Νότες, Μύθοι και Ελπίδα: "Hongi-Με αφορμή μια φωτογραφία"

Προτού δώσει το "παρών" στη Σύνοδο Κορυφής των G20 στην Αυστραλία, η σιδηρά κυρία της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ έκανε μια στάση στη Νεα Ζηλανδία,απ'όπου και η φωτογραφία.

Δείχνει συνεπαρμένη...Σφαλιστά, ολόκλειστα μάτια ...
Από... ντροπή,λέτε, απέναντι στον ημίγυμνο ιθαγενή; ή βαθύ δέος για το τελετουργικό των Μαορί;

Μάλλον η διπλωματική αβροφροσύνη "αναγκάζει" την ψυχρή καγκελάριο να χαιρετίσει με τον παραδοσιακό τρόπο !

Μύτη με μύτη!!
Ναι!έτσι καλωσορίζουν στη φυλή τους οι Μαορί κάθε επισκέπτη!

Είναι μια τελετή υποδοχής, που έρχεται από τα βάθη της μακρινής τους παράδοσης και λέγεται "Powhiri".

Κάτι αντίστοιχο με τη δική μας τυπική χειραψία...μόνο, που εδώ αντί για χέρια ενώνονται οι μύτες!
Ο χαιρετισμός ονομάζεται "Hongi", που σε απλή μετάφραση θα το λέγαμε "ανάσα ζωής".
Οσμή,όσφρηση,ανάσα ζωής, που μπορεί να ερμηνευθεί και ως ανταλλαγή των ψυχών.

Ανάσα της δύναμης,ανάσα της χαράς και της αγάπης...

Ανάσα των νερών,αρχαία ανάσα ζωοδότρα...

Ανάσα ΜΟΥ ξεπήδησες,ανάσα ΣΟΥ ν'ανθίσει!

Πίσω από το Hongi κρύβεται ένας συναρπαστικός μύθος.
Ένας μύθος παλιός για την γέννηση της πρώτης γυναίκας Μαορί,που πλάστηκε απ'το θεό από πηλό και κείνος φύσηξε αέρα στα ρουθούνια της για να της δώσει πνοή ζωής...
Ο χαιρετισμός του Hongi έχει τη σημασία της "μοιρασιάς της ανάσας".

Με τον τρόπο αυτό,δείχνουν στον επισκέπτη πως δεν είναι πια ξένος,αλλά δικός,αγαπημένος,που θα μοιράζονται μαζί του καθήκοντα και ευθύνες του σπιτιού,...καλά,κακά...χαρές και λύπες...

Ανταλλάξαμε πνοές,διαυγείς,ωκεάνιες
και της ψυχής τα λόγια,αχτένιστα
γίνηκαν ταξίδι
κι ουρανό ζωγραφίσανε...
Στεφάνι ολομέταξο ύφανε η αγάπη
κεντήστρα η μύτη κι η πνοή της βελονιά χρυσή,σπειρί μαργαριτάρι...

Για τους Μαορί,το πιο ιερό μέρος του ανθρωπίνου σώματος είναι το κεφάλι.
Ετσι,στο χαιρετισμό τους εκτός απ'το να σφίξουν τα χέρια,κλείνουν τα μάτια,σκύβουν ώσπου να "ενωθούν οι σκέψεις" στα μέτωπα και να μοιραστούν με τ'αγγίγματα στις μύτες,οι ανάσες,οι πνοές τους...η ΨΥΧΗ τους!

Ιερουργία, στην Άγια της πνοής τους Τράπεζα...
Αχ, οι ανάσες να 'παιρναν του κόσμου την παράνοια!

Ευχαριστώ για την υπενθύμιση, κ.Μέρκελ!!!!

"Hoki hoki tonu mai
Te wairua o te tau
Ki te awhi ringa
Ki tenei kiri, e te tau ..."

Ξανά και ξανά, η πνοή της αγάπης
επιστρέφει σε μένα ...σε σένα

"Hoki hoki" από τη Μαορί κορυφαία σοπράνο Kiri Te Kanawa με τη μαγική φωνή!

