Sunday 25 January 2015

"Δε φοβάμαι τη Βιρτζίνια Γουλφ"



[Με αφορμή τη σημερινή γενέθλια επέτειο της Βιρτζίνια Γουλφ, (γεννήθηκε 25 Γενάρη 1882 στο Λονδίνο) της βρετανίδας λογοτέχνιδας, που στο έργο της αποτύπωσε το δράμα της ανθρώπινης ύπαρξης, τη μοναξιά και την απομόνωσή της , το δύσκολο αγώνα απέναντι στον ίδιο της τον εαυτό. Με έναν ψυχισμό τρομερά εύθραυστο, που η συγγραφή τον κλόνιζε ακόμη περισσότερο γιατί για τη Βιρτζίνια η πένα ήταν πράξη υπέρβασης...]

-Ποιος  φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;
-Εγώ πάντως,όχι!...Φοβάμαι και τρέμω την τρέλα και το θάνατο...
Ταραχή,αγωνία και ρίγος,μου προκαλεί και μόνο η ιδέα μιας τρέλας, που οδήγησε στην 
αυτοκτονία ένα ιδιαίτερο μυαλό...
Όμως τη Γουλφ,όχι,δεν τη φοβάμαι...
Τη θαυμάζω...Με γοητεύει ο τρόπος που σκεφτόταν...
Υποκλίνομαι στην αυτονομία της προσωπικότητάς της...την αυταπάρνηση και την ειλικρίνεια 
του χαρακτήρα της...στο παιχνίδι ανάμεσα στο λογικό και το παράλογό της...



"Βιρτζίνια Γουλφ: Τέχνη, ζωή και όραμα"

Χτες, σε μια βόλτα στο κέντρο του Λονδίνου, μια αφίσα στην είσοδο της  Εθνικής Πινακοθήκης Πορτραίτων μου κέντρισε το ενδιαφέρον.
Φιλοξενούσε έκθεση προς τιμήν μιας σπουδαίας βρετανής λογοτέχνιδας,μιας από τις μεγαλύτερες καινοτόμους πεζογράφους του  20ου αι., της Βιρτζίνια Γουλφ.

Η έκθεση περιελάμβανε πάνω από εκατό έργα από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές με πορτραίτα, φωτογραφίες, αποσπάσματα από  γραπτά της, κείμενα από βιβλία της και ημερολόγια, διάφορα αντικείμενα, όπως το ξύλινο μπαστούνι, που άφησε στην όχθη του ποταμού, λίγο πριν αφαιρέσει τη ζωή της!




















Το πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό και έντυπο υλικό επιμελήθηκε μια ομάδα καλλιτεχνών
ανάμεσά τους και η αδελφή της Βανέσα Μπελ, με την οποία είχε μια πολύ έντονα συναισθηματική σχέση.

Τα εκθέματα πολλά και ενδιαφέροντα.
Στοιχεία που προκαλούν συγκίνηση,που επιτρέπουν στον επισκέπτη να έρθει πιο κοντά σ' αυτήν... να τη φέρει πίσω.

Τέσσερεις αίθουσες γεμάτες από ιστορίες μια ζωής....
Ένα βλέμμα να ρίξεις τριγύρω και κατανοείς πόση ζωή, πόση αληθινή ζωή περιέχει.
Κάθε βήμα κι ένα κρυμμένο νόημα κι ένας συμβολισμός...
Αυταπάτες, όνειρα, ψευδαισθήσεις...Όνειρα ματωμένα, σκληρά, επώδυνα...
Στους τοίχους πορτραίτα της Γουλφ, δημιουργίες φίλων και αγαπημένων...


Παρατηρώ το πρόσωπό της...ένα πρόσωπο οβάλ .
Πολλοί θα το χαρακτήριζαν αδιάφορο, ακόμα και άσχημο...

Εγώ όμως στο αντικρισμά του επικεντρώθηκα ανάμεσα στο ψηλό μέτωπο και τη μακριά, λεπτή μύτη, που ξεχώριζαν δυο υπέροχα, φλογερά μάτια κρυμμένα βαθιά στις κόχες.

Σιλουέτα ισχνή, ψηλόλιγνη...Κι αν κάποιοι τη βρίσκουν ψυχρή, υπάρχουν κι άλλοι που την παρομοιάζουν με "Παναγία ρυθμού γοτθικού".
Εμένα, σε μερικές στάσεις μου θύμισε φιγούρες αγίων από πίνακες του Θεοτοκόπουλου.
Μια αντισυμβατική αγία, που η "αγιοσύνη της πένας της" ήξερε να ερεθίζει τα πνεύματα με
απαράμιλλη  καυστικότητα...

(Η Γουλφ με τον Έλιοτ)

Στη διπλανή αίθουσα,φωτογραφίες με προσωπικότητες της εποχής της, όπως του Ρίλκε ή του
Έλιοτ, πρόσωπα που έργα τους είχε εκδώσει ο μικρός εκδοτικός οίκος, που διέθετε.

