Wednesday 15 January 2020

Nαζίμ, πολύ σ'αγαπήσαμε....


"Ναζίμ πολύ μας αγάπησες, πολύ σ' αγαπήσαμε.
Πόσες πόλεις σου μιλούν με το μικρό όνομά σου,
όλοι στον ενικό...
Κι εγώ Ναζίμ και πιο πολύ η ελευθερία,
με το μικρότερο όνομά σου, το πιο μεγάλο"
(Γ.Ρίτσος)

Η εικόνα ίσως περιέχει: 1 άτομο

Ο Ναζίμ Χικμέτ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη μια μέρα σαν στη σημερινή, στις 15 Γενάρη του 1902. Η ζωή του ήταν έντονη. Φυλακίστηκε για χρόνια και κυνηγήθηκε άγρια από τις τουρκικές αρχές για τις αριστερές του πεποιθήσεις.
Η ποίησή του αποτελεί ανυπέρβλητο σύμβολο των εξαθλιωμένων κι αυτός, ο ποιητής-επαναστάτης- διανοούμενος.

"Για τη ζωή":

Η ζωή δεν είναι παίξε γέλασε
πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά
Όπως να πούμε κάνει ο σκίουρος
δίχως απ'όξω ή από πέρα να προσμένεις τίποτε.
Δε θα χεις άλλος, πάρεξ μονάχα να ζεις.

Η ζωη δεν είναι παίξε γέλασε
πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά
Τόσο μα τόσο σοβαρὰ
Που έτσι, να πούμε, ακουμπισμένος σ᾿ έναν τοίχο
με τα χέρια σου δεμένα
ή μέσα στ᾿ αργαστήρι
Με λευκὴ μπλούζα και μεγάλα ματογυάλια
θε να  πεθάνεις, γιια να ζήσουνε οι άνθρωποι
οι άνθρωποι που ποτέ δε θα'χεις δει το πρόσωπό τους  
και θα πεθάνεις ξέροντας καλά 
πως τίποτα πιο ωραίο, πως τίποτα πιο αληθινό
απ τη ζωή δεν είναι.

Πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρὰ
Τόσο μα τόσο σοβαρὰ
Που θα φυτεύεις, σα να πούμε 
ελιές ακόμα στα εβδομήντα σου
Όχι καθόλου για να μείνουν στα παιδιά σου
Μα έτσι για το θάνατο δε θα τονε πιστεύεις 
όσο κι αν τὸν φοβάσαι
Μα έτσι γιατί η ζωὴ θε να βαραίνει πιότερο στη  ζυγαριά"
(ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ)

Το παραπάνω ποίημα αποτελεί ένα από τα δεκαέξι που μελοποιήθηκαν για να συγκροτηθεί  το ορατόριο του Τούρκου συνθέτη και πιανίστα Φαζίλ Σάυ, ορατόριο-αφιέρωμα στον συμπατριώτη του ποιητή που τιμάμε σήμερα γι'αυτό έχει τον τίτλο: "ΝΑΖΙΜ".
Πρόκειται για μεγάλης κλίμακας ορατόριο, που οι αναλυτές διακρίνουν πως αναδεικνύει την ιδιαίτερη αισθητική του συνθέτη  και περιέχει την πεμπτουσία της  δημιουργικής δραστηριότητας του. Το έργο για σολίστες, ορχήστρα, χορωδία και αφηγητή, ολοκληρώθηκε το 2001 στη Νέα Υόρκη.

Fazıl Say : "Nazım Oratorio - Yaşamaya Dair - Για τη ζωή":



Από τα πιο δημοφιλή μέρη του ορατορίου είναι ο ύμνος  "Memleketim-η πατρίδα μου", εκτελείται συχνά και αυτόνομα:


"Η Πατρίδα μου"

Δεν άφησα καπέλα Για να γυρίσω πίσω
Ούτε παπούτσια για να διαβώ τους δρόμους σου.
Έλιωσα το τελευταίο πουκάμισό σου,
Πάει πολύς καιρός,
Ήταν ύφασμα απ΄το Σιλέ.
Τώρα παραμένεις μόνο στο λευκό των μαλλιών μου
Στο έμφραγμα της καρδιάς μου.
Τώρα παραμένεις μόνο στο λευκό των μαλλιών μου
Στις γραμμές του μετώπου μου,
Πατρίδα μου.
Δεν άφησα καπέλα Για να γυρίσω πίσω
Ούτε παπούτσια για να διαβώ τους δρόμους σου.
Έλιωσα το τελευταίο πουκάμισό σου,
Πάει πολύς καιρός,
Ήταν ύφασμα απ΄το Σιλέ.
Τώρα παραμένεις μόνο στο λευκό των μαλλιών μου
 Στο έμφραγμα της καρδιάς μου.
Τώρα παραμένεις μόνο στο λευκό των μαλλιών μου
Στις γραμμές του μετώπου μου,
Πατρίδα μου"



O Φαζίλ Σάυ είναι λάτρης της λογοτεχνίας και της ποίησης. Την αγάπη του για τις τέχνες τού εμφύσησε ο πατέρας του ων εκδότης λογοτεχνικών περιοδικών. 
Ο Χικμέτ κατέχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του και τον θεωρούσε απο μικρός μια  πολύ σημαντική προσωπικότητα, όχι μόνο για την τουρκική λογοτεχνία αλλά κυρίως για τη διαμόρφωση της νοοτροπίας στην τουρκική κοινωνία.
Το ορατόριο το συνέθεσε γύρω στα τριάντα του χρόνια και μ'αυτό ήθελε να αποτίσει φόρο τιμής στον  πρωτοπόρο, Χικμέτ, μα κυρίως να τονίσει την  αδικία που αντιμετώπισε...
Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη...Γιατί γι'αυτό πάσχισε ο τρανός ποιητής, που έδεσε την τέχνη του και τη ζωή του με τις ωραιότερες αξίες και ιδανικά της ανθρωπότητας!Να φωτίσει ένα όμορφο τοπίο ελπίδας, έναν κόσμο αλληλεγγύης κι ανθρωπιάς.Ο λόγος του πάντα θα ηχεί ελπιδοφόρο σήμαντρο μέσα σ' ένα κόσμο που πλήττεται βάναυσα από λογής θύελλες κι αστραπόβροντα...
Ναζίμ, πολύ σ'αγαπήσαμε!

1 comment: