Sunday 26 January 2020

"Η Ζακλίν ντυ Πρε κάτω από την "Ψυχή της Μουσικής" του Wigmοre Hall"

 

 Gerald Moira: "Soul of Music", ο θόλος του Wigmore Hall 


Ο άγγλος ζωγράφος Gerald Moira γεννήθηκε σαν σήμερα, 26 Ιανουαρίου 1867 κι είναι γνωστός για τις περίτεχνες, αλληγορικές τοιχογραφίες του. Φιλοτέχνησε πολλά δημόσια κτίρια στο Λονδίνο, όπως το θόλο του Ναού της Μουσικής, Wigmore Hall, με το αριστουργηματικό έργο του: "Η ψυχή της Μουσικής".

Δέος κυριαρχεί κάθε μουσικόφιλο όποτε βρεθεί σε αυτή την αίθουσα, που έδωσαν ρεσιτάλ ή πρωτοπαρουσιάστηκαν πλήθος σπουδαίων καλλιτεχνών.

Στο βάθος της κεντρικής αίθουσας και κάτω από τον θόλο που φιλοτέχνησε ο ταλαντούχος Moira, βρίσκεται η υπερυψωμένη σκηνή. Το φόντο της τοιχογραφίας είναι ένας βαθυγάλανος ουρανός, στον οποίο αιωρούνται σύννεφα θεϊκού μυστηρίου.
Η κεντρική μορφή είναι η Ψυχή της Μουσικής. προσωποποιημένη. Στα υψωμένα χέρια της κρατά το πνεύμα της Αρμονίας, έναν ήλιο αιώνιας φωτιάς, που οι ακτίνες του σκορπούν προς κάθε κατεύθυνση φωτίζοντας ολόκληρο τον κόσμο. Ένα νεφώδες πλέγμα το διαχωρίζει από τις τέσσερις άλλες μορφές, συμβολίζοντας την απόσπαση του ανθρώπου από την τελειότητα της πνευματικής φύσης της μουσικής επειδή παγιδεύεται από τον υλισμό.
Στην αριστερή πλευρά της παράστασης ένας μουσικός παίζει εκστατικά αναζητώντας την έμπνευση. Πιο πέρα η Αγάπη κρατά τριαντάφυλλα στο χέρι αντιπροσωπεύοντας την ιδέα ότι το κίνητρο ενός μουσικού είναι η αγάπη για την τέχνη του και ανταμοιβή του η ομορφιά.
Τέρμα δεξιά απεικονίζεται η ανθρώπινη ψυχή, που διψά για ομορφιά. Η έμπνευση ωθεί έναν συνθέτη που καθιστός καταγράφει σε παρτιτούρα όσα εμπνεύστηκε.


"Πάνω απ'όλα προτιμούσε τα ρεσιτάλ δωματίου στο Wigmore Hall, ειδικά τα κουαρτέτα εγχόρδων.[...]Λάτρευε τη σκοτεινή σοβαρότητα αυτού του μέρους, τους ξέθωρους ξεφλουδισμένους τοίχους στα παρασκήνια, το γυαλιστερό ξύλο και το βαθυκόκκινο χαλί της εισόδου, την πλατεία που έμοιαζε με χρυσοποίκιλτη στοά, τον διάσημο θόλο πάνω από τη σκηνή, που απεικόνιζε τη δίψα της ανθρωπότητας για την εξαίσια ιδέα της Μουσικής, με το Πνεύμα της Αρμονίας να αναπαρίσταται ως μια σφαίρα Αιώνιας Φωτιάς.
[...]
Εδώ άκουσε η Φλόρενς το Κουαρτέτο 18 του Μπετόβεν[...]Σούμαν, Μπραμς και μετά , την τελευταία χρονιά τα κουαρτέτα του Φρανκ Μπριτζ, του Μπάρτοκ και του Μπρίτεν.
Εδώ, στο Γουίγκμορ Χωλ, άκουσε η Φλόρενς τη δεξαεξάχρονη τσελίστα, Ζακλίν ντυ Πρε να κάνει το ντεμπούτο της..."

(Ίαν Μακ Γιούαν: "Στην ακτή", εκδ. Πατάκη, μτφ: Ηλιοπούλου Ελ. σελ.60-61)


Συμπτωματικά σαν σήμερα, 26 Ιανουαρίου 1945, γεννήθηκε και η μεγάλη βρετανίδα τσελίστρα Ζακλίν ντυ Πρε, που αναφέρεται στο απόσπασμα του βιβλίου του Μακ Γιούαν πως έκανε το επίσημο ντεμπούτο της στη θρυλική αίθουσα του Γουίγκμορ Χωλ καταπλήττοντας το μουσικόφιλο κοινό.


Απ΄το πρόγραμμα της συναυλίας του '61 της ντυ Πρε
 (twitter)
Ήταν το Μάρτιο του 1961, όταν η δεκαεξάχρονη η du Pré εμφανίστηκε με τον Ernest Lush να τη συνοδεύει στο πιάνο.
Το πρόγραμμά της περιελάμβανε σονάτες των Χαίντελ, Μπραμς,Ντεμπισί και ντε Φάγια, ενώ έπαιξε και τη Suite No. 1 in G major, του Γ.Σ.Μπαχ.

Η Jacqueline du Pré γεννήθηκε στην Οξφόρδη σε οικογένεια που αγαπούσε τις καλές τέχνες και υπηρετούσε τη μουσική.
Η μητέρα της ήταν καθηγήτρια πιάνου και εξαιρετική πιανίστρια. Στα πέντε της χρόνια η Ζακλίν άκουσε κάποιο συμμαθητή της να παίζει βιολοντσέλο και τότε, εντυπωσιασμένη ζήτησε να μάθει κι αυτή αυτό το όργανο.
Λίγα χρόνια μετά, έγινε μαθήτρια του περίφημου William Pleeth. Μετά το επίσημο ντεμπούτο της στο Γουίγκμο Χωλ, όπου απέσπασε θερμότατες κριτικές άρχισε να συμμετάσχει ως σολίστ με τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου.
Ταξίδεψε στην Αμερική όπου παίζει με τις διαπρεπέστερες συμφωνικές κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης τουρνέ.



"Σου αρέσει και σένα;" Κουνάει το κεφάλι...[...] Εχω όλους τους δίσκους της Ζακλίν ντι Πρε[...].
Οι ορμητικές της νότες, το πάθος μου για κείνη.[...]Ποτέ οι εικόνες της φαντασίας δεν έγιναν τόσο σφοδρές όσο με την ερμηνεία της ντυ Πρε.[...]
Ακούγεται το βιολοτσέλο κι έπειτα η ορχήστρα. Ακούμε την ανάσα της Ζακλίν κι έπειτα το τρομερά παθιασμένο παίξιμό της.[...]Είναι μέσα στη μουσική.[...] ζει με τη μουσική [...] κι ένα ρεύμα πλημμυρίζει το σαλόνι..."

("Η λέσχη των νέων πιανιστών", Κέτιλ Μπγιόρνσταντ, μτφ.Γ.Σαμαρά, εκδ Πόλις, σελ.235-238)


Η μεγάλη μουσικός, αν η μοιρα δεν τη χτυπούσε βαριά με τη σκλήρυνση κατά πλάκας, σήμερα θα γινόταν 76 χρονών.
Επαιζε με δύο Στραντιβάριους. Το ένα πήρε το όνομά της: "du Pré Stradivarius".


Την ακούμε στo Prelude από τη Suite No. 1, BWV 1007, σε Σολ μείζονα, που ερμήνευσε στο Wigmore Hall, κάτω από την "Ψυχή της Μουσικής και το Πνεύμα της Αρμονίας" του επίσης τιμώμενου σήμερα, Gerald Moira.







2 comments:

  1. Μια αίθουσα εκπληκτικής ακουστικής και εξαιρετικής αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής, Ελπίδα μου! Τόσο όμορφο και τόσο νοσταλγικό το αφιέρωμά σου σήμερα στην ταυτόσημη μέρα γέννησης δύο καλλιτεχνών: του ζωγράφου Gerald Moira και της λατρεμένης Ζακλίν ντυ Πρε! Έξοχα και τα αποσπάσματα απ' τα λογοτεχνικά κείμενα του Ίαν Μακ Γιούαν και του Νορβηγού Κέτιλ Μπγιόρνσταντ. Και η σουίτα Μπαχ τόσο ταιριαστή με την σπουδαία αυτή αίθουσα! Ευχαριστούμε πολύ, γλυκιά μου φίλη! Καλησπέρα! ❤

    ReplyDelete
    Replies
    1. Το Γουιγκμορ χωλ, αν και δεν εχει την χωρητικοτητα του Καρνεγκι, σε ακουστικη τολμω να τα συγκρινω και να τα χαρακτηρισω εφάμιλλα, Αζη μου γλυκιά!Αρχιτεκτονικα, δε, ανωτερό του!
      Ευχαριστω για τα καλά σου λογια για το αρθρο μου, που με αφορμη την γενεθλια επετειο δυο καλλιτεχνων, πλέκει λογοτεχνια, εικαστικά και μουσική και χαιρομαι που εστίασες σε όλα!!Η Μπαχικη σουιτα, κι αυτη ενα μοναδικο εργο τεχνης μουσικής δομης και οργανωσης!!
      Καλό βραδυ κι ευχαριστω απο καρδιάς, αγαπημενη μου φιλη! ❤

      Delete