Μουσικά "θραύσματα" από τα Ημερολόγια του Κάφκα...

Στη μνήμη του ΦΡΑΝΤΣ ΚΑΦΚΑ [3 Ιουνίου 1924]

Μια από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες της δυτικής λογοτεχνίας ο Φραντς Κάφκα χαρακτηρίζεται για τη μοναδικά αριστοτεχνική γραφή του, που εστιάζει στην αλλοτρίωση του σύγχρονου ανθρώπου και ξετυλίγει τις διαρκείς αναζητήσεις του. Ένας ανατόμος της υπαρξιακής αγωνίας που στοιχειώνει τις σκέψεις και τα συναισθήματα του ανθρώπου της εποχής μας.

"Συχνά το συλλογίζομαι και πάντα αναγκάζομαι να πω στο τέλος ότι η ανατροφή μου μ' έβλαψε πολύ από ορισμένες απόψεις. Αυτό το παράπονο απευθύνεται σ' ένα πλήθος ανθρώπων, βέβαια στέκονται εδώ όλοι μαζί και, όπως στις παλιές ομαδικές φωτογραφίες, δεν ξέρουν τί να κάνουν ο ένας με τον άλλο, δεν τολμούν να κατεβάσουν τα μάτια τους και να χαμογελάσουν, τόσο νευρικοί είναι. 
Είναι οι γονείς μου, μερικοί συγγενείς, μερικοί δάσκαλοι, μια κάποια συγκεκριμένη μαγείρισσα, μερικά κορίτσια από το μάθημα του χορού, μερικοί επισκέπτες του σπιτιού μας από τον παλιό καιρό, μερικοί συγγραφείς, ένας δάσκαλος κολύμβησης, ένας λαχειοπώλης, ένας επιθεωρητής σχολείων, ύστερα μερικοί που τους συνάντησα μόνο μια φορά στο δρόμο, κι άλλοι, που δεν τους θυμάμαι τούτη τη στιγμή, κι άλλοι που δε θα τους θυμηθώ ποτέ, κι άλλοι, τέλος, που το μάθημά τους το είχα κατά κάποιον τρόπο απορρίψει τον καιρό εκείνο, που δεν το είχα προσέξει καθόλου, με δυο λόγια είναι τόσο πολλοί που θα πρέπει να προσέξω να μην αναφέρω κάποιον δυο φορές. 
Και σ' όλους αυτούς εκφράζω το παράπονό μου, τους κάνω μ' αυτόν τον τρόπο γνωστούς αναμεταξύ τους, δεν ανέχομαι όμως αντίρρηση..."

(Φραντς Κάφκα, Τα ημερολόγια-Α': 1910-1913, μτφ. Α. Βερυκοκάκη, Εξάντας-ebook)

***

György Kurtág : "Kafka-Fragmente, Op 24":

O Kurtág συνέθεσε τo έργο αρχές της δεκαετίας του '80.
Πρόκειται για έναν φωνητικό κύκλο για σοπράνο και βιολί, σύντομες μουσικές καταγραφές, έντονης εκφραστικότητας.
Ο συνθέτης επιλέγει "θραύσματα" από φράσεις, προτάσεις, μεμονωμένα αποσπάσματα από τα Ημερολόγια ή σημειωματάρια του Φραντς Κάφκα, την επιστολογραφία του και σχηματίζει ένα μουσικό μωσαϊκό  υπαρξιακής αναζήτησης παράτολμο, αυστηρό, δεξιοτεχνικά ακραίο και με εκφραστικές απαιτήσεις.

"Kafka", Jaroslav Rona

Χρησιμοποιεί όλες τις δυνατότητες της φωνής και του οργάνου, για να δημιουργήσει ένα ξεχωριστό ήχο που μπορεί να ακούγεται παρατεταμένα  ή να σπάζει σε συλλαβές, ακόμα και σε γράμματα.



Στην Εβραϊκή συνοικία της Πράγας έχει τοποθετηθεί ένα το σουρεαλιστικό άγαλμα του γλύπτη Jaroslav Rona.

Απεικονίζει μια ακέφαλη αντρική μορφή με τον Κάφκα καθισμένο στους ώμους του...
Ένα άδειο κοστούμι που περπατάει...
Έμπνευση απ΄το "Περιγραφή ενός αγώνα" του λογοτέχνη.

Eνα σουρεάλ γλυπτό, που θεωρώ δένει αρμονικά σε ύφος με τη μουσική σύνθεση του Kurtág.

Kurtág György - Kafka-Fragmente: I, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV :