"Ημέρα Ευχαριστιών"

Aπό τα πολύ παλιά χρόνια οι άνθρωποι ευχαριστούσαν τους θεούς για όσα τους έδινε η γη και προσεύχονταν για τη σοδειά της επόμενης χρονιάς.
Έτσι οι αρχαίοι Έλληνες έκαναν τελετές προς τιμήν της Δήμητρας, θεάς της γεωργίας και της κόρης της Περσεφόνης, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν κάθε Οκτώβριο την Κέρες, τη θεά των σιτηρών, οι Αιγύπτιοι τιμούσαν το δικό τους θεό της γεωργίας Μιν με πρώτο το Φαραώ να κόβει το στάχυ της χρονιάς, οι ινδιάνοι έκαναν γιορτές προς τιμή των πνευμάτων της φράουλας, του καλαμποκιού και των λαχανικών ενώ, τέλος οι κινέζοι γιόρταζαν τη σοδειά τους τη μεγάλη πανσέληνο του Αυγούστου, στη γνωστή γιορτή του φεγγαριού.

Βλέπουμε δηλαδή πως η έννοια του "Ευχαριστώ, για ό,τι μου προσφέρεται" είναι πολύ παλιά.

Η Γιορτή των Ευχαριστιών, είναι ετήσια παραδοσιακή γιορτή, που γίνεται στην Αμερική και ανήκει στην κατηγορία των φεστιβάλ της σοδειάς.

Ανάλογα φεστιβάλ διοργάνωναν πολλοί αγροτικοί πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο.

Η γιορτή των Ευχαριστιών δεν ανήκει σε κάποια θρησκεία, ανήκει σ’ όλους.
Έχει τις ρίζες της στην δημιουργία του αμερικανικού έθνους και είναι μία γιορτή μεταναστών.
Η καθιέρωση της Γιορτής ξεκίνησε από τους πρώτους Ευρωπαίους αποίκους. Οι απαρχές της ανάγονται στις γιορτές, που διοργάνωναν οι πρώτοι άποικοι μόλις έφταναν στη νέα ήπειρο, ως ευχαριστήριο προς το Δημιουργό για την ασφαλή άφιξή τους.

Όταν οι πρώτοι έποικοι έφτασαν στο Νέο Κόσμο οι Ινδιάνοι ήταν εκείνοι, που τους έμαθαν να κυνηγούν, να καλλιεργούν τη γη και το 1621 κατάφεραν επιτέλους να έχουν μια καλή σοδειά. Γιόρτασαν λοιπόν με ένα λουκούλλειο, για την εποχή, γεύμα.

Όταν είδαν την καλή σοδειά συμφώνησαν να καθιερώσουν μια μέρα το χρόνο,που θα ευχαριστούν γι'αυτό το Θεό!
Σήμερα στην Αμερική αυτή η μέρα γιορτάζεται την τελευταία  Πέμπτη του Νοέμβρη.

Είναι η μέρα "των Ευχαριστιών" και είναι η μεγαλύτερη οικογενειακή γιορτή στις ΗΠΑ!
Τρώνε καλαμπόκι,μηλόπιτες,κολοκυθόπιτες και φυσικά γαλοπούλα!

Η γιορτή αυτή έχει άμεση συνάφεια με τις αγγλικές και ευρωπαϊκές γιορτές της σοδειάς, κατά τις οποίες διακοσμούσαν τις εκκλησίες με φύλλα καλαμποκιού, καλαμπόκια, καρπούς και άλλα αγροτικά προϊόντα.
Την Κυριακή των Ευχαριστιών τραγουδούσαν αγροτικούς ύμνους και τραγούδια και ζωγράφιζαν σχετικά θέματα παίρνοντας ιστορίες από τη Βίβλο, που σχετίζονταν με την  αγροτική γιορτή Sukkot.

Όμως, ο εορτασμός του τέλους της περιόδου της σοδειάς και οι ευχαριστίες για την επιτυχημένη συγκομιδή αποτελούσαν μακραίωνη παράδοση και  στις ινδιάνικες  φυλές.
Η   παλαιότερη αναφορά Γιορτής Ευχαριστιών είναι του 1578 όταν ο εξερευνητής Φρόμπισερ  για την επιβίωσή του από ένα μακρύ ταξίδι διοργάνωσε μια  τελετή ευχαριστίας .
Στη γιορτή αυτή καθιέρωσαν να μοιράζονται το φαγητό τους με τους αυτόχθονες γείτονές τους.


Απώτερος σκοπός της γιορτής των Ευχαριστιών, η ένωση της οικογένειας.
Να βρεθούν τα μέλη της μαζί, να αναγνωρίσουν τα καλά στοιχεία στη ζωή τους και να τα γιορτάσουν.
Θα μοιραστούν ένα υπέροχο γεύμα, χωρίς όμως να ξεχνούν ότι υπάρχουν πολλοί στη χώρα που είναι φτωχοί και δεν έχουν την ίδια τύχη με κείνους.
Παράδοση λοιπόν αποτελεί και ο "εθελοντισμός"  την ημέρα των Ευχαριστιών.
Δεν ξεχνούν και τους συνανθρώπους τους και οργανώνουν εορταστικά γεύματα σε συσσίτια για τους απόρους.

Μπορεί να μην είναι δική μας γιορτή.
Δίνει, όμως καλή αφορμή να αναρωτηθούμε...

Από πότε έχουμε να πούμε ευχαριστώ και να εκφράσουμε ευγνωμοσύνη  γι' αυτά που έχουμε;

Να εκτιμήσουμε  τα απλά και τα μικρά;

Να αναγνωρίσουμε τη σημασία να'χουμε δίπλα μας  ανθρώπους που αγαπάμε;

Να εκτιμάμε την υγεία μας, μια αγκαλιά, ένα φιλί, μια ευγενική χειρονομία, ένα καλό λόγο;

Να βοηθάμε τους άλλους, όχι γιατί πρέπει αλλά γιατί ευχαριστεί την ψυχή μας και μας κάνει να 

νιώθουμε  άνθρωποι;

Από τα γνωστότερα τραγούδια,που λένε αυτή τη μέρα το "We Gather Together".
Γράφτηκε το 1597 από τον Ολλανδό συγγραφέα Adrian Valerius για να τιμήσει μια στρατιωτική νίκη επί της Ισπανίας.

Tο 1903 πάνω στη μελωδία του ο μουσικολόγος Τ.Baker έγραψε τους στίχους, που από τότε καθιερώθηκαν ως οι χαρακτηριστικότεροι της γιορτής των Ευχαριστιών, της γιορτής  της γενναιοδωρίας και της συντροφικότητας.

"Συγκεντρωθήκαμε Κύριε να ζητήσουμε την ευλογία Σου

να υμνήσουμε το όνομά Σου

για τα αγαθά της γης,για την αγάπη είμαστε ευγνώμονες..."

Πίνακες :"Thanksgiving" Jean Leon Gerome Ferris

Το κείμενο έχει δημοσιευτεί και στην κοινότητα του Fb : The Mythologists


Περιοδικό "η φωνή της ομογένειας",
Wikipedia,
"Old folk music"T.Baker,
www.voanews.com ,
www.theamericanvoice.com

"Μαβίλης, ο ποιητής κι ο πατριώτης"

Είχε όλα της τα μάγια η νύχτα. μόνη

εσύ έλειπες. Αργά κινάω να φύγω,

μα ξάφνου στη μπασιά του μπαρ ξανοίγω

αυτοκίνητο να γοργοζυγώνη.

M᾿ ελπίδα σταματάω. Να το, πλακώνει.

Παραμερίζουν οι άλλοι. Άσειστος μπήγω

τη ματιά μου στα μάτια σου. ΄Αλλο λίγο

ακόμα, και ο σωφέρ σου με σκοτώνει.

Αρχοντοπούλα μ᾿ άφταστα πρωτάτα,

με των Εφτά νησιών τες χίλιες χάρες,

τετράξανθη ομορφιά γαλανομάτα,

του θανάτου δε μ᾿ έπιασαν τρομάρες 

γλυκύτατες μ᾿ ελυώσανε λαχτάρες

να συντριφτώ κάτω από εσέ στη στράτα.

Ένα ποίημα, όπου για πρώτη φορά, όταν δημοσιεύτηκε το 1910 ξάφνιασε με τις "μοντέρνες" λέξεις του!!!
Ποιος μιλούσε τότε για αυτοκίνητο, σωφέρ και μπαρ ;
Λέξεις ,που δεν υπήρχαν στο λεξιλόγιο του μέσου Έλληνα.

Το ποίημα τιτλοφορείται "Φάληρο" και είναι του Λορέντζου Μαβίλη, που πέρασε στην αιωνιότητα, σαν σήμερα 28 Νοέμβρη 1912.

Ο ποιητικός του λόγος κυλαρίζει ομαλά, σχεδόν μελωδικά κι η αίσθηση της ατμόσφαιρας, που δημιουργούν τα ποιήματά του, δροσερή!

Άρχισε να γράφει σονέτα, που τα έστελνε στον Παλαμά με την υπόδειξη : "Για το συρτάρι σου"...
Κι όμως, ήταν απαράμιλλης τεχνικής ποιητικά δημιουργήματα και δικαίως θεωρείται "μάστορας" αυτού του είδους!

Κι επειδή αναφέρομαι στα σονέτα και σε συνδυασμό με την αγάπη μου στην Αρχαία Ελλάδα θυμήθηκα ένα περίτεχνο σονέτο του απ΄τα μαθητικά μου χρόνια, όπου περιγράφει ένα  περιστατικό της αρχαιότητας: την παρακολούθηση των Ολυμπιακών από την Καλλιπάτειρα!
Παρόλο που οι γυναίκες δεν επιτρέπονταν στο κοινό των γυμνικών αγώνων, η Καλλιπάτειρα σπάει αυτό το κατεστημένο, για να δει από κοντά τον γιο της, που αγωνιζόταν στη πυγμαχία...

Ποίημα γεμάτο εικόνες και πλούσια εκφραστικά μέσα παρότι γραμμένο στη δημοτική!!
Το λέω ειρωνικά,γιατί είναι γνωστό το περιστατικό με κάποιο βουλευτή, όταν αποκάλεσε τη γλώσσα χυδαία, ο Μαβίλης πήρε το λόγο και βροντοφώναξε υπερασπιζόμενος τη δημοτική  :

"Χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει, υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι"

Ξεχύνεται η ψυχή του στης ποίησης το θάμα!πλημμυρίζεις αβρή μελαγχολία και ευγένεια αισθημάτων!

Υμνεί τη φύση, τον έρωτα, τη ζωή, μα και την αγαπημένη του πατριδα,μια αγάπη που φανερωνεται με τον ιδιο του το θανατο.

Φλογερός πατριώτης και αγωνιστής, πηγαίνει εθελοντής στους Βαλκανικούς πολέμους και μια μέρα σαν κι αυτή, 28 Νοεμβρίου του 1912 πέφτει μαχόμενος σαν ήρωας κατά των Τούρκων.
Σύμφωνα με συναγωνιστές του, τα τελευταία λόγια ήταν: "Περίμενα πολλές τιμές από τούτον τον πόλεμο, αλλά όχι και την τιμή να θυσιάσω τη ζωή μου, για την Ελλάδα"...

"Κι ένας γέρος, ο Μαβίλης,

ασπρομάλλης ποιητής,

ξεπροβάλλει μαχητής.

Νάτος, νάτος... φτερωτός,

στης Τουρκιάς ορμά τ' ασκέρι,

μα σκοτώνεται κι αυτός,

με γυμνό σπαθί στο χέρι...",

θα γράψει ο λαός-ποιητής...

Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος πολύ εύστοχα,παρατήρησε:
"Ο Μαβίλης στάθηκε ένας απ' τους σπάνιους εκείνους ποιητές που το καλύτερό τους ποίημα είναι η ζωή τους".

Το πηλίκιο και το ξίφος του Μαβίλη φυλάσσονται στο Δημοτικό Μουσείο Ιωαννίνων(φωτο:Ελπ.Νούσα)

Είναι καταγεγραμμένη η βαθιά αγάπη, που είχε εμπνεύσει  στη Μυρτιώτισσα και μάλιστα λέγεται πως γι' αυτόν είχε γράψει το θρυλικό:

"Σ’ αγαπώ – δεν μπορώ

τίποτ’ άλλο να πω

πιο βαθύ, πιο απλό

πιο μεγάλο!..."

Επίσης ένα ποίημά της, που παρουσιάστηκε μετά το θάνατό του εικάζεται πως είναι πάλι για κείνον.

Τι άλλο, Καλέ μου, ζητάς από μένα

και στέκεις θλιμμένος μπροστά στη μορφή μου,

αφού κι η καρδιά μου, αφού κι η ψυχή μου

κι ας είσαι νεκρός - πλημμυρούν από Σένα;

Ανάμεσα στα περίτεχνα σονέτα του η πασίγνωστη : "Λήθη"

Καλότυχοι οι νεκροί, που λησμονάνε

την πίκρια της ζωής. Όντας βυθίσει

ο ήλιος και το σούρουπο ακλουθήσει,

μην τους κλαις, ο καημός σου όσος και να 'ναι!

Τέτοιαν ώρα οι ψυχές διψούν και πάνε

στης Λησμονιάς την κρουσταλλένια βρύση·

μα βούρκος το νεράκι θα μαυρίσει,

α στάξει γι' αυτές δάκρυ, όθε αγαπάνε.

Κι αν πιουν θολό νερό, ξαναθυμούνται,

διαβαίνοντας λιβάδι' απ' ασφοδίλι,

πόνους παλιούς, που μέσα τους κοιμούνται.

Α δεν μπορείς παρά να κλαις το δείλι,

τους ζωντανούς τα μάτια σου ας θρηνήσουν·

θέλουν ,μα δε βολεί να λησμονήσουν.

Η "Λήθη" μελοποιήθηκε για κουιντέτο και φωνή από το Μανώλη Καλομοίρη:

Ο Μαβίλης υπήρξε μια ιδιαίτερη μορφή των γραμμάτων αλλά και μεγάλος μαχητής της ζωής !

Με τον ποιητικό του λόγο αλλά και τη στάση ζωής του πάντα θα συγκινεί!

Κάθε φορά, που διαβάζω ποίημά του ...

"θαρρώ πως εμπροστά μου φτερουγίζει 
αιθέρια μούσα μ' όλα τ' ουρανού τα κάλλη.
Θαρρώ πως αγρικώ της λύρας της τους ήχους"

"William Blake, μια μικρή αναφορά"

 Πορτραίτο του Blake -Thomas Phillips

Ο William Blake, ο άγγλος ποιητής, που γεννήθηκε σαν σήμερα 28 Νοέμβρη 1757 στο Λονδίνο δίνει την αφορμή να σας καλημερίσω με το ποιήμά του "The Sick Rose - Το άρρωστο ρόδο".

That flies in the night

In the howling storm:

Has found out thy bed

Of crimson joy:

And his dark secret love

Does thy life destroy.

"Ω ρόδο, είσαι άρρωστο!

Το αόρατο σκουλήκι

που τη νύχτα πετά

μέσα στην πολύβουη καταιγίδα

Βρήκε το κρεβάτι σου

της πορφυρής χαράς

κι η σκοτεινή, κρυφή του αγάπη

σου κατατρώει τη ζωή".

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ του ποιήματος : William Blake 

Για τον ποιητή, το τριαντάφυλλο  είναι σύμβολο της καθαρότητας, της αθώας ομορφιάς, που όμως απειλείται από ένα "αόρατο σκουλήκι", που το παραμορφώνει ...
Η απώλεια της αθωότητας και το πέρασμα στην ενηλικίωση μοιάζουν  καταστροφικά ...


Στο έργο "Serenade for Tenor, Horn and Strings" του Μπένζαμιν Μπρίττεν, υπάρχει μελοποιημένο το ποίημα "The sick rose", με τον τίτλο "Ελεγεία".

Επίσης, στο ποίημα αυτό βασίζεται το περίφημο Μπαλέτο του Roland Petit  "La rose Malade", η χορογραφία του οποίου έγινε πάνω στο adagietto της 5ης συμφωνίας του Μάλερ.

Η αέρινη Μάγια Πλισέτσκαγια στα 62 της, πείθει πως "ο χορός δεν γερνά όσο δε γερνά κι η ψυχή!"

Ο William Blake εκτός από ποιητής ήταν και εικαστικός καλλιτέχνης, χαράκτης, εικονογράφος  και ζωγράφος.

Πολύπλευρη και εκκεντρική προσωπικότητα χαρακτηρίζεται ως "Προφήτης" της βρετανικής Λογοτεχνίας.

"Η τίγρη"

Τίγρη, τίγρη, φλόγας λάμψη

μέσα στης νυχτιάς τα δάση,

ποιου η αιώνια μαεστρία

σ’ έκαμε με μαεστρία;

Σε τί βάθη ή ύψη πέρα

μάτια αστράψαν στον αέρα;

Τί φτερά αποζητάει

τί  χέρι φλόγες αρπάει;

Και τί ώμος και τί τέχνη

της καρδιάς τα νεύρα ζεύει;

Και, σαν η καρδιά η καρδιά δουλεύει,

τί  άκρο σου δεινό σαλεύει;

Τί σφυρί, τί αλυσίδα;

Ποιο τ’ αμόνι;  Τί τσιμπίδα

–Ποιο του νου σου το καμίνι—

τολμά  και  δεσμά σου δίνει;

Τ’ άστρα σαν τη Γη ακοντίσαν

και τους ουρανούς ποτίσαν,

χάρηκε Αυτός που επλάστης;

Σ’ έκανε του Αρνιού ο Πλάστης;

Τίγρη, τίγρη, φλόγας λάμψη

μέσα στης νυχτιάς τα δάση,

ποιου η αιώνια μαεστρία

σ’ έκαμε με μαεστρία;"

Η ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ του ποιήματος είναι επίσης του ίδιου του ποιητή : 

(Υπάρχει μια μουσική εκδοχή του  ποιήματος  "Τίγρης" του 1933 απο την αγγλίδα συνθέτιδα Rebecca Clarke για σόλο φωνή και πιάνο, αλλά η πιο γνωστή είναι η μεταγενέστερη του Μπρίττεν στη σειρά "Τραγούδια και Παροιμίες του Μπλέικ" για βαρύτονο και πιάνο :

ΠΙΑΝΟ:Benjamin Britten

ΦΩΝΗ:Dietrich Fischer-Dieskau

Το  ποίημά του :  "Το αρνάκι"

"Little lamb, who made thee?

   Does thou know who made thee,

Gave thee life, and bid thee feed

By the stream and o’er the mead;

Gave thee clothing of delight,

Softest clothing, woolly, bright;

Gave thee such a tender voice,

Making all the vales rejoice?

   Little lamb, who made thee?

   Does thou know who made thee?"

Πές μου, ἀρνάκι μου μικρό,

ξέρεις, σὲ παρακαλῶ,

ποιὸς σοῦ δίνει τὴ ζωή;

Ποιὸς σοῦ δίνει τὸ φαΐ,

τὸ νερό, τὸ χορταράκι;

Ποιὸς σοῦ φτιάχνει ρουχαλάκι

ἀπὸ φωτεινὸ μαλλί;

Ποιὸς σοῦ κάνει τὴ φωνὴ

τόσο, ἄχ, τόσο τρυφερή;

Πές μου, ἀρνάκι μου μικρὸ,

ξέρεις, σε παρακαλῶ;

Ὄχι; Τέντωσε τ᾿ αὐτιά σου!

Ξέρεις... ἔχει τ᾿ ὄνομά σου.

Ἔτσι λέει τὸν ἑαυτό του.

Τὸ παρουσιαστικό του

εἶναι ἥμερο πολύ.

Κάποτ᾿ ἔγινε παιδὶ

κι ἔτσι παίζουμε μαζί:

τὸ παιδὶ καὶ τὸ ἀρνί.

Ὁ Θεὸς νὰ σ᾿ εὐλογεῖ.

"Το αρνάκι"  είχε διασκευαστεί αρχικά απο τον Vaughan Williams και αργότερα από τον Τζον Τάβενερ, που το αφιέρωσε ως δώρο γενεθλίων στον τρίχρονο ανιψιό του :

Πολλοί είναι και οι μουσικοί της σύγχρονης εποχής, που επηρεάστηκαν από την ποίηση του Μπλέικ.

"Ο! see a World in a Grain of Sand

And a Heaven in a Wild Flower

Hold Infinity in the palm of your hand

And Eternity in an hour"

Οι παραπάνω στίχοι είναι από το ποίημά του "Μαντείες της Αθωότητας", απ'όπου ο Bob Dylan, εμπνέεται το τραγούδι του :"EVERY GRAIN OF SAND" στο άλμπουμ του "Shot of Love".

Ο Μπλέικ ποιητής, ζωγράφος και χαράκτης δημιουργεί μια τεχνική εκτύπωσης, πρωτότυπη και ιδιαίτερη, στην οποία χρησιμοποιεί χάλκινες πλάκες,νερομπογές και οξέα για σταθεροποίησή τους.
Πραγματικά έργα τέχνης, που ο ίδιος ονόμασε "Φωτισμένες εκτυπώσεις".
Μια μέθοδος, που πολλές από τις λεπτομέρειές της δεν είναι γνωστές και ο ίδιος ισχυριζόταν πως του την αποκάλυψε το πνεύμα του αδερφού του σε όραμα!

Θεωρούσε μυσταγωγία κάθε δημιουργία και το δημιουργό παθόντα και τυρρανισμένο από την προσπάθειά του να κατασκευάσει το τέλειο!

Μια από τις γνωστές "φωτισμένες εκτυπώσεις" του ειναι ο "δημιουργός", όπου τον απεικονίζει γονατιστό να συλλογιέται τα δημιουργήματα που σφυρηλάτησε...

O Mπλέικ  είχε μια ιδιότυπη άποψη για το χριαστιανισμό.
Έτσι, στο μακροσκελές ποιημά του "Milton" εμπνέεται από τον παλιό μύθο ότι ο Ιησούς ταξίδεψε και έφτασε στη νοτιοδυτική Αγγλία.
Mέρος του μελοποιεί τo 1916 ο Sir Charles Parry για να ενισχύσει τo ηθικό των Άγγλων στις θλιβερές μέρες του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου.

Φυσικά, θα κλείσω αυτό το μικρό αφιέρωμα στον άγγλο καλλιτέχνη με κάτι, που σχετίζεται και με Ελλάδα!!

Όλοι γνωρίζουμε την ταινία "Δρόμοι της φωτιάς", τη μουσική της οποίας έγραψε ο δικός μας Βαγγέλης Παπαθανασίου.
Ε, ο τίτλος της "Chariots of Fire" εμπνεύστηκε από την επωδό αυτού του ύμνου, που κάπου αναφέρει :

"Bring me my bow, of burning gold. 

Bring me my arrows of desire

Bring me my spear, O clouds unfold. 

Bring me my chariot of fire"

και ακούγεται στο τέλος της ταινίας.

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/william_blake_songs_of_innocence.htm#
http://www.songfacts.com/detail.php?id=8553
Μπλέηκ, εκδ. Πλέθρον
Wikimedia

"Η Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων-Μουσικές Περιπέτειες"

 "Alice with rabbits in wonderland",Frederick Morgan

Περασμένη η ώρα κι η φαντασία άρχισε τα παιχνιδίσματα...
Κλείνεις τα μάτια...χρώματα λαμπερά και καθάρια! Στο πράσινο της γης κυριαρχεί το λευκό από τις μαργαρίτες που ορθώνουν το κεφαλάκι τους, να τις δεις και να συνομιλήσεις μαζί τους...

Και κει, να σου κι ένα κουνέλι να στέκεται στα δυο πισινά του πόδια ,όλο κόρδωμα και χάρη...

-Με γελούν τα μάτια μου;

Φοράει φράκο και καπέλο, κουνάει τα μουστάκια κι αρχίζει να τρέχει...
Από πίσω και γω...
Χάνεται σε μια λαγότρυπα...
Τολμώ...Κλείνω τα μάτια σφιχτά και μπαίνω...
Κατρακυλώ στο κενό και προσγειώνομαι στη ..."χώρα των Θαυμάτων!"

Κάπως έτσι εχει χαραχτεί  στη μνήμη μου η Αλίκη...Η Αλίκη του Λιούις Κάρολ,που μας ταξίδεψε στα μικράτα μας στη "χώρα των θαυμάτων"!

Προκειμένου να ευχαριστήσει την Άλις, μια μικρή του φίλη και τις αδερφές της,ο Κάρολ ξεκινά την αφήγηση ενός παραμυθιού που έμελλε να γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα λογοτεχνικά βιβλία όλων των εποχών.

Η κανονική έκδοση του βιβλίου έγινε σαν σήμερα 26 Νοεμβρίου 1865 και δίνει την αφορμή της καλησπέρας μου.

Να και μια φωτογραφία της μικρής Alice Liddell ,που ενέπνευσε στο συγγραφέα την ιστορία και τον τίτλο του βιβλίου.Η φωτογραφία εχει τραβηχτεί από τον ίδιο τον Λιούις:

Φυσικά η κλασική μουσική δεν έμεινε ασυγκίνητη από την Αλίκη και τις περοπέτειές της...

Στα  "Choral της Αλίκης" του  Irving Fine, χρησιμοποιείται το κείμενο από το βιβλίο του Λιούις. 

"The Lobster Quadrille"

"Will you walk a little faster? said a whiting to a snail,

Theres a porpoise close behind us, and hes treading on my tail.

See how eagerly the lobsters and the turtles all advance!

They are waiting on the shingle—will you come and join the dance?

Will you, wont you, will you, wont you, will you join the dance?

Will you, wont you, will you, wont you, wont you join the dance?

You can really have no notion how delightful it will be

When they take us up and throw us, with the lobsters, out to sea!"

But the snail replied, Too far, too far! and gave a look askance

Said he thanked the whiting kindly, but he would not join the dance.

 Would not, could not, would not, could not, would not join the dance.

Would not, could not, would not, could not, could not join the dance.

What matters it how far we go? his scaly friend replied.

There is another shore, you know, upon the other side.

The further off from England the nearer is to France—

Then turn not pale, beloved snail, but come and join the dance.

Will you, wont you, will you, wont you, will you join the dance?

Will you, wont you, will you, wont you, wont you join the dance?

Την  εικονογράφησή του έκανε ένας λαμπρός καλλιτέχνης της εποχής, ο Sir Arthur Tenniel :

 "Alice and  dodo"

"Through the Looking-Glass"

Το 1994 ο Federico Ibarra γράφει τη  δίπρακτη όπερα "Alicia" , απ'όπου ακούμε τη  "χελωνόσουπα" :

Λεπτή φαντασία,παιδικός αυθορμητισμός, που όμως μέσα από τον υπέροχο λόγο του συγγραφέα περνούν με τρόπο παραμυθικό όλη η παράνοια της Βικτωριανής κοινωνίας και των αντιλήψεων, που την καθορίζουν.

Απίστευτες καταστάσεις...ένας κόσμος θαυμάτων, με την διαπίστωση πως η μετάβαση από την παιδικότητα στον κόσμο της ενηλικίωσης, οδυνηρή!

"Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων", Jessie Smith 

Tο 1886 γράφτηκε το πρώτο μιούζικαλ με θέμα τις περιπέτειες της Αλίκης!
Συγκεκριμένα, ήταν μια μουσική παντομίμα, ένα "μουσικό όνειρο" σε δυο πράξεις, που λέγεται πως είχε μεγάλη επιτυχία.

Στην εποχή μας, μια σύγχρονη εκδοχή της Αλίκης παρουσιάζεται σ'ένα άλλο μιούζικαλ, με τίτλο "Στη χώρα των θαυμάτων, η νέα Αλίκη", επίσης με επιτυχία.

Η μουσική είναι του Frank Wildhorn και βασίζεται στην ιστορία της Αλίκης του Λιούις Κάρολ, που μέσα από το μαγικό καθρέφτη μεταπηδά στο ρόλο μιας συγγραφέως επίσης με το ίδιο όνομα, παρουσιάζοντας τη ζωή της.

Από τη σκηνή, όπου η Αλίκη βρίσκεται στη σάλα των κατόπτρων και συνειδητοποιεί ότι η αγάπη για τη γνώση, την έφερε στη χώρα των θαυμάτων, ακούμε το τραγούδι : "Once More I Can See"

Ούτε, όμως και η μοντέρνα μουσική αφήνει την Αλίκη στην ησυχία της!
Πολλοί, ροκ, ποπ, φολκ και indie  καλλιτέχνες και  συγκροτήματα εμπνέονται από το στόρυ της μικρής δεσποινίδας...

Ανάμεσά τους τα θρυλικά σκαθάρια.Το 1967 ο Λέννον με τους Beatles γράφoυν το τραγούδι "I am the walrus", στηριζόμενος στην "Αλίκη" και το ποίημα του Λιούις : "The walrus and the Carpenter"

--------------

"Φώκια και Μαραγκός συνομιλούν με τα στρείδια"

Οι Aerosmith στο τραγούδι τους "Sunshine" κάνουν λόγο για την Αλίκη, αλλά και άλλους χαρακτήρες του βιβλίου.Το βίντεοκλίπ τους είναι υπέροχο!!Παρακολουθείστε το!

"I followed Alice into Wonderland 

I ate mushroom and I danced with the queen.."

Ταξίδι στη χώρα των θαυμάτων με τα ζωόμορφα πλάσματα και τις ενσαρκωμένες μορφές, όπως τα τραπουλόχαρτα, όπου η Αλίκη διαπιστώνει ότι στην παράξενη αυτή χώρα δεν υπάρχουν οι έννοιες της λογικής, της συνέπειας, του νοήματος των πράξεων και πως επικρατούν οι ανατροπές.

Με άλλα λόγια, η Αλίκη ενηλικιώνεται...

Η ασφάλεια του παιδικού κόσμου καταρρίπτεται.

Η χώρα των θαυμάτων, η χώρα των μεγάλων είναι ο τόπος των ανατροπών.

Γι'αυτό η Αλίκη χάνει την ταυτότητά της.Την αποκτά πάλι, όταν επανέλθει στον κόσμο της αθωότητας, κει που όλα είναι πραγματικό παραμύθι!

("Η Αλίκη με τους φίλους της", γλυπτό στο Central Park - Νέα Υόρκη)

Σκέφτομαι να σας αφήσω με μια γλυκιά γεύση...Μια καληνύχτα μελωδική, πασπαλισμένη με μπόλικη παραμυθόσκονη...μνήμες, γλυκές και τρυφερές των παιδικών μας χρόνων ...

Ας βάλουμε λίγο χαμόγελο στην άχαρη καθημερινότητά μας!!!

Απόψε, το χαμόγελο λέγεται "Αλίκη"!!!

Ας γίνουμε ταξιδευτές στη μαγική, τη Χώρα των Θαυμάτων!!!

Καλή σας νύχτα!!!

"Μπελίνι, ένας ζωγράφος - απεριτίφ!"

Giovanni Bellini - αυτοπροσωπογραφία

"Είναι ο γεροντότερος όλων, όμως παραμένει ο καλύτερος ζωγράφος", έλεγε ο Ντύρερ για τον Τζιοβάννι Μπελίνι, το λαμπρότερο  ζωγράφο, πρέσβη της βενετσιάνικης σχολής.

Φωτεινοί, ζεστοί χρωματισμοί, δύναμη στο περίγραμμα των μορφών του...με την ατμόσφαιρα, τον αέρα, τον ήλιο, τις φιγούρες να παίρνουν άλλη διάσταση από την παλέτα του.

Δεν ξέρουμε την ακριβή ημερομηνία της γέννησής του γύρω στο 1430, αλλά γνωρίζουμε πως πέθανε σε βαθειά γηρατειά, σαν σήμερα 26 Νοεμβρίου του 1516.


Μοιάζει ν'αγαπά κάθε κλαδί, κάθε ταπεινό λουλούδι, ακόμα και την ασήμαντη πέτρα, που θα απεικονίσει!!
Στους πίνακές του νοιώθεις το αεράκι να χαϊδεύει το μάγουλο των μορφών, να κινούνται τα σύννεφα, να μιλούν τα φυλλώματα των δέντρων...
Η ψυχή συμμετάσχει...Ανασαίνεις απαλά τις οσμές των εποχών, που εναλλάσσονται.

"Μαντόνα των Αγρών"

Πρόσφατα θαύμασα την "Παναγία των Αγρών" στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου...
Ένοιωσα την ψύχρα της χειμωνιάτικης μέρας...με τις λεύκες ολόγυμνες να λυγίζουν στο φύσημα του ανέμου και να ταξιδεύουν τα σύννεφα στ'ουρανού το αόριστο, γαλήνιο φως ...
Φως, που ηχεί θεϊκή παρουσία!


Δίνει έμφαση στο τοπίο... ακόμα και δω, που αποτελεί φόντο, αφού κεντρικές φιγούρες ο μικρός Χριστός παραδομένος στη ζεστή αγκαλιά της μητέρας του...
Τα σύμβολα παρόντα με την αιώνια μάχη του καλού με το κακό στη μικρή, φτερωτή ύπαρξη στ'αριστερά της Μαντόνας, που επιτίθεται στο γλοιώδες ερπετό...


Θρησκευτικού μα και κοσμικού χαρακτήρα,τα έργα του...
Ακριβές πινελιές, λεπτή υφή, ιριδίζοντα μετάξια...μυθολογικές εμπνεύσεις...

"Το Συμπόσιο των Θεών"

Στο "Συμπόσιο των Θεών", ένα έργο εμπνευσμένο από τον Οβίδιο, απεικονίζει μια συγκέντρωση τιμής στον κρασοπότη Διόνυσο και το στιγμιότυπο με τον "μπερμπάντη" Πρίαπο, όπου  προσπαθεί να κοιτάξει στα απόκρυφα σημεία της, την όμορφη νύμφη των γλυκών υδάτων, Λωτίδα, αλλά ο γάιδαρος με το βραχνό του γκάρισμα τον προδίδει, δίνοντας αφορμή για γέλια όσων παρακολουθούν τη σκηνή...

Ο Βάκχος, αν και μικρό παιδάκι ακόμα μεταγγίζει ψυχής εύφρανση στην κανάτα, που κρατά, ενώ η παρουσία των θεών απ'τον πατέρα Δία, ως τον Ερμή, τον Πάνα, τον Απόλλωνα γίνεται αισθητή με τα προσωπικά τους  σύμβολα.



Ένας άλλος πίνακας με θέμα πάλι παρμένο από τη Βίβλο δίνει την έμπνευση γι' αρώματα καλοκαιρινά...

"Madonna and child"

Ο χιτώνας του αγίου, με τον ιδιαίτερο ροδοπορφυρό χρωματισμό του, που μοιάζει με ώριμο ροδάκινο κινεί το νου, τη φαντασία ενός άλλου βενετσιάνου, ιδιοκτήτη ενός από τα πιο φημισμένα μπαρ της πόλης των καναλιών και των γονδολιέρηδων να πειραματιστεί στη δημιουργία ενός κοκτέιλ με βάση τη βελούδινη ροδακινένια σάρκα ...

Είναι ο Τζιουζέπε Τσιπριάνι, που το 1948 εκστασιασμένος από το χρώμα του ιματίου της "Μαντόνας" του Μπελίνι δημιουργεί ένα απεριτίφ,  που του δίνει το όνομα του ζωγράφου!
Φρουτένιος, μοσχομύριστος πολτός ροδάκινου ανάμικτος με λευκό, γλυκό, αφρώδες, ιταλικό κρασί Prosesco.

Άρωμα και χρώμα συνθέτουν ένα ποτό, έργο τέχνης αντίστοιχο των εικαστικών δημιουργημάτων του Μπελίνι για την απόλαυση του ουρανίσκου μας!

"Στην υγειά μας!!!"



http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/giovanni-bellini-madonna-of-the-meadow
http://www.benandtournesol.com/718/?l=en
http://books.google.co.uk/
http://www.ganzomag.com/italian-prosecco-cocktails.html

"Myra Hess - η τέχνη αντέχει στα δύσκολα!"

Το πρόγραμμα ξεκίνησε με δύο  Σονάτες του Σκαρλάτι και δύο  πρελούδια και φούγκες του Μπαχ.Ακολούθησαν η  Aππασιονάτα  του Μπετόβεν, ένα βαλς κι ένα νυχτερινό  του Σοπέν...και στο τέλος η περίφημη διασκευή του χορικού του Μπαχ: "Jesu, Joy of Man's Desiring"  της Hess.

Όλα αυτά στην περσινή συναυλία  στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου στη μνήμη της μεγάλης βρετανίδας πιανίστας Myra Hess, που έφυγε αυτή την ημερομηνία, 25 Νοέμβρη του 1965.
Κάθε χρόνο,διοργανώνεται προς τιμήν της ετήσιο ρεσιτάλ στην Πινακοθήκη, που η Hess  ταύτισε το όνομά της με το χώρο αυτό.

Δεν σας κρύβω πως ντρέπομαι λιγάκι, που οι γνώσεις μου σχετικά με αυτή τη μεγάλη πιανίστα περιορίζονταν απλά στη δεξιοτεχνία της και στη γνωστή διασκευή της του χορικού του Μπαχ.
Άντε ... γνωρίζω και κείνο το σχετικό ανέκδοτο που κυκλοφορεί στου κύκλους των μουσικών  και αφορά βρετανό στρατιώτη, ο οποίος  σφύριζε στο σταθμό του  τρένου τη μελωδία της καντάτας, όταν τον άκουσε ένας δημοσιογράφος και τον ρώτησε :


"Σας ενδιαφέρει ο Μπαχ;",
"Όχι", απάντησε εκείνος.
"Τότε πως και σφυρίζεται τη σύνθεση του Μπαχ;", επέμεινε ο δημοσιογράφος.
"Μα ,αυτό δεν είναι Μπαχ!Αυτό είναι Myra Hess.", του φώναξε ο στρατιώτης αγανακτισμένος!!!


Κι όμως εδώ στη Βρετανία, η Myra Hess εκτός από σπουδαία καλλιτέχνις θεωρείται και πρόσωπο ηρωικό, λόγω της προσφοράς της στον πολιτισμό τις μαύρες μέρες του πολέμου!
Έπρεπε να έρθω στο Λονδίνο για να μάθω πως με τη στάση και τις ενέργειές της βοήθησε τους Λονδρέζους να ζωντανέψουν  τη μαραζωμένη ψυχή τους, ν'αναστήσουν το χαμένος τους ηθικό!Nα εμφυσήσει ελπίδα στους συμπατριώτες και τις συμπατριώτισσές της!

Σε κείνη την ανήσυχη περίοδο με τις συναυλίες,  που διοργάνωσε η Hess, εκτός από το ότι τόνωσε το ηθικό των Λονδρέζων, έπεισε πως η τέχνη και η ομορφιά αντέχουν και στα δύσκολα!


Η  Myra Hess γεννήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1890 σε  μια εβραϊκή οικογένεια στο Κίλμπουρν. Άρχισε να παίζει πιάνο στα πέντε και  στην ηλικία των 12 κέρδισε μια υποτροφία για την Royal Academy of Music, ως εξαιρετικό ταλέντο.
Στα 17 έκανε το δημόσιο ντεμπούτο της, όταν έπαιξε στο Royal  Hall, με τη Συμφωνική Ορχήστρα Nέων και μαέστρο τον Sir Thomas Beecham.

Στον πόλεμο και όταν όλα ήταν διαλυμένα και δεν υπήρχε πολιτιστική ζωή ...τη στιγμή που οι δημόσιες συναθροίσεις  είχαν απαγορευθεί, που είχαν κλείσει θέατρα, κινηματογράφοι και χώροι συναυλιών, μα κυρίως είχε διαλυθεί η ψυχή των συμπολιτών της, η διάσημη πιανίστα Myra Hess είχε μια επαναστατική ιδέα ...
Να διοργανώσει συναυλίες για το κοινό του Λονδίνου, που τόσο λάτρευε τη μουσική!

Τα πράγματα, κάτω από τις επικρατούσες συνθήκες δεν ήταν απλά!
Επιλέχτηκε η Εθνική Πινακοθήκη, που η μετατροπή της όμως σε συναυλιακό χώρο δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
Λόγω του πολέμου ήταν αδειανή, με τα έργα τέχνης να έχουν μεταφερθεί για λόγους ασφαλείας στα υπόγειά της και δεν υπήρχε ο κατάλληλος εξοπλισμός ώστε να πραγματοποιηθεί η συναυλία.

Η ζέση της Hess, όμως γι'αυτό, που οραματίστηκε ήταν αξιοθαύμαστη!
Αισιόδοξα προχώρησε στην αναζήτηση κατάλληλου σημείου.Επέλεξε τη μεγάλη οκταγωνική αίθουσα της  γκαλερί, την αίθουσα αρ. 36, κάτω από το γυάλινο θόλο και ζήτησε να κατασκευαστεί μια μικρή ξύλινη πλατφόρμα για τους εκτελεστές.
Όλα αυτά σε διάστημα μιας εβδομάδας ήταν έτοιμα και το μόνο, που έλειπε ήταν τα καθίσματα και φυσικά ...ένα πιάνο.
Κι ενώ όλοι είχαν αποθαρρυνθεί πως δεν θα τα καταφέρουν, με δική της πρωτοβουλία αναζητά χορηγούς,εθελοντές και πετυχαίνει μια δωρεά εκατοντάδων καρεκλών απο το παλάτι του Μπάκινγχαμ και την παραχώρηση πιάνου από τη  εταιρεία Steinway.

(Η Myra Hess παίζει πιάνο στην αίθουσα 36, στην Εθνική Πινακοθήκη)

Έτσι, στις 6 Οκτώβρη του 1939  πραγματοποιείται η πρώτη συναυλία με πλήθος κόσμου να έχει κατακλύσει από νωρίς την γύρω περιοχή της Πινακοθήκης.
Πριν ανοίξουν οι πύλες, η Hess δοκίμασε την ακουστική της αίθουσας παίζοντας τη Σονάτα του Σεληνόφωτος.

Με δεδομένο το ασυνήθιστο σχήμα του δωματίου, η ακουστική αναμενόταν πολύ φτωχή...
Κι όμως, όχι !σαν όλα να συνωμοτούσαν υπέρ της πίστης!!!...υπέρ της ομορφιάς, που είχε χαθεί τους τελευταίους μήνες από τη ζωή των ανθρώπων και σε πείσμα, η απόδοση γεννήθηκε απίστευτα μαγευτική!!

Η Hess τράβηξε την κουρτίνα του παραθύρου να δει έξω.Η ανθρώπινη ουρά εκτεινόταν ως το βάθος της πλατείας Τραφάλγκαρ, ως εκεί, που έφτανε το βλέμμα και χανόταν στα δεξιά και τ'αριστερά της!!
Μάλλον οι συναυλίες που ονειρεύτηκε θα ήταν δημοφιλέστερες απ'ότι αναμενόταν !!
Απ'έξω περίμεναν κάθε λογής. Μικροί, μεγάλοι, αγόρια, κορίτσια,στρατιώτες, ηλικιωμένοι, τραυματίες, ανάπηροι...
Πεινασμένοι, σίγουρα για  φαϊ, μα ... η πείνα για καλή μουσική ηταν εντονότερη!
Μπορεί ο πόλεμος να είχε αφανίσει τα πάντα, μα αυτή η ανθρωποσυρροή έλεγε πολλά!!
Ήταν  σημάδι πως η τέχνη και ο πολιτισμός είναι απαραίτητα για την ύπαρξη αληθινής ζωής...Σημάδι της ανθεκτικότητας της ομορφιάς!!
Μέσα στον τρόμο του πολέμου,ανάμεσα σε ζωή και θάνατο, η τέχνη  επιλέγει τη ζωή!!!

Η επιτυχία ,όπως καταλαβαίνετε ήταν άνευ προηγουμένου!!
Έτσι,  συμφωνήθηκε να   πραγματοποιούνται συναυλίες καθημερινά στη 1 το μεσημέρι και σε  επανάληψη  στις 5 το απόγευμα κάθε  Τρίτη και Πέμπτη.

Ο ρόλος και η προσφορά της Hess, ανεκτίμητης αξίας !!!κάτι, που αναγνωρίστηκε και από τη βασιλική οικογένεια, η οποία μάλιστα παρακολούθησε αρκετές από τις εν λόγω συναυλίες.
Ένα βίντεο, που ανακάλυψα είναι εκείνης της εποχής, όπου  ανάμεσα στο κοινό παρακολουθεί και η βασιλομήτωρ Ελισάβετ :

Σε επιστολή, που φυλάσσεται στην Εθνική Πινακοθήκη η Βασίλισσα περιγράφει τις συναυλίες  της Hess ως τις μοναδικές χαρούμενες στιγμές  κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Συναυλίες με δωρεάν είσοδο, που όμως κάποιοι από το υστέρημά τους άφηναν λιγοστές δυσεύρετες πένες, που οι διοργανωτές προωθούσαν σε ανάγκες του στρατού για νοσοκομειακό υλικό, ρουχισμό κλπ.

Οι συναυλίες διήρκησαν πεντέμιση χρόνια, ως το τέλος του πολέμου.Η Myra Hess, γι'αυτό το διάστημα εγκατέλειψε τη διεθνή καριέρα της, επειδή θεωρούσε ότι ήταν πιο σημαντική η προσπάθεια να συμβάλει στην τόνωση του ηθικού του λαού, μέσω των συναυλιών.

Γι'αυτή την προσφορά της δέχτηκε μεγάλη αγάπη από τους βρετανούς.Τιμήθηκε με τον τίτλο της Dame του Ταξιάρχη του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, σε αναγνώριση της εν καιρώ πολέμου υπηρεσίας της.

Ήταν το θάρρος, η ελπίδα και η αποφασιστικότητα, που κινητοποίησαν τη Myra Hess και την ομάδα της κι αυτό φυσικά δεν πέρασε απαρατήρητο από την Ιστορία!
Κάθε χρόνο αυτή τη μέρα διοργανώνεται προς τιμήν της συναυλία στο χώρο, που πρωτόπαιξε και κείνη, ο οποίος διαμορφώνεται κατάλληλα για να υποδεχτεί θεσπέσιους ήχους ανάμεσα στα έργα του Ρέμπραντ και του Καναλέτο.

Το κοινό συγκεντρώνεται για να ακούσει σπουδαία έργα του κλασικού ρεπερτορίου.
Πολύ συχνά σ'αυτές τις επετειακές συναυλίες, οι εκτελεστές ήταν μαθητές της Myra Hess όπως ο Stephen Kovacevich, οι δίδυμοι αδελφοί Contiguglia, καθώς και ο Yonty Solomon.
Στη συναυλία, που παρακολούθησα εγώ, σολίστας ήταν ο διεθνούς φήμης πιανίστας Piers Lane, μαθητής του μαθητή της Hess, Yonty Solomon.

Μετά τον πόλεμο η Hess συνέχισε με εμφανίσεις και περιοδείες σ'ολόκληρο τον κόσμο!
Το 1951 συμπράττει με τον Μπρούνο Βάλτερ και τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης σε έργα του Μπραμς.
Την επόμενη χρονιά ηχογραφεί με τον Πάμπλο Καζάλς και τον Ισαάκ Στερν το piano trio του Μπραμς.
Πολλοί από τους μουσικοκριτικούς υποστηρίζουν ότι η απόδοσή της είναι η ΚΑΛΥΤΕΡΗ που έχει καταγραφεί.

Τελευταία της δημόσια εμφάνιση ήταν στο Royal Festival Hall του Λονδίνου στις 31 Οκτωβρίου 1961, όταν έπαιξε το κονσέρτο σε Λα του Μότσαρτ, υπό την μπαγκέτα του  Sir Adrian Boult.

Οι φίλοι και οι συνάδελφοί της θυμούνται μια γυναίκα με πηγαίο χιούμορ, που πάντα είχε χρόνο για τους άλλους, παρά την αταλάντευτη προσήλωσή της στην τέχνη της.
Πολλές φορές χαλάρωνε με μουσικά παιχνίδια δικής της επινόησης, όπως να παίζει πιάνο καθήμενη ανάποδα ή έχοντας στην παλάμη της ένα πορτοκάλι!!

Στη σκηνή, ήταν παράδειγμα αξιοπρέπειας και ψυχραιμίας, έβγαζε μια γαλήνη αναζωογονητική.
Επίσης ακούστηκε πως έπαιζε μανιωδώς σκραμπλ και σπάνια την κέρδιζε κάποιος!

Η Myra Hess πέθανε σαν σήμερα, 25 Νοεμβρίου του 1965 .
Η συναυλία έκλεισε φυσικά με την διασκευή της για πιάνο του χορικού του Μπαχ...

http:  //www.nationalgallery.org.uk/paintings/history/myra-hess-concerts/
http://www.thecultureconcept.com/circle/admission-one-shilling-patricia-piers-myra-hesss-legacy
http://www.theguardian.com/arts/flash/page/0,,1887475,00.html

"Ροντρίγκο, ένα αντάτζιο σαν προσευχή"

"H έμπνευση είναι  αποτέλεσμα  προσπάθειας, μα μερικές φορές έρχεται ξαφνικά...σα σπίθα... σαν φωτογραφικό φλας..."