Και μιας και μιλήσαμε για Μαορί...ας συμπληρώσω και κάτι άλλο σχετικό με τη μουσική τους παράδοση...Μια παράδοση των περισσοτέρων φυλών της Πολυνησίας, που θέλει τη μουσική να βοηθά στην εκμάθηση της ιστορίας του σύμπαντος και των εποχών!

Ετσι,από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από τραγούδια την ιστορία της φυλής τους,τις ρίζες τους,αλλά και διδάσκονται τα φυσικά φαινόμενα,τον κύκλο των εποχών,τη δημιουργία του σύμπαντος,των πλανητών και των αστέρων.

Θυμήθηκα το τραγούδι τους "maramataka", που συχνά όταν αναφερόμαστε στους Αμποριτζίν το διδάσκω στην τάξη και προκύπτουν και ωραιότατες δραματοποιήσεις του από τους μαθητές...

"Μaramataka" είναι το έτος των Μαορί που χωρίζεται σε 12 σεληνιακούς μήνες.

Κάθε μήνας, που εκπροσωπείται από ένα αστέρι έχει και το δικό του τοπικό όνομα...
Pipiri ...Hongonui...Here-Turi...Mahuru ...Μάιος, Ιούνιος,Ιούλιος, Αύγουστος αντίστοιχα και ούτω κάθε εξής...

https://www.youtube.com/watch?v=WKlGu_qLyAA

Το hongi και η τελετή, που έγραψα παραπάνω πρέπει να σας πω πως συνοδεύονται από ένα χορό ονόματι Haka, με τον οποίο υποδέχονται τους εκλεκτούς προσκεκλημένους.

Είναι αντρικός, πολεμικός χορός, που οι ρίζες του χάνονται στο μακρινό παρελθόν της φυλής με έντονο ρυθμό και κοφτές, απότομες κινήσεις και μάλλον άγριους μορφασμούς.

Πολεμικός χορός Μαορί-γκραβούρα του 1845

Στη μυθολογία των Μαορί ο Χάκα ήταν ο γιος του ήλιου και του φλογισμένου καλοκαιριού!

Ο χορός είναι άγριος, επίδειξη της περηφάνειας, της δύναμης, της ανδρείας και της ενότητας της φυλής των Μαορί.Συνοδεύεται με δυνατές ιαχές και χτυπήματα στο πρόσωπο και τους μηρούς.Οι χορευτές-μαχητές προσέχουν ώστε οι χορευτικές κινήσεις να είναι συντονισμένες και αρμονικές, γιατί αλλιώς κάτι διαφορετικό θεωρείτο κακός οιωνός για τη μάχη.

Οι γυναίκες συνηθίζουν να χορεύουν έναν επίσης ρυθμικό χορό με ήπιες όμως κινήσεις ...
Νεα κορίτσια όλο χάρη και γλυκύτητα,"παίζουν" χτυπώντας στο ρυθμό του παραδοσιακού τραγουδιού με τη βοήθεια σκυταλών, που μεταβιβάζουν η μία στην άλλη, ενώ ακολουθεί το "poi", ένας χορός, που συμβολίζει το πέταγμα του ανέμου,με τη βοήθεια μιας μπάλας,κρεμασμένης από λιναρένια κλωστή, που ταλαντεύεται ρυθμικά...

"Poi" στη γλώσσας τους σημαίνει τόπι.
Καθώς οι γυναίκες στους Μαορί ασχολούνταν με την ύφανση και την καλλιέργεια της γης έπρεπε να έχουν ευελιξία, αντοχή στα χέρια και τους βραχίονες και συντονισμό κινήσεων.Έτσι, ο χορός αυτός βοηθούσε στη βελτίωση αυτών των στοιχείων.

Επιστρέφοντας στην τελετή υποδοχής και στο χαιρετισμό hongi ,θα σας αφήσω με εικόνες διασήμων, που όταν βρέθηκαν στη Νέα Ζηλανδία, "μοιράστηκαν πνοές" με τους ντόπιους!

Bob Marley,Michael Jackson,Παβαρότι,πριγκίπισσα Νταϊάνα, Kate Middleton...σε ανταλλαγές πνοών!