"Τα χρωματιστά αυγά, τα παστά ψάρια και τα κρεμμύδια του Σαμ ελ Νεσίμ"

"Sham el Nessim, Easter", αυγοτέμπερα του αλεξανδρινού καλλιτέχνη, Guirguis Lotfi.
(από: egypttoday)

Τη Δευτέρα μετά το Πάσχα, ο Αιγυπτιακός Νείλος κατακλύζεται από κόσμο που γιορτάζει το πανηγύρι του Έαρος, όπου  τρώνε αποξηραμένα στον ήλιο, παστά ψάρια(τα λεγόμενα fesikh) κηπευτικά διάφορα, μαρούλια και κυρίως φρέσκα κρεμμυδάκια, αλλά και Πασχαλινά, χρωματιστά αυγά!
Η Γιορτή αυτή ονομάζεται "Σαμ ελ Νεσίμ" και σηματοδοτεί την αρχή της Άνοιξης, οι ρίζες της δε, είναι πολύ παλιές στη Γιορτή της "Shemu", μέρας της δημιουργίας,που ταυτίστηκε αργότερα με τον εορτασμό του Πάσχα.
Εντοπίζεται από το 2.700 π.Χ., όταν όλοι οι Αιγύπτιοι, ανεξάρτητα από το επάγγελμά τους ή την κοινωνική τους θέση, γιόρταζαν από κοινού στην εξοχή τη γιορτή ανανέωσης και αναδημιουργίας. Το ίδιο το όνομα Sham El-Nessim προέρχεται από την αρχαία αιγυπτιακή γλώσσα που περίπου σημαίνει "στα λιβάδια του κήπου".

Τα χρωματιστά αυγά βράζονται από την προηγούμενη νύχτα και  οι Αιγύπτιοι ξυπνούν πριν  την ανατολή του ήλιου για να τα βάψουν και να τα διακοσμήσουν με διάφορα λαϊκά μοτίβα.
(σχετικό βίντεο μπορείτε να δείτε εδώ.)

Όσον αφορά τα κρεμμύδια, σχετίζονται με ένα θρύλο από την εποχή των Φαραώ, κατά τον οποίο μια από τις κόρες του έπασχε από ανίατη ασθένεια, που κανείς -όσο κι αν προσπάθησε- δεν μπορούσε να θεραπεύσει. Κάποια μέρα ένας αρχιερέας της έδωσε χυμό κρεμμυδιού και ξαφνικά η κατάστασή της βελτιώθηκε!Ο  Φαραώ ενθουσιασμένος θέσπισε από κείνη τη μέρα μια γιορτή προς τιμήν των κρεμμυδιών, που έφτασε ως τις μέρες μας...

Ο Αλεξανδρινός ποιητής μας Κ.Καβάφης,εμπνεόμενος από τον εορτασμό, έγραψε το ομότιτλο ποίημά του: "Σαμ ελ Νεσίμ" :

"Sham el Nessim, Easter", Guirguis Lotfi. 

"Το ωχρόν μας Μισίρι
με βέλη ο ήλιος πλήρη
πικρίας και πείσματος καίει και δέρει,
και με δίψαν και νόσον το καταπονεί.
Το γλυκύ μας Μισίρι
εν μια γελαστή πανηγύρει
μεθά, λησμονεί, και κοσμείται, και χαίρει,
και τον τύραννον ήλιον περιφρονεί.

Το ευτυχές Σαμ ελ Νεσίμ την άνοιξιν αγγέλλει,
της εξοχής πανήγυρις αθώα.
Κενούτ' η Αλεξάνδρεια, κ' οι δρόμοι οι πυκνοί της.
Το ευτυχές Σαμ ελ Νεσίμ να εορτάση θέλει
ο αγαθός Αιγύπτιος και γίνεται σκηνίτης...."

(Καβάφης: "Σαμ ελ Νεσίμ")

Όλο το ποίημα μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.


Το συγκεκριμένο Καβαφικό ποίημα μαζί με άλλα δυο από τα Αποκηρυγμένα, μελοποίησε το 2005 ο σύγχρονος-κλασικός Λεωνίδας Κανάρης, μετά από παραγγελία της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου, που εκείνη τη χρονιά γιόρταζε τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της.

Ο συνθέτης κατατάσσει τη μουσική του στο "Πολυστυλιστικό" είδος.
Η σύνθεση μαρτυρά τη σοβαρότητα με την οποία ο δημιουργός προσεγγίζει το συντονισμό ποίησης-μουσικής,  και την ιδιαίτερη ευαισθησία του στον τονισμό της γλώσσας.
Φαίνεται να στοχεύει στην οργάνωση των εντυπώσεων που προκαλεί το ποίημα και τη μεταφορά των εικόνων του μέσω της μουσικής.

Το Καβαφικό ποίημα έχει μελοποιήσει και ο Δ.Παπαδημητρίου: