Αυτή την ώρα που ο ήλιος χορτασμένος από τη μαγεία της μέρας αποσύρεται διακριτικά στο δικό του βασίλειο, εγώ θ’αποχαιρετίσω τη "σμαραγδένια πόλη" εγκωμιάζοντας τον "βασιλιά"!
"Ήλιε μου βασιλιά μου" ή "ΧΑΣΑΠΙΚΟ 40" του Μ.Χατζιδάκι, που όπως δείχνει και ο τίτλος, η έμπνευση για το μουσικό του θέμα απορρέει από τη Συμφωνία Νο. 40 του ΜΟΤΣΑΡΤ…
Εδώ ίσως σκεφτείτε πως κολλάει η περιβόητη φράση του Μάνου "οι ατάλαντοι μιμούνται, οι ταλαντούχοι κλέβουν"!
Μη βιαστείτε όμως να κατηγορήσετε!Δεν μπορεί να θεωρηθεί κλοπή, αφού στον τίτλο γίνεται εμμέσως αναφορά στην 40ή Συμφωνία.
Ο Χατζιδάκις συνέθεσε το τραγούδι, που ερμήνευσε με την αισθαντική φωνή της η Γαλάνη, για τον κύκλο "Της γης το χρυσάφι", σε στίχους Νίκου Γκάτσου.
Θεϊκή η μουσική του Μάνου, αλλά και η Μοτσάρτεια βάση της...συγκλονιστική μελωδικά, που ο μουσικολόγος Άλφρεντ Αϊνστάιν χαρακτήρισε "καταβύθιση στα άδυτα της ψυχής"!!!!
Η "βασίλισσα μουσική" τους, ας συντροφεύσει το πολύωρο, υπερατλαντικό ταξίδι μου…Να ξεχαστώ στο λεπτό, αέρινο κι ανάλαφρο τοπίο της, κει που συχνάζουν όμορφες μνήμες και κρατούν νωπή την όποια θύμηση....
Βέβαια, ο Γκάτσος στιχουργικά δεν αναφέρεται στον Ήλιο που υπονοώ, αλλά στον πνευματικό Ήλιο, τον ήλιο της Δικαιοσύνης, ίσως…
Οπότε, ας το ακούσουμε ορχηστρικό, με ελεύθερη τη φαντασία να πλανηθεί στους φιδωτούς της δρόμους...:
Οι ρυθμοί της Συμφωνίας μοιάζουν αγωνιώδεις και οι καινοτόμες για την εποχή του κλασικισμού διαφωνίες συγκροτούν μιαν ασυνήθιστη αρμονική ένταση, αποτέλεσμα μάλλον της οικονομικής δυσχέρειας στην οποία βρισκόταν ο Μότσαρτ την περίοδο σύνθεσης του έργου...
Άλλοι πάλι μελετητές κάνουν λόγο και για την κλίμακα που χρησιμοποιεί, ταυτίζοντας την σολ ελάσσονα με τις δυσοίωνες, αρνητικές και ζοφερές σκέψεις του, που του δημιουργούσαν τα δυσάρεστα γεγονότα στη ζωή του εκείνη την εποχή.
Είχε χάσει τη λατρεμένη του μητέρα και η κόρη του, Θηρεσία ήταν πολύ άρρωστη...
Η αλήθεια είναι πως από τις 41 Συμφωνίες του, ο συνθέτης, μόνο δυο έγραψε σε ελάσσονα τρόπο.
Όμως, (ανάποδη εγώ όπως πάντα), θα τολμήσω να πω πως το συγκεκριμένο έργο δεν μου γεννά διόλου, ούτε θλίψη, ούτε αγωνία, ούτε μελαγχολία...
Το αντίθετο θα έλεγα!Μια αφάνταστη αισιοδοξία κι ελπίδα...Μια λαμπρή, ευφρόσυνη προοπτική!Αίσιοι οιωνοί οι νότες και τα πατήματά τους στο πεντάγραμμο.
Οι τριβές των δοξαριών, χάδια...και στα πνευστά τα φυσήματα, πουλιών γλυκολαλιές, που υμνούν στα πέρατα το λιόγερμα!...Πλάθουν εικόνες...αλλάζουν χίλιες βαφές στ'ουρανού τα σύνορα...πορφυρές, μαβιές, ξανθές κι ολόχρυσες!
