Saturday 20 October 2018

Για τον Αρθούρο Ρεμπώ...

Αποτέλεσμα εικόνας για ρεμπω

Ο  Γάλλος συμβολιστής ποιητής Αρθούρος Ρεμπώ που γεννήθηκε σαν σήμερα 20 Οκτωβρίου 1854 ολοκλήρωσε το ποιητικό του έργο μέχρι την ηλικία των 20 ετών και εξαιτίας του πολυτάραχου βίου και της χειμαρρώδους ιδιοσυγκρασίας του εντάχθηκε στον κύκλο των "Καταραμένων Ποιητών".
Στην ποίηση του Ρεμπώ συχνά φανερώνεται το ατίθασο και απείθαρχο του χαρακτήρα του γι'αυτό ίσως ο Αλμπέρ  Καμύ τον χαρακτήρισε "στασιαστή ποιητή-ποιητή της εξέγερσης"!


"Μεθυσμένο καράβι" του Ρεμπώ σε τοίχο κτιρίου στο Παρίσι.
Όπως έλεγε χαρακτηριστικά και εύστοχα ο Πωλ Βαλερύ:
"Όλη η γνωστή λογοτεχνία είναι γραμμένη στη γλώσσα της κοινής λογικής - εκτός από εκείνη που έχει γράψει ο Ρεμπώ"...

Ο Ρεμπώ στα δεκαεπτά του γράφει το "Μεθυσμένο καράβι".
Ένα ποίημα διονυσιακού, οργιαστικού ύφους, καθώς οι εφηβικές ταξιδιωτικές φαντασιώσεις σε εξωτικούς τόπους μετουσιώνονται σε μια ποιητική διονυσιακή με εικόνες αισθησιακές, σκοτεινές και ταυτόχρονα εκτυφλωτικά διαυγείς και απαστράπτουσες.

Αναφέρεται στην Ποίηση και τον δημιουργό της.
Η ποίηση είναι ο  ''δύσκολος ποταμός''  κι ο ποιητής το σκαρί που ακυβέρνητο αφήνεται στα ρεύματά του...
Ένα ποίημα με εμφανή μουσικότητα, που δημιουργεί η ομοιοκαταληξία και ο τραγουδιστός ρυθμός του.

Στίχοι από το "Μεθυσμένο καράβι" του Ρεμπώ σε τοίχο κτιρίου στο Παρίσι.

"Πρώτη φορά κατέβαινα εκείνα τα ποτάμια,
όταν κατάλαβα πως πια δεν είχα πλοηγούς.
Κάτ’ Ινδιάνοι δαίμονες τους είχανε καρφώσει
απάνω σε πολύχρωμα παλούκια και γυμνούς
τώρα τους γέμιζαν με βέλη τα κορμιά.



Όχι πως μ’ ένοιαζε κανείς ναύτης ή πλοηγός, τόσο μπαμπάκι εγγλέζικο
και στάρι από τη Φλάνδρα 
που είχα συντροφιά μέσα στ’ αμπάρι. 

Κάποτε έπαψ’ ο ορυμαγδός,
ξελύσσαξαν οι δαίμονες· πάνε οι πλοηγοί.
Και τα ποτάμια μ’ άφησαν να φύγω μοναχό
όπου μου κατεβεί.



Έναν χειμώνα ολόκληρο ξεχάστηκα -σαν το παιδί!-
να τρέχω στων παράφορων κυμάτων τις πλαγιές,

κι οι κάβοι οι αφιλόξενοι δεν γνώρισαν ποτέ πιο ένδοξες χαρές.

Η τρικυμία βάφτισε τις πελαγίσιες μου ορμές.[...]


Αυτό ήταν! Λούστηκα κι εγώ στο ποίημα το θαλασσινό.

Έναστρο, γαλαξιακό, μάκρη γαλάζια χόρτασα ίσα μ’ εκεί που,
ένας νεκρός από πνιγμό εκστατικός, 

πλανιέται στου ορίζοντα την κάτωχρη γραμμή.[...]


Είδα ουρανούς -και γνώρισα- κουρέλια από τις αστραπές·

είδα τυφώνες κύματα: θεριά αφρισμένα, ρεύματα·
κι είδα το δείλι, κι έμαθα το χάραμα να υψώνεται: 
σμήνος περιστεριών·
γνώρισα ό,τι ο άνθρωπος νομίζει πως γνωρίζει...."


("Μεθυσμένο καράβι", απόσπασμα, μτφ: Γ.Μπλάνας, vakxikon.gr)


"The Drunken Boat", λάδι του Richard Workman εμπνευσμένο από το ποίημα του Ρεμπώ 


Αποτέλεσμα εικόνας για Maurice DelageTo 1954 το "Μεθυσμένο Καράβι" του 17χρονου Αρθούρου δίνει έμπνευση στον  Maurice Delage να συνθέσει το ομότιτλο συμφωνικό του ποίημα: "Le Bateau Ivre".

Γνωρίζουμε τον γάλλο συνθέτη, καθώς υπήρξε ο πρώτος μαθητής του Μωρίς Ραβέλ και είναι και ο παραλήπτης της αφιέρωσης της "Κοιλάδας με τις καμπάνες", μέρος του εκπληκτικού "Miroirs" του Ραβέλ.
Θυμίζω πως ο Ντελάζ  ήταν εξαίρετος και ως τσελίστας και μέλος της περιβόητης Ομάδας καινοτόμων καλλιτεχνών "Απάτσι".

Το στυλ του αποτελεί κράμα κλασικού και εξωτικού, επιρροή από τα ταξίδια του στην Ιαπωνία, την Ινδία και γενικά την Άπω Ανατολή, στοιχείο που τον συνδέει και με τον Αρθούρο Ρεμπώ, που και κείνος περιπλανήθηκε σε χώρες της Ευρώπης και της Αφρικής, από την Υεμένη ως την Αιθιοπία.


Maurice Delage: "Le bateau ivre":



Η μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου συνοδεύει μια συγκλονιστική απαγγελία του ποιήματος από την Φανί Αρντάν:



Για τον Ρεμπώ μπορείτε να διαβάσετε παλιότερο κείμενό μου εδώ.







No comments:

Post a Comment