Σοστακόβιτς: Συμφωνία για την Πρωτομαγιά των Εργαζομένων

Σήμερα το διαδίκτυο γέμισε ευωδιές από τα λούλουδα του Μάη, που θριαμβευτικά διάβηκε το κατώφλι της άνοιξης!

Όμως, πέρα από γιορτή της εξοχής και των ανθέων, η Πρωτομαγιά είναι και Γιορτή των Εργαζομένων.

Γι'αυτό εγώ θα σας καλημερίσω με ΣΟΣΤΑΚΟΒΙΤΣ κι ένα χαρακτικό του Walter Crane, με τίτλο:

"ΤΟ ΓΑΪΤΑΝΑΚΙ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ".

Απεικονίζει μια ψιλόλιγνη, γυναικεία μορφή με φόντο ένα ειδυλλιακό,εξοχικό τοπίο να κρατά μια κορδέλα με συνθήματα της εργατιάς, όπως (solidarity-αλληλεγγύη), προσωποποιημένο γαϊτανάκι,που περιμετρικά του στροβιλίζονται άντρες και γυναίκες εργαζόμενοι, που και κείνοι κρατούν κορδέλες με εργατικά αιτήματα :

"leissyre for all-διακοπές για όλους",
"eight hours-οχτώ ώρες εργασίας",
"No Starving Children in the Schools-όχι

πεινασμένα παιδιά στα σχολεία"...

Κι όλα αυτά εν έτει 1894, που ο άνθρωπος αγωνιζόταν να βρει τη μοίρα του σε λίγο Ήλιο...

ΣΟΣΤΑΚΟΒΙΤΣ: "ΣΥΜΦΩΝΙΑ της ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ":

Kάποιες δεκαετίες αργότερα ο Σοστακόβιτς θα γράψει την 3η Συμφωνία του, που έκανε πρεμιέρα στις 21 Ιανουαρίου 1930, για να συμπέσει με την επέτειο του θανάτου του Λένιν.

Πρόκειται για ένα έργο που επειδή εκτελείται σπάνια, από πολλούς έχει χαρακτηριστεί ως "η παραμελημένη Σταχτοπούτα ανάμεσα στις αδερφές της" ( εννοώντας τις 15 συμφωνίες του Σοστακόβιτς).

Η Συμφωνία είναι γραμμένη στην ΜΙ υφ. Μείζονα κι αναπτύσσεται σε 4 μέρη, με το τελευταίο σε μορφή θριαμβευτικού χορωδιακού, που δίκαια φέρνει στο νου κάποιων, την 9η του Μπετόβεν...
Μερικοί αναλυτές χαρακτηρίζουν τη σύνθεση ως συνέχεια της 2ης Συμφωνίας του ίδιου συνθέτη, αφιερωμένης στην Οκτωβριανή Επανάσταση.
Σίγουρα πάντως η 3η αποτελεί ένα πειραματικό, αβαν-γκαρντ έργο με μια πολύχρωμη ενορχηστρωτικά εισαγωγή που βαθμιαία εξελίσσεται στο χορωδιακό, δοξαστικό φινάλε, υμνώντας εμβατηριακά την πομπή της Εργατικής Πρωτομαγιάς, ένα θριαμβικό επιστέγασμα της αγωνιστικής ιδέας.

O ίδιος ο Σοστακόβιτς αναφέρει:
"Στην Τρίτη Συμφωνία προσπάθησα να μεταδώσω την ατμόσφαιρα του γιορτασμού της Ημέρας της Παγκόσμιας Εργατιάς....Θέλησα να υπογραμμίσω το στοιχείο του αγώνα, της ενεργητικότητας και της αδιάκοπης δουλειάς"

("ΝΤΜΙΤΡΙ ΣΟΣΤΑΚΟΒΙΤΣ για τον ίδιο και την εποχή του", εκδ. Σύγχρονη Εποχή)

Είναι αξιοπρόσεκτος ο τρόπος που ο Σοστακόβιτς χειρίζεται τις δυνατότητες των πνευστών -ξύλινων και χάλκινων- και το συνδυασμό τους με τα ηχηρά κρουστά, που ακτινοβολούν το μήνυμα της ημέρας...
Ενταση, δυναμισμός, αγωνιστικότητα, ανάμικτα με πάθος και ενθουσιασμό.

Εύστοχα η "ηρωική" αίσθηση που αφήνει η ακρόαση της 3ης Συμφωνίας του Σοστακόβιτς ταυτίστηκε με κείνη της 3ης του Μπετόβεν, την επονομαζόμενη "Ηρωική".

Ο συνθέτης με την σταδιακή ενσωμάτωση ενεργητικών μοτίβων, καθώς και με τις πληθωρικές ρυθμικές αναπλάσεις του κυρίου θεματικού υλικού εγείρει συναισθήματα ορμής, ευθύνης, ψυχικού σθένους και περηφάνειας.

Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ με Kiril Kondrashin:

Aπό τις ηχογραφήσεις της 3ης Συμφωνίας που έχουν ξεχωρίσει είναι εκείνη σε δ/νση Haitinck, αλλά και Kondrashin με τη Φιλαρμονική της Μόσχας, που θα ακούσουμε.


Αντίθετα με Γκέργκιεφ ή Ροστροπόβιτς, που υιοθετούν ένα βραδύτερο ρυθμό προκειμένου να αποδώσουν δραματική ένταση, ο Kiril Kondrashin επιλέγει κατά τι ζωηρότερη χρονική αγωγή, στοχεύοντας στην ενεργοποίηση του μυαλού, την έκφραση της εσωτερικότητας και στοχαστικής διάθεσης του συνθέτη.

Shostakovich : "Symphony No.3 Op.20-First of May" / Kirill Kondrashin: