Thursday 18 May 2017

Γκλουκ :"Ιφιγένεια εν Ταύροις", τα χορωδιακά...




"Σαν όλους τους αληθινά μεγάλους, ο Γκλουκ ήταν απλός και καταδεχτικός, προπάντων με τους νέους που ζητούσαν να τον πλησιάσουν. Όταν γίνονταν οι πρόβες της "Ιφιγένειας εν Ταύροις", ο γάλλος μουσικός Μεούλ, που τότε ήταν 15 χρονών, κατόρθωσε και χώθηκε στο θέατρο.
Ο Γκλουκ εκείνη την ώρα διηύθυνε και δεν τον πήρε είδηση.
Τι επιβλητικός που ήταν με το ωραίο σοβαρό, στρογγυλό του πρόσωπο και την αυστηρή του ματιά, κάτω από το βελουδένιο του σκούφο.Ο Μεούλ, κρυμμένος σε μια γωνιά, τον κοίταζε και δεν χόρταινε. Ωστόσο, τον ξετρύπωσε ο κλητήρας του θεάτρου και ετοιμαζόταν να τον πετάξει έξω, όταν γύρισε ξαφνικά ο Γκλουκ και είδε το νέο που έβγαινε με κατεβασμένο το κεφάλι. Τον κάλεσε κοντά του και τον ρώτησε τι γύρευε εκεί μέσα. Ο Μεούλ του είπε για τη λαχτάρα του να ακούσει τη μουσική του κι ο Γκλουκ συγκινήθηκε τόσο, που του επέτρεψε να έρχεται όποτε θέλει στις πρόβες και του έδωσε και πρόσκληση για την πρεμιέρα της "Ιφιγένειας..."


Joseph Siffred Duplessis - Christoph Willibald Gluck - Google Art Project.jpgΈτσι γλαφυρά περιγράφει η εξαιρετική μουσικοπαιδαγωγός Αύρα Θεοδωροπούλου στο βιβλίο της "Δέκα Μουσουργοί" τη σκηνή συνάντησης του Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ με τον έφηβο Étienne Méhul, μετέπειτα σπουδαίο ρομαντικό συνθέτη που είχε ως είδωλό του τον Γκλουκ...Ένα συνθέτη που τα μελοδράματά του βασίστηκαν στη σχέση αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη μουσική και στην ποίηση.
Ο Γκλουκ αποσκοπούσε να περιορίσει, αλλά συγχρόνως να ενισχύσει τη συμμετοχή της μουσικής, που αναλάμβανε πλέον την έκφραση του βαθύτερου νοήματος του μελοδράματος, φωτίζοντας πρόσωπα και καταστάσεις.

Θα'χετε ακούσει για την αντιπαλότητα ανάμεσα σε Γκλουκ-ιστές και Πιτσινι-στές...
Ήταν το 1778, όταν ο διευθυντής της Όπερας του Παρισιού, θέλοντας να οργανώσει μια "αντιπαράθεση" μεταξύ τους,  έπεισε τους δύο συνθέτες να γράψουν ένα μελόδραμα πάνω στην ίδια ιστορία.Το λιμπρέτο και των δυο στηρίχτηκε στην τραγωδία του Ευριπίδη: "Ιφιγένεια εν Ταύροις".

Πρώτη, παρουσιάστηκε η όπερα του Γκλουκ, που είχε θαυμάσια υποδοχή και χαρακτηρίστηκε ως ένα αριστούργημα!
Η επιτυχία του "αντιπάλου", έκανε τον Piccinni να καθυστερήσει το δικό του έργο έναν ολόκληρο χρόνο, που τελικά το  παρισινό κοινό στην ακρόασή του αντέδρασε μάλλον  χλιαρά.

Σύμφωνα με τους μουσικοκριτικούς, εκείνο που εντυπωσιάζει αδιαμφισβήτητα στην όπερα του Γκλουκ και στέκει απόλυτα στο ύψος της αρχαίας τραγωδίας είναι τα χορικά.
Αυτό μαρτυρά την καλή αντίληψη που είχε ο συνθέτης για τη λιτότητα  και καθαρότητα του κλασικού ελληνικού πνεύματος.
Άλλοτε, τα διακρίνει ιερατική μεγαλοπρέπεια και άλλοτε αγγίζουν τα όρια της τραγικότητας.

Τρία έξοχα χορικά από την όπερα αυτή, θα απολαύσουμε με αφορμή τη σαν σήμερα πρεμιέρα της υπέροχης όπερας, 18 Mαΐου 1779.

1.Από την πρώτη πράξη το χορωδιακό των Σκυθών.
Έρχονται να ενημερώσουν πως  δύο νεαροί Έλληνες ναυάγησαν, απαιτώντας να θυσιαστούν:

"Il nous fallait du sang":




2. Στην 4η πραξη το χορωδιακό των ιερειών, που τραγουδούν έναν ύμνο στην 'Αρτεμη, καθώς οδηγούν τον Ορέστη στο βωμό για τη θυσία:
"Chaste fille de Latone":


3. Στο φινάλε της όπερας εμφανίζεται η από μηχανής Αθηνά και δίνει λύση στο αδιέξοδο. Χαρίζει τη ζωή στον Ορέστη και όλοι την υμνούν ευχαριστημένοι.
Το χορωδιακό της  χαράς, που έχουν  την εύνοια γης και ουρανού:

"Les dieux, longtemps en courroux":





No comments:

Post a Comment