Μη γελάσετε, μα κείνο το γύρισμα μετά το πρώτο θέμα, μόλις μου΄φερε αναστάτωση...Μια αίσθηση αλλόκοτη...Από τη μια, τρανή να νοιώθω, εγώ, μια τοσοδούλα στο μεγαλείο του σύμπαντος!
... τρανή, ανάμεσα σε βασιλιάδες, μα ταυτοχρόνως, δίχως απ’ τους μικρούς να ξεμακραίνω...
Αίσθηση, κάθε φορά παραλλαγμένη...Eίναι, που δεν ακολουθώ καθημερνά τις ίδιες διαδρομές;
Και μιας κι είπα "διαδρομές", σάς ενημερώνω πως βρίσκομαι στο αεροπλάνο επιστροφής...
Προορισμός: Λονδίνο...
Ας τιμήσουμε λοιπόν την έξοχη δημιουργία του Αμαντέους κι ας την ακούσουμε σε εκτέλεση από την αγαπημένη μου Βρετανική Ορχήστρα της Ακαδημίας του Αγίου Μαρτίνου των Αγρών σε δ/νση φυσικά Neville Marriner!
Το θέμα της Μοτσάρτειας Συμφωνίας σε σολ ελάσσονα αγαπήθηκε πολύ, γι’αυτό διασκευάστηκε και από πολλούς…
Τη δυτικότροπου ύφους μελωδία της, βρίσκουμε με στοιχεία Ανατολής στο τραγούδι "Ya Ana" της αγαπημένης Λιβανέζας Φεϊρούζ, όπου τα κλασικά βιολιά μπερδεύονται με το λαϊκό ούτι για να αποδώσουν μια ρομαντική ιστορία για μια χαμένη αγάπη…
Η μεγαλύτερη τραγουδίστρια του Λιβάνου με τη μεταξένια, αλλά και πυρωμένη συγχρόνως χροιά της, καθηλώνει με την εκφραστικότητά της, μαγεύει με τον τρόπο που αρθρώνει τις συλλαβές, δικαιολογώντας το συμβολισμό του ψευδωνύμου της: "Φεϊρούζ=τυρκουάζ πολύτιμος λίθος"!
Oι κόπιες έχουν και συνέχεια…
Φυσικά, δεν θα έμενε ασυγκίνητο το Μπόλιγουντ. Έτσι, πάρτε μια γεύση από την ινδική ταινία «Σκιά», που η Μοτσάρτεια σύνθεση έχει και πάλι την τιμητική της!
Μια ταινία μελό, με δακρύβρεχτη υπόθεση και πλοκή, σαν εκείνες τις ασπρόμαυρες ελληνικές του ’60 με τη Μάρθα Βούρτση…
Μια νεαρή μάνα που έχει χάσει τον άντρα της, βρίσκεται ολομόναχη με ένα παιδί στην αγκαλιά…Άστεγη, χωρίς τροφή, απελπισμένη…αναγκάζεται ν' αφήσει το βρέφος έξω από ένα πλουσιόσπιτο…
Ακούστε μόνο το αισθαντικό τραγούδι και μη δείτε ολόκληρο το φιλμ, οπότε τα χαρτομάντιλα δεν είναι απαραίτητα…
Mε τούτα και με κείνα, κύλησε η ώρα, μα μάλλον τώρα που διαβάζετε αυτές τις γραμμές δεν θα έχω φτάσει ακόμη στον προορισμό μου…
Δεν ξέρω αν σας κράτησα ωραία συντροφιά και ποια εκδοχή της 40ής απολαύσατε περισσότερο, πάντως εγώ, όπως ήταν αναμενόμενο, μένω πιστή στην κλασική βερσιόν γιατί όπως είπε και ο Μπραμς, η παρτιτούρα αυτής της σύνθεσης αποτελούσε το "χρυσό στέμμα της μουσικής βιβλιοθήκης του"!
Είναι γιατί μ'αυτό το ύφος, η αδημονία, η αναμονή, αυτό που υποβόσκει στο δικό μου εντός, ενορχηστρωτικά κορυφώνεται σε μία αξιοθαύμαστη αποκάλυψη...
Άλλος την ονομάζει θλίψη...άλλος πόνο...κι άλλος, όπως εγώ, ελπίδα και φως!
Γιατί από τη Δύση ως την Ανατολή ο Ήλιος κι ό,τι εκπέμπει, ίδια παραμένουν...
No comments:
Post a Comment