Dave Brubeck...Bουτιά στη τζαζ και όχι μόνο...

Έφυγε από καρδιακή προσβολή μία ημέρα πριν συμπληρώσει τα 92 του χρόνια...Ήταν σαν σήμερα 5 Δεκέμβρη 2012...
Αναφέρομαι στον Dave Brubeck, έναν πρωτοπόρο μουσικό, από τους επιφανέστερους λευκούς τζαζίστες, που οι ειδικοί κατατάσσουν στο "Third Stream", ιδίωμα της τζαζ που συσχετίζει τη τζαζ με την κλασική μουσική.

Όταν οι καθηγητές του στο Πανεπιστήμιο ανακάλυψαν πως δεν γνώριζε τις νότες, ήθελαν να τον αποβάλλουν από το τμήμα.
Εκείνος τους είπε: "Μα, δεν θέλω να διαβάζω μουσική, αλλά να παίζω!!!" Έκατσε στο πιάνο αρχίζοντας τους αυτοσχεδιασμούς...
Οι δάσκαλοι τον δέχτηκαν με τον όρο να μην ασχοληθεί ποτέ με τη μουσική διδασκαλία...

Ποιος δεν γνωρίζει το περίφημο "Take five"; Την ασυνήθιστη μελωδία του Ντέσμοντ, που στήριξε ρυθμικά  ο Μπρούμπεκ. Η έμπνευση ήρθε όταν ταξιδεύοντας στην Τουρκία άκουσε  μουσικούς του δρόμου που εκτελούσαν μελωδίες σε σπάνιους ρυθμούς 9/8... Αργότερα ο δημιουργός πειραματιζόμενος έγραψε τη μελωδία όχι πάνω στο γνωστό τετραμερές μέτρο της τζαζ, αλλά σε 5 μέρη, αναζητώντας ένα πιο "εξωτικό" στυλ...
Από το ρυθμό των 5/4 το κομμάτι πήρε και το όνομά του: "Take Five":

Όταν κάποτε δε, ταξίδεψε στα βάθη της Τουρκίας εντυπωσιάστηκε από έναν αυτοσχεδιασμό κάποιων πλανόδιων μουσικών πάνω σε ρυθμό ακσάκ. Με βάση αυτόν έπλασε ένα ρυθμικό σχήμα που συνδύαζε τα 9/8 με το ρόντο και μπλουζ κι έδωσε το υπέροχο: "Blue Rondo á la Turk":

Ομως, ο Μπρούμπεκ μελέτησε και πολύ κλασική, ιδιαίτερα τους ρομαντικούς. Μάλιστα, στοιχεία του Σοπέν ενσωμάτωσε στις μελωδίες του. Όταν βρέθηκε στην Πολωνία, και εκστασιασμένος από το χώρο του Μουσείου για το Σοπέν, γεμάτος δέος που αντίκρυσε  το πιάνο του και εκμαγείo της παλάμης  του  εμπνεύστηκε μια σύνθεση σε "Σοπενίστικο" στυλ που τής έδωσε τον τίτλο: "Dzieukje", που στα πολωνικά θα πει "ευχαριστω":
Στο "Ευχαριστώ", ο Brubeck επιλέγει τις πιο σκούρες διαθέσεις του για να πλάσει το μουσικό πορτρέτο του πολωνού δημιουργού και να αποτίσει φόρο τιμής...

DAVE BRUBECK: "Dzieukje-Tribute to Chopin":

Ανάμεσα στους καθηγητές του Μπρούμπεκ ήταν και ο Νταριούς Μιγιό. Μαζί του σπούδασε σύνθεση. Ήταν εκείνος που τον προέτρεψε να αφήσει την κλασική και να ασχοληθεί με την τζαζ.
Το 1948 ο Μιγιό αφιέρωσε στον αγαπημένο του μαθητή τη σύνθεσή του "Kentuckiana".
Πάνω σε χαλαρή δομή διαμορφώνεται η ελκυστική μελωδία που τη χαρακτηρίζει έντονος  ενθουσιασμός και ζωντανό χρώμα, καθώς μιμείται λαϊκούς σκοπούς της περιοχής του Κεντάκυ, στα βουνά του οποίου ο Μπρούμπεκ πέρασε τα παιδικά του χρόνια.
Μην ξεχνάμε πως ο πατέρας του ήταν κτηνοτρόφος βοοειδών, επάγγελμα που και κείνος είχε κατά νου να ακολουθήσει. Όμως η μητέρα του που γνώριζε πιάνο διέκρινε το μουσικό του ταλέντο, ιδιαίτερα στον αυτοσχεδιασμό και τον κατηύθυνε προς εκεί...

Darius Milhaud: Kentuckiana op.287b:

Με τη σειρά του, ο Μπρούμπεκ ανταποδίδει με τον "Δούκα"...Μια μελωδία μυστικισμού, γεμάτη αίνιγμα και στοχαστική διάθεση, στην οποία ο τζαζιστας συνθέτης χρησιμοποιεί και τις 12 νότες της οκτάβας και αφιέρωσε στον δάσκαλό του Μιγιώ, αλλά και στον συνάδελφό του, Duke Ellington...

Dave Brubeck: "The Duke"

https://www.youtube.com/watch?v=FfLJN2ltEEI