Balanchine - Bizet: ραντεβού σ'ένα Κρυστάλλινο Παλάτι...

Καλησπέρα με μια τιμητική ανάρτηση στο μεγαλύτερο ίσως χορογράφο του 20ου αιώνα...
Αναφέρομαι στον ρωσικής καταγωγής, Τζωρτζ Μπαλανσίν, που πρωτοεμφανίστηκε με τα "Ρωσικά Μπαλέτα".
Ο Μπαλανσίν πέρασε στην αιωνιότητα σαν σήμερα, 30 Απριλίου 1983.

Η συμβολή του Μπαλανσίν στο χορό καθιερώνεται με την ίδρυση του μεγαλύτερου χορευτικού συγκροτήματος των ΗΠΑ, του "NYCB-New York City Ballet", του οποίου ήταν διευθυντής για πολλά χρόνια.
Οι χορογραφίες του Μπαλανσίν στηρίζονται στην κληρονομιά του αυθεντικού ακαδημαϊκού μπαλετικού χορού του 19ου αι., εμπλουτισμένου με έντονα καλλιτεχνικά στοιχεία με βάση το λαϊκό φολκλόρ. Τα μπαλέτα του Μπαλανσίν jexvr;izoyn gia ton  για τον μινιμαλισμό τoυς, και την στόχευση του καλλιτέχνη στη μουσική ως πρωταρχική επιρροή στη χορογραφία, σε αντίθεση με την αφήγηση. Έτσι, τα μπαλέτα του δεν είναι τόσο αφηγηματικά, όσο απεικονιστικά, πλούσια σε χορογραφική φαντασία.

Από τα πιο πολυερμηνευμένα μπαλέτα του είναι το "Κρυστάλλινο Παλάτι", που πατάει μουσικά στη "Συμφωνία σε Ντο Μείζονα" του Ζωρζ Μπιζέ.

Η μουσική του Μπιζέ:

Είναι έργο της νεότητας του γάλλου συνθέτη, λίγο πριν συμπληρώσει τα δεκαεπτά του χρόνια, γραμμένο την περίοδο που φοιτούσε στο Ωδείο του Παρισιού στην τάξη σύνθεσης του Σαρλ Γκουνώ.
Αν και πρώιμη σύνθεση, αποκαλύπτει τη μελωδική ευρηματικότητα του νεαρού Μπιζέ και την ικανότητά του στην ενορχήστρωση.
Προφανώς, αποτελεί μαθητική εργασία, στην οποία οι στυλιστικές, ορχηστρικές, μελωδικές και αρμονικές ομοιότητες με τις συμφωνίες του Γκουνώ είναι πολυάριθμες και καθιστούν σαφές ότι ο Μπιζέ αναφέρεται άμεσα στον δάσκαλό του.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν οι μουσικολόγοι, οι ομοιότητες εστιάζουν στη Συμφωνία σε Ρε του Γκουνό, που είχε ολοκληρωθεί λίγο πριν ο Μπιζέ καταπιαστεί με τη δική του συμφωνία.
Ίσως γι'αυτό δεν παίχτηκε ποτέ ενόσω ζούσε ο συνθέτης, με την παρτιτούρα να χάνεται ανάμεσα στα αμέτρητα χειρόγραφα της βιβλιοθήκης.

Ο Μπαλανσίν με την χορεύτρια-μούσα του, Suzanne Farrell

Ήταν το 1933, όταν ανακαλύφθηκε το έργο και εκτελέστηκε. Κάποια χρόνια αργότερα ο Στραβίνσκυ(συνεργάτης του Μπαλανσίν σε 40 μπαλέτα) ενημέρωσε και πρότεινε στον Μπαλανσίν να το χορογραφήσει. Εκείνος, όταν άκουσε τη μουσική του Μπιζέ, ενθουσιασμένος εμπνεύστηκε ένα υπέροχο μπαλέτο, το οποίο έτυχε των περισσοτέρων αναβιώσεων παγκοσμίως!
Το τιτλοφορούμενο, "Κρυστάλλινο Παλάτι", μπαλέτο, είναι απέριττο μεν στην όψη, εντυπωσιάζει δε, με την άψογη αρχιτεκτονική του και ενθουσιάζει με τις δυναμικές, πολύπλοκες αθλητικές του απαιτήσεις.
Είναι μπαλέτο σε τέσσερις πράξεις που αρχικά συνδέθηκαν με τα χρώματα τεσσάρων πολύτιμων λίθων. Στη συνέχεια μετονομάστηκε σε "Symphony in C".

Το "Κρυστάλλινο Παλάτι ή Συμφωνία σε Ντο" ήταν και το μπαλέτο που ερμηνεύτηκε από το NYCB, τη νύχτα του θανάτου του μεγάλου χορογράφου, το 1983, στο Lincoln Center της Ν.Υόρκης.


Στη φωτογραφία δεξιά βλέπετε τον Μπαλανσίν με την χορεύτρια-μούσα του, Suzanne Farrell, στα παρασκήνια της παράστασης του "Le palais de cristal" το 1968, μπαλέτο που όπως έλεγε η ίδια όταν το πρωτοείδε, πήρε την απόφαση να γίνει μπαλαρίνα.

Balanchine - Bizet: "Le palais de cristal - Symphony in C", ΝYCB

(πρίμα μπαλαρίνα η Susan Hendl)