Cimarosa: "O Mυστικός Γάμος"

 

(με αφορμή τη σημερινή γενέθλια επέτειο τoυ συνθέτη - 17 Δεκεμβρίου 1749)

Ο ιταλός συνθέτης, Ντομένικο Τσιμαρόζα υπήρξε από τους σπουδαιότερους συνθέτες του 18ου αι., ιδιαίτερα διακρίθηκε για τις κωμικές του όπερες, που θεωρούνται οι ωραιότερες του είδους μετά από κείνες του Μότσαρτ. .

Μετά τις τεράστιες επιτυχίες των μελοδραμάτων του στη Νεάπολη,  Ρώμη και  Φλωρεντία προκάλεσε την εχθρότητα συναδέλφων του,  ιδιαίτερα του  Παϊζιέλλο. Όμως η φήμη του είχε εκτοξευτεί τόσο, που η φιλότεχνη Αικατερίνη η Μεγάλη τον προσκάλεσε στην Αγία Πετρούπολη, όπου παρέμενε κάποια χρόνια λαμπρύνοντας το καλλιτεχνικό σαλόνι και τις εκδηλώσεις της ρωσίδας τσαρίνας. 

Ο Τσιμαρόζα έγραψε πάνω από ογδόντα όπερες, όμως  αριστούργημά του  θεωρείται η όπερα μπούφα: "Ο Μυστικός γάμος", που έχει ταυτιστεί με το  θρυλικότερο "μπιζάρισμα" στην ιστορία της μουσικής. 

Πρωτοπαρουσιάστηκε στο Χόφμπουργκ της  Βιέννης, όπου παρών στην πρεμιέρα ήταν και ο αυτοκράτορας Λεοπόλδος ο Β΄, ο οποίος ενθουσιασμένος από το έργο και μετά το έντονο μπιζάρισμα, κάλεσε σε δείπνο όλους τους συντελεστές της παράστασης και στη συνέχεια τούς υποχρέωσε να επαναλάβουν την παράσταση για προσωπική του ευφορία!

"Το προικοσύμφωνο", William Hogarth
ένα από τα έξι έργα της σειράς "Marriage A-la-Mode"
που ενέπνευσαν το λιμπρέτο της όπερας

Έκτοτε ο "Μυστικός γάμος" γνώρισε μεγάλες δόξες καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αι., μεταφράστηκε σε 10 γλώσσες και παρουσιάστηκε στα μεγάλα ευρωπαϊκά θέατρα. 

Ο αυτοκράτορας δε, εξαιτίας του έχρισε τον Τσιμαρόζα ως Kapellmeister, διάδοχο του Αντόνιο Σαλιέρι.

Το λιμπρέτο του "Μυστικού Γάμου" βασίστηκε  στην θεατρική σάτιρα των  Τζωρτζ Κόλμαν-Ντέιβιντ Γκάρικ: "Ο Κρυφός Γάμος", που με τη σειρά της είχε στηριχτεί σε μια σειρά εικαστικών έργων με τίτλο "Μοδάτος Γάμος" του Ουίλιαμ Χόγκαρθ, προκειμένου να προειδοποιήσουν μέσω της ζωγραφικής τέχνης για τις καταστροφικές συνέπειες ενός γάμου, που τελείται από οικονομικά και μόνο συμφέροντα.

"Η συνάντηση των μελλονύμφων", William Hogarth
ένα από τα έξι έργα της σειράς "Marriage A-la-Mode"
που ενέπνευσαν το λιμπρέτο της όπερας

Η αγάπη των θαυμαστών του Τσιμαρόζα για το έργο του αποδείχθηκε περίτρανα όταν ο συνθέτης συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο  στη Νάπολη τασσόμενος υπέρ των Γάλλων. Ήταν εκείνοι που μεσολάβησαν καταφέρνοντας να μετατρέψουν την θανατική ποινή σε εξορία.

Μέγας θαυμαστής του Τσιμαρόζα και ιδίως της όπεράς του "Μυστικός Γάμος" υπήρξε ο Stendhal, ο οποίος θεωρούσε τον ιταλό δημιουργό ως τον "Μολιέρο των συνθετών" και τη συγκεκριμένη όπερα "θείο δημιούργημα", γι'αυτό και την είχε δει -κατά δήλωσή του- πάνω από εκατό φορες!
Ο δε Ντελακρουά ισχυριζόταν απροκάλυπτα πως προτιμούσε τον Τσιμαρόζα από τον Μότσαρτ, καθώς η μουσική του ήταν "ταυτισμένη με την έννοια της τελειότητος! Κανένας άλλος μουσικός -έλεγε- δεν έχει αυτή τη συμμετρία, την εκφραστικότητα, την ευγένεια και την τρυφερότητα, μα πάνω απ 'όλα την ασύγκριτη κομψότητα του Τσιμαρόζα!"

Domenico Cimarosa: Il Matrimonio Segreto / Εισαγωγή, Daniel Barenboim:

Domenico Cimarosa: Il Matrimonio Segreto/ολοκληρωμένη: