"....ο ενθουσιώδης ψάλτης, ο ηλεκτρίζων τας ψυχάς, ο διά των νευρωδών του ασμάτων εξυμνών και κρατύνων τους υπέρ της ελληνικής Ιδέας ευγενείς αγώνας..."
Με τα παραπάνω λόγια χαρακτήρισαν κι εγκωμίασαν την τέχνη του γεννημένου σαν σήμερα, 13 Μαΐου 1880(ή 1885), Αιμίλιου Ριάδη.Του Θεσσαλονικιού συνθέτη, ποιητή και λογοτέχνη, γιος ελληνίδας και ενός αυστριακού, ονόματι Κου, που όμως άλλαξε σε Ελευθεριάδης, που αργότερα καθιέρωσε καθ' υπόδειξη του Ντεμπισί σε Ριάδης.
O Μανώλης Καλομοίρης τον αποκαλούσε "Σούμπερτ της Ελλάδος", ιδιαίτερα για τα λήντερ του, και αυτός είναι ο λόγος που συχνά τον παρομοίαζαν με τον Ούγκο Βολφ και τον Μουσόργσκυ.
Σε μια διάλεξη του πρωτεργάτη της Εθνικής μας Σχολής, Μ. Καλομοίρη ειπώθηκε για τον Ριάδη:
"Ο Ριάδης ήτανε ένας από τους λίγους συνθέτες μας που ήξερε να αφομοιώνει τα στοιχεία της ελληνικής λαϊκής μούσας και να τα μετουσιώνει σε αληθινά καλλιτεχνήματα, που ασφαλώς θα ζήσουν και θα κρατήσουν μίαν από τις πρώτες θέσεις στον κύκλο της ελληνικής τέχνης".
Ο Αιμίλιος Ριάδης υπήρξε μαθητής του Δημήτρη Λάλα, που τον χαρακτήρισε "μέλλοντα αετόν της μουσικής", ενώ συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι με τους Σαρπαντιέ και Μωρίς Ραβέλ. Ο δεύτερος μάλιστα τον αποκαλούσε ως τον "πλέον μεγαλοφυή μαθητή του".
Στη Γαλλική πρωτεύουσα γνωρίστηκε με σπουδαίους καλλιτέχνες,όπως τον ντε Φάγια, τον Ενέσκου, αλλά και τον συνθέτη και μουσικοκριτικό Florent Schmitt, που χαρακτήρισε τον Ριάδη: "Μουσόργκσκυ της ελληνικής μουσικής".
Η διαμονή του Ριάδη στο Παρίσι και η επαφή του με συνθέτες της νεότερης γαλλικής σχολής ασκούν σημαντική επίδραση στη διαμόρφωση του μουσικού του ύφους, στο οποίο συναντάται διάχυτο το ιμπρεσιονιστικό στοιχείο.
Στο σύνολο της δημιουργίας του, που εκτείνεται σε όλα σχεδόν τα μουσικά είδη, κυρίαρχη θέση κατέχουν τα τραγούδια του, τα οποία συγκαταλέγονται στα αριστουργήματα της ελληνικής μουσικής και ερμηνεύτηκαν από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες της εποχής. Πνεύμα ανήσυχο και ανικανοποίητο, ο Ριάδης αναζητά συνεχώς το καλύτερο, γεγονός που αποδεικνύεται από τις αλλεπάλληλες διορθώσεις των χειρογράφων του και τις επεμβάσεις σε έργα που είχαν ήδη εκδοθεί.
Θεωρείται ο πρώτος Έλληνας ιμπρεσιονιστής συνθέτης. Ήταν γλωσσομαθής, γνώριζε πέντε γλώσσες κι ασχολήθηκε με την ιστορία και τον πολιτισμό των λαών της Άπω Ανατολής.
Έγραψε επίσης διηγήματα και ποιήματα, αρκετά από τα οποία μελοποίησε. Από τα θρησκευτικά έργα του ξεχωρίζει η "Λειτουργία για τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο" για ανδρική και παιδική χορωδία, μια συλλογή από ελληνορθόδοξους ύμνους εναρμονισμένους πρωτότυπα από τον Ριάδη.
Ο Ριάδης διαπνεόμενος από πατριωτισμό, συνέβαλλε στη διάδοση του Μακεδονικού ζητήματος .
Στην Παρισινή περίοδο ανήκουν και τα "Πέντε Μακεδονικά Τραγούδια" για φωνή και πιάνο, σε ποίηση του συνθέτη, που προκάλεσαν θετικότατα σχόλια:
"...ο μελωδικός τους οίστρος εκπλήσσει και θέλγει με τον αυθορμητισμό και το απρόβλεπτο, τονισμένος με ωραιότατες αρμονίες, των οποίων και τα πιο παράτολμα στοιχεία δεν στερούνται γοητείας".
1. Από αυτή την Συλλογή Τραγουδιών θα ακούσουμε:
"Τα παράπονα του κοριτσιού":
"Ζωή μαύρη, Μέρα νύχτα σε δουλειά σκυφτή.
Χωρίς χαρά, χωρίς χαρά μαύρη ζωή.
Κι'ούτε ύπνος τι θα πη, κι'ούτε ύπνος ξέρω.
Κι'ούτε ξέρω γιατί στρώνω και πλα να ζω
Για το τι πάλε ξυπνώ κι ορθός αν σημαίνει
Κι αν σημαίνει εσπερινός.
Η ζωή μου μέρα νύχτα έτσι σβει.
Κ'είν'ο ήλιος όπου φέγγει γιατ'εμένα φωτιά
Κ'είνε βούρκος γιατ'εμέν η γλυκειά βροχή.
Κ'η ζωή μου μέρα νύχτα θλιβερή έτσι σβει"
ΑΙΜ. ΡΙΑΔΗΣ: "String Quartet No.1 in G":
3. Από τα θρησκευτικά έργα του ξεχωρίζει η "Λειτουργία του Ιωάννη Χρυσοστόμου" για ανδρική και παιδική χορωδία, μια συλλογή από ελληνορθόδοξους ύμνους εναρμονισμένους πρωτότυπα από τον Ριάδη.
Ο Ριάδης ήταν και ποδοσφαιρόφιλος και υποστηρικτής της ομάδας του Άρη Θεσσαλονίκης, του οποίου ενορχήστρωσε τον Ύμνο:
(Για τη σύνταξη του κειμένου αντλήθηκαν στοιχεία από: "Παγκόσμια Μουσική", εκδ Αλκυών, "Για τη Μουσική", Στ. Βασιλειάδη, Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη, wikisource)
No comments:
Post a Comment