Monday 16 March 2020

Μουσικές αναφορές στην "Eroica" του Κοσμά Πoλίτη...


Με αφορμή τη γενέθλια επέτειο του Κοσμά Πολίτη, (16 Μαρτίου 1888)


Αποτέλεσμα εικόνας για κοσμας πολιτης βικιπαιδειαΈνας σπουδαίος πεζογράφος υπήρξε ο Κοσμάς Πολίτης, που διακρίθηκε για την πρωτοτυπία του ύφους και την υποβλητικότητα της έκφρασης.Στο έργο του παρατηρούμε ένα μοναδικό συνταίριασμα λυρισμού με ρεαλιστικό ψυχισμό.

Από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα του μεγάλου πεζογράφου της γενιάς του '30 είναι η "Eroica", που το έγραψε στην Πάτρα όταν υπηρετούσε ως τραπεζικός υπάλληλος.
 Η ιστορία της "Eroica" περιστρέφεται γύρω από μια ομάδα εφήβων φίλων, που αντιμετωπίζουν πρώτη φορά το θάνατο και τον έρωτα.. Βασικά του θέματα, ο θάνατος ενός εφήβου, η γνωριμία ενός άλλου με μια κοπέλα, ο θάνατός του μετά τη συνεύρεσή τους, ο Παρασκευάς ως αφηγητής της ιστορίας και διαρκείς υπαινιγμοί στο όνειρο.
Σύμβολα: η φιλία, ο έρωτας, μα κεντρικό σύμβολο είναι ο ηρωισμός τον οποίο υποδηλώνει και ο τίτλος.
Κάποιοι  μελετητες επισημαίνουν ότι ο τίτλος της Eroica αποτελεί μια σημαντική  παραπομπή στη μουσική και συνδέουν  με την Τρίτη συμφωνία "Ηρωική" του Μπετόβεν αναφέροντας πως "το μυθιστόρημα του Πολίτη δεν τιμά τη μνήμη ενός μεγάλου Άνδρα, τιμά τη μνήμη τριών παιδιών".


Beethoven - Symphony N.3 / Bruno Walter - NYP:



Πέρα όμως απ'αυτό, η "Eroica" βρίθει μουσικών αναφορών.
Όπως πχ. το παρακάτω απόσπασμα που σας παραθέτω, είναι μια πλάγια μνεία στη "Μαντάμα Μπατερφλάι" του Πουτσίνι:


"Από το βάθος των σαλονιών έβγαινε ένας γυριστός ρυθμός μέσα στο σύρσιμο των παπουτσιών και στο μουντό συνόδεμα του πιάνου, Πού και πού ξεμύτιζε μια νότα φλάουτου μαζί με δοξαριές βιολιού...
[...]

-Αλέκο μου, θα πας να πεις στη μουσική;
Ολες ήταν ντυμένες όμοια: κιμονό μεταξωτά, μεγάλες χτένες όρθιες πάνω στα φουσκωτά μαλλιά. Πίσω στη μέση άνοιγαν "πεταλούδες" από πελώριους φιόγκους[...]
Η νότα βρίσκεται πάνω στο πιάνο...
[...]

Μια μελωδία φευγαλέα, σιγαμνή, σαν βούισμα ελαφρό....[...]σαν έκλεινες τα μάτια, κάποιο λιβάδι απλώνεται απαλά σε πινελιές πλατειές και οριζόντιες[...]
Οι νότες ανεμίζουν πάνω από λουλούδια εξωτικά μέσα σε ίσκιους από χνουδωστά πεταλουδίσματα. Μεταξωτές βεντάλιες γέρνουνε λοξά κάτω απ'τα ίσια μάτια και μ'ένα ψίθυρο ανοιγοκλείνουν ματοτσίνορα καμπυλωτά-σαν κάτι τέτοιο είναι απόψε οι νότες...η Μόνικα δε βρίσκεται ανάμεσα στις γκέισσες ετούτες..."
(Κοσμά Πολίτη: "Εroica", εκδ. Εστία, σελ. κς', λθ', νδ', νε', νζ', 43, 47)


Puccini: "Madama Butterfly- Un bei di vedremo", M.Callas:


No comments:

Post a Comment