"Ο πιανίστας και συνθέτης, Λέων Τολστόι"

"Ο Τολστόι στο πιάνο"
Πηγή:
https://britishlibrary.typepad.co.uk/.a/6a00d8341c464853ef01b7c8323476970b-popup?_ga=2.189086248.2032077884.1568032259-989711740.1566106059

***

"Μουσική, η υψηλότερη τέχνη στον κόσμο!Διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο στη ζωή μου!
Διείσδυσε στα βαθύτερα εσώψυχά μου, διαμόρφωσε τα όνειρά μου, με απελευθέρωσε...
Πραγματικά, είναι εκείνη που με ώθησε στην καλλιτεχνική δημιουργία"!

(Από επιστολή του Τολστόι στον Τσαϊκόφσκυ)

Ο Τολστόι ενδιαφέρθηκε βαθιά για το τί είναι μουσική και ποιο το φιλοσοφικό της υπόβαθρο.
Γιατί ασκεί στον άνθρωπο  τόσο ισχυρή επιρροή;
Χαρακτήρισε τη μουσική τέχνη ως "το μέσο που μέσα από ήχους εγείρει ή μεταφέρει συναισθήματα".
Αργότερα  στο ημερολόγιό του κατέγραψε πως "μουσική είναι ο στενογράφος των συναισθημάτων". 

Για τον Τολστόι η Μουσική δεν είναι απλά ένστικτο, αλλά ΔΥΝΑΜΗ, καθώς απαιτεί κοπιώδη ανθρώπινη προσπάθεια καθημερινής εξάσκησης. Μην ξεχνάμε ότι ο Τολστόι υπήρξε σπουδαστής του πιάνου και ως παιδί και έφηβος μελετούσε αγόγγυστα πολλές ώρες.
Αγαπούσε πολύ την λαϊκή παραδοσιακή μουσική της πατρίδας του, όπως και τις τσιγγάνικες μελωδίες.
Σπάνια πήγαινε στην όπερα. Εξάλλου προτιμούσε εμφανώς την ορχηστρική από την φωνητική μουσική. Γι'αυτό και δεν τον συγκινούσαν οι ερμηνείες του Φ. Σαλιάπιν, καλλιτέχνη που στην εποχή του, διέπρεπε.

Ιλιά Ρέπιν: "Ο Τολστόι και η κόρη του Αλεξάνδρα στο πιάνο"
Πηγή:
https://blogs.bl.uk/.a/6a00d8341c464853ef01bb09cccbcf970d-popup

Από κλασικούς συνθέτες αγαπούσε πολύ τους Χάυντν, Βέμπερ, Μότσαρτ.
Μάλιστα μιας και παραπάνω είπαμε πως δεν αρεσκόταν στις ακροάσεις όπερας, από τα οπερατικά έργα του Μότσαρτ ξεχώριζε τον "Δον Ζουάν" του.

Είχε συγκινηθεί και εμπνευστεί τη διάσημη νουβέλα του "Σονάτα Κρόυτσερ" από το ομώνυμο έργο του Μπετόβεν, και έδωσε συχνά εκπληκτικές περιγραφές και αναλύσεις του έργου αυτού.
Θαύμαζε τον Μπετόβεν και  μπορούμε να πούμε πως έμοιαζαν ιδιοσυγκρασιακά. Ο Τολστόι αντιστεκόταν ενστικτωδώς σε κάθε είδους εξουσία, το ίδιο κι ο συνθέτης. Έτσι ο συγγραφέας  έμενε έκθαμβος με το δυναμισμό του Μπετόβεν, την ισχυρή προσωπικότητά του και τον τρόπο που επιβαλλόταν στο περιβάλλον του.

Τον απωθούσε ο Βάγκνερ και η κριτική του μετά την ακρόαση του "Ζίγκφριντ" υπήρξε καταπέλτης.

Οι μελωδίες του συμπατριώτη του, Τσαϊκόφσκυ, τον άγγιζαν βαθειά και λέγεται πως το "Κουαρτέτο Νο.1" του Πιοτρ Ίλιτς τον συνεπήρε και δάκρυσε ακούγοντας το μέρος του Andante.

Επίσης υπήρξε θαυμαστής των ερμηνειών της Λάντοβσκα και μετά την ακρόασή του από την Λάντοβσκα φαίνεται να εκτίμησε δεόντως και τον Μπαχ, στον οποίο εντόπισε τη σύνδεση της μουσικής με το θείο.
Μεταξύ των μουσικών  εκτελεστών που επισκέφτηκαν τον Τολστόι και έπαιξαν γι' αυτόν ήταν οι: Άντον Ρουμπινστάιν, Τανέγιεφ, Σκριάμπιν,  Ραχμάνινοφ...



Ο αγαπημένος όμως συνθέτης του ήταν ο Φρειδερίκος Σοπέν. Ακούγοντας Σοπέν, ο Τολστόι βίωσε -όπως ο ίδιος αναγνώριζε-  το αίσθημα της "πλήρους καλλιτεχνικής ικανοποίησης".
Ιδιαίτερη προτίμηση είχε στα "Πρελούδια" και τις γεμάτες ενέργεια "Μαζούρκες"  και "Πολωνέζες" του γαλλοπολωνού ρομαντικού συνθέτη.

Για τον Τολστόι η μουσική δεν ήταν απλή διασκέδαση, αλλά τρόπος ζωής. Υπήρξε στοχαστής, ένας βαθύς μελετητής των όσων η μουσική προσφέρει στην ανθρώπινη ψυχή και πνεύμα. Ο λόγος του ουσιαστικός, οι απόψεις του τεκμηριωμένες, καθώς η ενασχόλησή του μαζί της είχε ξεκινήσει νωρίς.
Πιανίστας ο ίδιος, μελετούσε ώρες όπως γράψαμε και φιλοδοξούσε μεγαλώνοντας να ασχοληθεί με τη σύνθεση...

Προτείνω να μοιραστούμε μια από τις διασωθέντες συνθέσεις του, ένα Βαλς που συνέθεσε τα χρόνια της εφηβείας του...

 L.Tolstoy: "Waltz in F":

[Tα στοιχεία για τη σχέση του Λέοντος Τολστόι με τη μουσική συγκεντρώθηκαν με αφορμή τη σημερινή γενέθλια επέτειο του ρώσου συγγραφέα (9 Σεπτεμβρίου 1828)]

Tolstoy and Music, Alexandra Tolstoy-The Russian Review, https://blogs.bl.uk.