Saturday 26 March 2016

"Μια Σταχτοπούτα της Αγάπης, in Memoriam L.W.Beethoven"


"Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΜΠΕΤΟΒΕΝ", Franz Stöber

Ήταν σαν σήμερα 26 Μαρτίου 1827, που πέθανε λόγω επιπλοκών από πνευμονία, η μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυία της Παγκόσμιας Μουσικής:
"Λούντβιχ βαν Μπετόβεν"

Της πομπής της κηδείας του προηγήθηκαν 36 λαμπαδηδρόμοι, μεταξύ των οποίων ο συνθέτης Φ.Σούμπερτ.

Μετά το θάνατό του ανοίχτηκε, η παρακάτω διαθήκη που απευθύνεται στα αδέλφια του ...
Είχε γραφτεί στο Heilligenstadt, εξοχικό θέρετρο της Βιέννης, το 1802, δύσκολη χρονιά για το Μπετόβεν, καθώς τον εγκαταλείπει η ακοή του, που είχε αρχίσει να παρουσιάζει προβλήματα από το 1796.

Βρίσκεται σε τέτοια απελπισία που συντάσσει τη "Διαθήκη του Χάιλιγκενστάτ".

Στην ουσία, το κείμενο,είναι μια σπαρακτική κραυγή του συνθέτη και απευθύνεται στην ανθρωπότητα:

"Ώ, άνθρωποι, που με θεωρείτε και με κρίνετε μοχθηρό, πεισματάρη και μισάνθρωπο, πόσο με αδικείτε. 
Δεν ξέρετε την μυστική αιτία που με κάνει να σας φαίνομαι έτσι. 
Η καρδιά μου από τότε που ήμουν παιδί ήταν δοσμένη στη λαχτάρα για το Καλό. 
Αισθανόμουν έτοιμος να πραγματοποιήσω μεγάλα πράγματα. 
Σκεφθείτε όμως ότι εδώ και έξι χρόνια με έχει χτυπήσει μια ανεπανόρθωτη συμφορά...
Ηταν αδύνατο σε μένα να πω στον κόσμο «Μιλάτε δυνατότερα,φωνάξτε, γιατί είμαι κουφός». 
Τι ταπείνωση !!όταν κάποιος δίπλα μου άκουγε μια φλογέρα μακριά και γω δεν άκουγα τίποτα.......
Τέτοια συμβάντα με οδήγησαν στην απελπισία , λίγο ακόμα και θα 'δινα τέλος στην ζωή μου...
ήταν μόνο η τέχνη μου που με συγκράτησε. 
Μου φαινόταν αδύνατο να αφήσω τον κόσμο πριν να δώσω αυτά που ένοιωθα 
πως υπήρχαν μέσα μου...
"Αντίο! και μην με ξεχάσετε ολότελα όταν είμαι νεκρός. 
Μου αξίζει από σας, γιατί στην διάρκεια της ζωής μου σας σκεφτόμουνα συχνά
 καθως και τρόπους να σας κάνω ευτυχισμένους".

Το σπίτι στο Χάιλιγκενστάτ είναι σήμερα ένα από τα Μουσεία Μπετόβεν της Βιέννης, γνωστό σαν

"Το σπίτι της Διαθήκης".

 "To Σπίτι της Διαθήκης", www.lvbeethoven.com
*****

"Η τέταρτη συμφωνία μοιάζει με τη Σταχτοπούτα!"

Αναφέρομαι στην 4η ΣΥΜΦΩΝΙΑ του Μπετόβεν, φίλοι μου εκλεκτοί, μια υπέροχη μα..."αδικημένη" συμφωνία, που κατά τον μουσικολόγο Γκίλμαν είναι:

"Όμοια με την Σταχτοπούτα", γιατί ενώ είναι θελκτική, δεν είναι και τόσο δημοφιλής όπως οι αδερφές της!

Σύνθεση γεμάτη ευθυμία, χιούμορ, τρυφερότητα, χάρη και ομορφιά.

Ο Μπετόβεν έγραψε το έργο κατόπιν παραγγελίας του κόμη Oppersdorff, ο οποίος συνεπαρμένος από την ακρόαση της 2ης Συμφωνίας, κατέβαλε ένα υπέρογκο για την εποχή, ποσό στο συνθέτη   προκειμένου να συνθέσει κάτι για κείνον.


Η ακρόαση της Τέταρτης Μπετοβενικής Συμφωνίας έκανε τον Μπερλιόζ να δηλώσει αθεράπευτα ερωτευμένος μαζί της, ιδιαίτερα με το τρυφερό Adagio του δεύτερου μέρους, που μόλις ακούσαμε και να το χαρακτηρίσει ως "ανυπέρβλητο έργο τέχνης του  Αρχαγγέλου Μιχαήλ", 
ενώ ο Σούμαν την έντυσε με λεπτεπίλεπτο  ένδυμα μιας 
αρχαιοελληνίδας νύμφης ανάμεσα σε δυο Γίγαντες της Νορβηγικής Μυθολογίας, 
καθώς η 4η Συμφωνία στέκει αγνή κι ευαίσθητη ανάμεσα στις βαριές, στιβαρές σε νοήματα, 3η(Ηρωική) και 5η(Συμφωνία της Μοίρας).

Η Τέταρτη Συμφωνία έκανε πρεμιέρα το  Μάρτιο του 1807 και το τρίτο μέρος της, αντανακλά την ευτυχία του συνθέτη.
Γράφτηκε σε μια εποχή γαλήνης του Μπετόβεν, γιατί επρόκειτο ν’ αρραβωνιαστεί την Τερέζα Μπρούνσβικ.
Γι’ αυτό και ορισμένοι της δίνουν τον τίτλο "Συμφωνία της αγάπης".

Aν και τις Συμφωνίες του Μπετόβεν τις προτιμώ υπό τη στιβαρή μπαγκέτα του Φουρτβένγκλερ, του Μπεμ ή του Μπερνστάιν, για ευνοήτους λόγους η επιλογή μου για την 4η είναι με Κάρλος Κλάιμπερ!

Έναν μαέστρο που βάδισε στα χνάρια του σπουδαίου πατέρα του Έριχ, και στη συγκεκριμένη συμφωνία, κατά την ταπεινή άποψή μου, διακρίνεται για την στιλπνότητα, την άκρατη τρυφερότητα, ακτινοβολία  και ρομαντισμό, που απαιτεί ένα έργο, σχεδόν άυλο, καμωμένο όχι από ανθρώπινο χέρι και νου, αλλά από πνεύμα Αρχάγγελου...ένα έργο κεντημένο τη γυαλάδα της φιγούρας μιας μυθολογικής νύμφης...ένα έργο, ευαίσθητη έμπνευση του Έρωτα και της Αγάπης!



 Για τον Μπετόβεν μπορείτε να διαβάσετε και εδώ :

No comments:

Post a Comment