Πιο πέρα κιτρινισμένες σελίδες, φθαρμένες απ'τον ανελέητο χρόνο, που αναφέρονται στην Ελλάδα.
Την είχε επισκεφτεί με τον άντρα της και στο ημερολόγιό της καταγράφει :

"Αχ, η Ελλάδα!...μια χώρα-αντίκα...μια χώρα παμπάλαιη,
που δίνει την αίσθηση πως 
περιφέρεσαι σε τοπίο σεληνιακό..." 

Αθήνα 1936

Πιο κάτω, στην τρίτη αίθουσα, ακουαρέλλες και σχέδια ...
Ένα έχει την υπογραφή του Πικάσσο.


Μια εκδοχή της "Γυναίκας που κλαίει-Wipping woman", του διάσημου ζωγράφου για μια εκδήλωση, που είχε οργανώσει η Γουλφ στο Royal Albert Hall, προκειμένου να συγκεντρώσει χρήματα για φιλανθρωπικό σκοπό.

Στην τελευταία αίθουσα, πάνω στο ξύλινο τραπέζι και κάτω από το προστατευτικό τζάμι ένα ταλαιπωρημένο από θλίψεις, αγωνίες, ψυχικές αναλαμπές, μαύρα,αραχνιασμένα  σκοτάδια μιας
ταραγμένης ψυχής...ένα χαρτί που μυρίζει θανατίλα...
Η επιστολή, που έγραψε στην αδελφή της λίγο πριν την αυτοκτονία της και άφησε στις  όχθες του ποταμού στο  Σάσεξ...



" Dearest, I feel certain that I am going mad again..."


Αγαπημένοι...

Είμαι σίγουρη ότι τρελαίνομαι ξανά...

κι αισθάνομαι ότι δεν μπορώ να περάσω πάλι αυτό τον

 τρόμο...
Έχω αρχίσει ν'ακούω φωνές,που δε μ'αφήνουν 

να συγκεντρωθώ...

Έφτασα πολύ μακριά...

Δε νομίζω πως μπορώ να γυρίσω πίσω..."





Φτάνω στην έξοδο με συναισθήματα ανάμικτα.
Η μελαγχολία έχει τη γεύση της αλμύρας από το εσωτερικό δάκρυ, που ρέει...ανάκατη με τη
ζαχαρένια γεύση του ψυχικού κορεσμού που δημιούργησε η "απρόσμενη συνάντηση" με τον
ογκόλιθο της βρετανικής λογοτεχνίας, που ακούει στο όνομα Βιρτζίνια Γουλφ,μιας γυναίκας, που υπήρξε αληθινά, μέσα στις ιδέες και τα πάθη της, τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις της, μέσα στην εποχή της και πολύ πέρα απ’ αυτήν!

Γλυκόπικρη η μελωδία μιας μπαλάντας, οδυνηρή υπενθύμιση του τέλους της...
Φρικτό το τέλος της ζωή της... ρίχτηκε στον ποταμό Ουζ, στο Σάσσεξ, έχοντας γεμίσει τις τσέπες της με πέτρες....

Το παράξενο ταξίδι των ήχων σε παράλληλη ράγα με τον  περίπλοκο κόσμο της Βιρτζίνια Γουλφ...

"Virginia"- Marissa Nadler

"...With the rocks in your pockets
You walk up above the waterside

Oh Virginia..."



Το κείμενο δημοσιεύτηκε και στο ηλεκτρονικό περιοδικό iporta.gr

2 comments:

  1. Ανατομία στην ψυχή της Βιρτζίνιας η ανάρτησή σου, Ελπίδα! Το σώμα της, το πρόσωπό της, βγαλμένο από πίνακα του Ελ Γκρέκο, όπως είπες, δεν άντεξε, δεν είχε τη δύναμη να τιθασεύσει την ψυχή της. Δεν την συγκράτησε, την άφησε να την πάρει στο νερά του ένας ασίγαστος ποταμίσιος δρόμος. Μπράβο σου για το λυρικό αφιέρωμα στη γενέθλια επέτειό της.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Μπορεί το τέλος της να ήταν οδυνηρό, όμως για κείνη ηταν ΛΥΤΡΩΣΗ!Μπήκε σ'ένα ποταμό που η ροή του αγκαλιασε όλα τα διαχωρισμένα κομμάτια της...επιλέγοντας η ίδια την ώρα αναχώρησής της, αρνούμενη την εξουσία, ακόμα κι απ’ τον θάνατο ...
      Σ'ευχαριστώ , Χαρά μου, που πάντα με διαβάζεις και καταθέτεις την προσωπική σου άποψη για τα κείμενά μου, δίνοντάς τους λόγο συνέχειας...

      Delete