Membra Jesu nostri ...Σήμερον κρεμάται επί ξύλου...

"Christ of Saint John of the Cross", S. Dali,
Kelvingrove Art Gallery - Glaskow

"Είδα την εικόνα σ’ ένα κοσμικό όνειρο, μια εικόνα, που αντιπροσώπευε τον πυρήνα του ατόμου. Αυτός ο πυρήνας αργότερα πήρε μια μεταφυσική έννοια. 

Τον θεώρησα ως την απόλυτη ενότητα του σύμπαντος, τον Χριστό".

Έτσι περιγράφει ο ίδιος ο Σαλβαδόρ Νταλί την έμπνευσή του για το συγκλονιστικό αυτό εικαστικό, που απεικονίζει τον "Χριστό Εσταυρωμένο", από μια εντελώς ασυνήθιστη οπτική γωνία, να ίπταται πάνω από μια λίμνη με μια βάρκα και ψαράδες.
Η μορφή του Ιησού, φωτεινή, αντίθετα από τον σκοτεινό ουρανό που την περιβάλλει. Παρατηρούμε πως ο Χριστός δεν φορά ακάνθινο στεφάνι, δεν φαίνεται επίσης το πρόσωπό του, δεν υπάρχει ίχνος αίματος κι έτσι η έκφραση του πόνου δεν είναι ορατή.

Ο πίνακας φέρει και τον τίτλο "Ο Χριστός του Αγίου Ιωάννη", επειδή για τη δημιουργία του ο καλλιτέχνης βασίστηκε σε σκίτσο με τον Εσταυρωμένο Ιησού του 16ου αι. ενός μοναχού από την Καστίλλη και σημαντικής μορφής της Αντιμεταρρύθμισης, ονόματι Αγίος Ιωάννης του Σταυρού.

Σήμερον κρεμάται επί ξύλου,

ο εν ύδασι την γην κρεμάσας.

Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται,

ο των αγγέλων βασιλεύς.

Το Θείο πάθος  κορυφώνεται…Με Σταύρωση, το υπέρτατο μαρτύριο  άφησε την τελευταία του πνοή... 

Γύρω στην ενάτη ώρα, αφού βγάζει πρώτα φωνή μεγάλη: "Τετέλεσται", εκπνέει "ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου"...

Tο έργο του Dieterich Buxtehude με τον μακροσκελή τίτλο: "Τα ιερότατα μέλη του σώματος του Ιησού στο μαρτύριο της Σταύρωσης", είναι κύκλος επτά καντατών που συνετέθη το 1680.
Ο λατινικός τίτλος του: "Membra Jesu nostri patientis sacissima"

 Θεωρείται ως το πρώτο λουθηρανικό ορατόριο και το κείμενο βασίζεται σε  stanzas(στροφές) από τον μεσαιωνικό ύμνο "Salve mundi salutare".

 Χωρίζεται σε επτά μέρη, με το καθένα να αναφέρεται σε διαφορετικό μέλος του σταυρωμένου σώματος του Χριστού:

1. Ad pedes-πόδια
2. Ad genua-γόνατα
3. Ad manus-χέρια
4. Ad latus-πλευρά
5. Ad pectusστήθος
6. Ad cor-καρδιά
7. Ad faciem-πρόσωπο

Σε κάθε μέρος, οι λέξεις που αναφέρονται στα μέλη του σώματος πλαισιώνουν τους στίχους του ποιήματος.
Όπως π.χ στο πρώτο μέρος-αναφορά στα "πόδια":

"Δείτε πέρα στα βουνά
τα πόδια ενός  "ευ-αγγελιστή"
που διακηρύσσει την ειρήνη"

Το έργο ερμηνεύεται από πεντάφωνη μικτή χορωδία με συνοδεία βιολιών, μπάσο κοντίνουο και βιόλας ντα γκάμπα, στα μέρη που απαιτείται.
Κάθε μια από τις επτά καντάτες αποτελείται από 6 ενότητες, ήτοι: οργανική εισαγωγή, συνήθως σε μορφή σονάτας, ένα κονσέρτο για τις 5 φωνές και τα όργανα και 3 άριες.
Το μοτίβο ολοκληρώνεται με την  επανάληψη του αρχικού κοντσέρτου.

Εξαίρεση αποτελούν οι: Ι "Ad pedes" και VII "Ad faciem", καντάτες του κύκλου , που αποκλίνουν ελαφρώς από αυτό το μοτίβο.

Πρόκειται για έργο ιερής μουσικής με άριστη αρμονική δομή, υψηλής τεχνικής αρτιότητας,  και, κυρίως, υψηλή πνευματικότητα.
Εξάλλου ο Μπουξτεχούντε υπήρξε μάστορας της θρησκευτικής μουσικής, και υπηρέτησε την Εκκλησία εκτός των άλλων και ως θησαυροφύλακας.
Υπήρξε  "ειδικός" του εκκλησιαστικού οργάνου, κάτι για το οποίο θαυμαζόταν από τον Μπαχ, που είχε όνειρο ζωής του να συναντήσει το μεγάλο μουσικό κι έτσι περπάτησε με τα πόδια ως εκεί από την Άρνσταντ, προκειμένου να δει, ακούσει και θαυμάσει από κοντά το ίνδαλμά του, Ντήτριχ Μπουξτεχούντε!

Buxtehude: "Membra Jesu Nostri" / René Jacobs

(repository.asu.edu)