(Χοακίν Ροντρίγκο)

Στην Ισπανία του 16ου αι. προσπαθεί να μας μεταφέρει με το νοσταλγικό του "Κονσέρτο του Αρανχουέθ", ο Χοακίν Ροντρίγκο, που γεννήθηκε σαν σήμερα 22 Νοέμβρη του 1901.

Το Κονσέρτο είναι από τα πιο δημοφιλή κομμάτια για κιθάρα, ιδίως το δεύτερο μέρος του,το Adagio...
Ο Ροντρίγκο, τυφλός από τα τρία του χρόνια, προσπαθεί να περιγράψει τις ομορφιές του θερινού παλατιού της βασιλικής οικογένειας, που ένας τυφλός μόνο μπορεί να αισθανθεί και να εκτιμήσει.Επιχειρεί να μεταφέρει τον ακροατή με τους ήχους της φύσης σε άλλο τόπο και χρόνο.

Ο Ροντρίγκο είχε περάσει το μήνα του μέλιτος στο Αρανχουέθ,απ'όπου και το όνομα του έργου : "Κονσέρτο του Αρανχουέθ".

"Η μελωδία του κονσέρτου αναδύει το άρωμα από τις μανόλιες, το τραγούδι των πουλιών και το ανάβρυσμα των συντριβανιών", έλεγε ο ίδιος...

Το ακούς και βυθίζεσαι σε μια θάλασσα γλυκιάς μελαγχολίας και θλίψης, που όμως δεν θες να κάνεις προσπάθεια να ανέβεις στην επιφάνειά της...

Γράφτηκε στο τέλος του Ισπανικού εμφυλίου.
Έτσι,πολλοί είπαν πως επηρεάστηκε από τη Γκουέρνικα...Πολύ καιρό αργότερα,η γυναίκα του, πιανίστα Βικτώρια Καμχύ θα αποκάλυπτε πως το διάστημα εκείνο  είχε αποβάλλει στο πρώτο τους παιδί.

Το αντάτζιο,λοιπόν είναι κάτι σαν προσευχή!
Ένας διάλογος  με τον Θεό, όπου στο τέλος ο ήχος, σού επιβεβαιώνει πως η παιδική ψυχή πέτυχε την ανάτασή της στα ουράνια!!!
Ο παλμός της κιθάρας είναι η παλλόμενη καρδιά του θλιμμένου πατέρα, που αμφισβητεί το Θείο εξαιτίας της απώλειας!
Θλίψη ανάκατη με οργή και απελπισία...και στο τέλος η αποδοχή...

Η πρεμιέρα του έγινε στη Βαρκελώνη το 1940 με σολίστα στην κιθάρα τον Ρεχίνο ντε λα Μάθα, που ο Ροντρίγκο είχε αφιερώσει τη σύνθεση.

https://www.youtube.com/watch?v=1Fr1f6wTyS4&feature=youtu.be

Οι διασκευές του αμέτρητες!!Julian Bream,Shadows,Led Jeppelin...,που θεωρούν το έργο κορυφή στη μουσική πυραμίδα του 20ου αιώνα.

Πολλοί,πρόσθεσαν και στίχο, με πρώτο διδάξαντα τον Guy Bontempelli, που το 1967 παρουσιάζει το τραγούδι : "Aranjuez, Mon Amour" με τη φωνή του Richard Anthony και το οποίο αποκτά τεράστια δημοτικότητα με τη Νάνα Μούσχουρη!

Mon amour, sur l'eau des fontaines, mon amour

Ou le vent les amènent, mon amour

Le soir tombé, qu'on voit flotté

Des pétales de roses

Mon amour et des murs se gercent mon amour

Au soleil au vent à l'averse et aux années qui vont passant

Depuis le matin de mai qu'ils sont venus

Et quand chantant, soudain ils ont écrit sur les murs du bout de leur fusil

De bien étranges choses

Mon amour, le rosier suit les traces, mon amour

Sur le mur et enlace, mon amour

Leurs noms gravés et chaque été

D'un beau rouge sont les roses

Aranjuez, mon amour!

Επίσης πολλοί ήταν εκείνοι, που χάρισαν τη φωνή τους σ'αυτό το εξαίσιο άκουσμα, που αποδόθηκε σε δεκάδες γλώσσες...

Δαλιδά. Αμάλια Ροντρίγκεζ αλλά και η λιβανέζα Φαϊρούζ...

Ο δικός μας Ντέμης Ρούσσος παρουσίασε το Adagio ως :

"Follow me"

Follow me to a land across the shining sea

Waiting beyond the world that we have known

Beyond a world we dreamed could be

And the joy we have tasted

Follow me along the road where only love can see

Rising above the fully of the night

Into the light beyond the tears

And all the years we have wasted

Follow me to a distant land as mountain high

Where all the music that we always kept inside will fill the sky

Singing in the silence where the heart's real

While the world goes on turning, turning

Turning, follow me...

Aν και ο ίδιος ο Ροντρίγκο αγαπούσε πολύ την εκτέλεση του Paco de Lucia και  η διασκευή, που το ανέβασε στα ουράνια είναι αδιαμφισβήτητα εκείνη του θρύλου Miles Davis στο  "Sketches of Spain"

εγώ λιώνω κάθε φορά , που ακούω την τζαζ - πιανιστική βερσιόν των Modern Jazz Quartet...


Ξεχειλίζω, αναλύοντας σιωπές...με τις νότες να σκαλίζουν συναισθήματα...
Γουλιές ευφροσύνης...δράμια ευδαιμονίας...

Το οπερατικό τραγούδι δε θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητο φυσικά κι έτσι το Αρανχουέθ αποδόθηκε από Χοσέ Καρρέρας, Μονσερά Καμπαγιέ, Aντρέα Μποτσέλι και την Σάρα Μπράιτμαν με τους Il Divo, το αγαπημένο  ποπ - οπεράτικ φωνητικό σύνολο :

Aranjuez,

Un lugar de ensuenos y de amor

Donde u rumor de fuentes

de cristal

En el jardin parece hablar

En voz baja a las rosas

Aranjuez,

Hoy las hojas secas sin color

Que barre el viento

Son recuerdos del romance

Que una vez

Juntos empezamos tu y yo

Y sin razon olvidamos

Quiza ese amor escondido este

En un atardecer

En la brisa o en la flor

Esperando tu regreso

Aranjuez,

Hoy las hojas secas sin color

Que barre el viento

Son recuerdos del romace

Que una vez

Juntos empezamos tu y yo

Y sin razon olvidamos

En Aranjuez, amor

Tu y yo

Kαι η σκηνή από την ταινία "Brassed Off", όπου παρουσιάζονται οι προσπάθειες μιας χάλκινης μπάντας.Το έργο του Ροντρίγκο εδώ αναφέρεται ως "Concierto d'Orangejuice".

Το κείμενο έχει δημοσιευτεί και στο ηλεκτρονικό περιοδικό iporta.gr