Monday 26 June 2017

"Βαλκυρία": Μπόρχες και Βάγκνερ

"Βαλκυρία", Χανς Μάκαρτ
"Οι Βαλκυρίες"

Στις πρώτες γερμανικές γλώσσες Βαλκυρίες σημαίνει: "αυτές που διαλέγουν τους μελλοθανάτους" στα πεδία των μαχών.[...]
Σύμφωνα με τη νορβηγική μυθολογία είναι ορατές παρθένες, που κραδαίνουν όπλα.Συνήθως ήταν τρεις τον αριθμό, αν και στις Έδδες αναφέρονται περισσότερα από δώδεκα ονόματα.

Έπαιρναν τις ψυχές των σκοτωμένων απ'το πεδίο της μάχης και τις μετέφεραν στον επικό παράδεισο του Οντέν. Εκεί,στην "Αίθουσα της Σφαγής" στην Βαλχάλλα, που τη χρυσαφένια της οροφή φώτιζαν γυμνά σπαθιά, μάχονται οι πολεμιστές απ'τα χαράματα ως τη δύση.Τότε, όσοι είχαν σκοτωθεί ξαναγύριζαν στη ζωή κι όλοι τους έπαιρναν μέρος σε μια θεία γιορτή, όπου τούς πρόσφεραν το κρέας ενός αθάνατου κάπρου και υδρομέλι, ή κέρατα που δεν άδειαζαν ποτέ.[...]

Ένα αγγλοσαξωνικό ξόρκι για τους ξαφνικούς, σουβλιστούς πόνους περιγράφει τις Βαλκυρίες.[...]

"Δυνατά, ω πολύ δυνατά", φώναζαν  τρέχοντας καβάλα πάνω απ'τη γη
Άγρια είχαν καρδιά, τρέχοντας πάνω απ'το λόφο[...]
Το όνομα Βαλκυρία με την εξάπλωση του Χριστιανισμού, εκφυλίστηκε. Στη μεσαιωνική Αγγλία, ένας δικαστής έκαψε πάνω σε παλούκι μια άτυχη γυναίκα, που κατηγορήθηκε σαν Βαλκυρία, δηλαδή σαν μάγισσα".

(Χ.Λ.Μπόρχες: "Το βιβλίο των φανταστικών όντων" (σελ.32-33)/ εκδ.Libro/Μτφ: Γ.Βέης)

RichardWagner.jpg
Το 2ο στη σειρά μουσικόδραμα από την  επική τετραλογία του Ρίχαρντ Βάγκνερ: "Το δαχτυλίδι των Νιμπελούγκεν" είναι εμπνευσμένο από το μύθο και φέρει τον τίτλο: "Βαλκυρία".

Η ιστορία που βασίζεται στη Σκανδιναβική μυθολογία και την Ποιητική Έδδα, έχει πρωταγωνίστρια την Μπρουνχίλντε, τη Βαλκυρία-βούληση του θεού πατέρα της Βόταν, μια βούληση που στρέφεται ενάντια του εαυτού της, καθώς προσπαθεί να σώσει τον Ζίγκμουντ, ενώ καλείται να τον θυσιάσει.
Η Μπρουνχίλντε παρουσιάζεται ως παρόρμηση να εκπληρωθεί μια επιθυμία την οποία ο Βόταν έπρεπε μέσα του να καταστείλει.

Η "Βαλκυρία" έκανε πρεμιέρα σαν σήμερα 26 Ιουνίου του 1870 στο Μόναχο.

Η Kirsten Flagstad στο ρόλο της Μπρουνχίλντε
(valkirio) 



Ακούμε την "Πολεμική ιαχή" από την Βαλκυρία-Μπρουνχίλντε, όπου ως μουσικό υπόστρωμα διακρίνεται το χαρακτηριστικό Βαγνερικό λάιτ-μοτίβ από το γνωστό θέμα "Επέλαση των Βαλκυριών".


Βρισκόμαστε στη δεύτερη πράξη με φόντο το άγριο φαράγγι, όπου ο θεός Βόταν καθοδηγεί την θυγατέρα του Μπρουνχίλντε  πώς να προστατέψει τον Ζίγκμουντ στην αναμέτρησή του με τον Χούντινγκ και έπειτα να οδηγήσει τον νεκρό  στην Βαλχάλλα.

Η κατ'εξοχήν Βαγκνερική ερμηνεύτρια Kirsten Flagstad ακούγεται ψυχρή σαν πέτρα, αλλά συγχρόνως ενεργητική. Συμπαγής η φωνή της κι ογκώδης, εκφράζει την αγριότητα του ρόλου, της σκληρής και ατρόμητης Βαλκυρίας.




R.Wagner: "Die Walküre-Brünnhilde Ho jo to ho"/Kirsten Flagstad :







[Χ.Λ.Μπόρχες: "Το βιβλίο των φανταστικών όντων" (σελ.32-33)/ εκδ.Libro/Μτφ: Γ.Βέης, "Τα μουσικά δράματα του Ρ.Βάγκνερ", Carl Dalhaus(σελ. 204-206)/εκδ. Αλεξάνδρεια, valkirio]

1 comment:

  1. Τι σπουδαία φωνή και τι καταπληκτική η ερμηνεία της Κίρστεν Φλάγκσταντ στην Βαλκυρία του Βάγκνερ! Ατσάλινη, αγέρωχη να αποδίδει πιστά τον ρόλο της Μπρουνχίλντε! Πραγματικά ακούγεται σαν "πολεμική ιαχή" η φωνή της!
    Ευχαριστούμε πολύ, Ελπίδα μου γι' αυτή την υπενθύμιση της πρεμιέρας της "Βαλκυρίας" σαν σήμερα το 1870. Πραγματικά μια ανάρτηση για τους λίγους κι εκλεκτούς λάτρεις της κλασικής μουσικής, που, όμως είμαστε ένας πυρήνας με φλόγα.

    ReplyDelete