ΜΠΑΡΟΚ ακούσματα με ΜΥΘΟ : "Ηρακλής στο σταυροδρόμι"

"Scelta di Ercole-Η επιλογή του Ηρακλή", Annibale Carracci

Όταν ο Ηρακλής βρέθηκε στο σταυροδρόμι της ζωής δυσκολευόταν να αποφασίσει ποιο δρόμο να ακολουθήσει…

"Βλέπω, Ηρακλή, του είπε η Απόλαυση, βρίσκεσαι σε απορία.

Αν με ακολουθήσεις, θα σού δείξω τον πιο ευχάριστο και τον πιο εύκολο δρόμο!

Δεν θα μείνει ηδονή, πού να μην τη γευτείς και θα διαβείς τη ζωή χωρίς 

να δοκιμάσεις τις δυσκολίες της…" 

Εκείνη τη στιγμή πλησίασε ή άλλη γυναίκα , η Αρετή και είπε:

 "Αν πάρεις το δρόμο που οδηγεί σε μένα, θα γίνεις ένας σπουδαίος δουλευτής όμορφων και ευγενικών έργων. Δεν θα σε παραπλανήσω με προλόγους περί ηδονής…

Χωρίς κόπο και φροντίδα οι θεοί δεν χορηγούν στους ανθρώπους κανένα 

από τα καλά και όμορφα πράγματα. 

Αν θέλεις να σού δώσει η γη άφθονους καρπούς, πρέπει να την καλλιεργήσεις… "

Το παραπάνω περιληπτικό αφήγημα είναι από τον Ξενοφώντα και το δοκίμιο του Πρόδικου για τον "Ηρακλή στο σταυροδρόμι". 

Μου το θύμισε η έναρξη της Σαρακοστής, φίλοι αγαπημένοι. Μιας περιόδου ενδοσκόπησης και  εσωτερικών διεργασιών.
Ο δρόμος για να γίνουμε καλύτεροι σε κάθε τομέα και επίπεδο απαιτεί αγώνα, θυσίες και σκληρή πάλη…
Απαιτεί σωφροσύνη, μεγαλοψυχία, ταπεινοφροσύνη, ευσπλαχνία.Ο δρόμος για την κάθαρση κι εν τέλει τη λύτρωση απαιτεί γενναιοδωρία ψυχής και άσκηση πνευματική…

Στο θαυμάσιο εικαστικό του Αννίμπαλε Καρράτσι με το ηθικοπλαστικό περιεχόμενο, η με λιγοστά ενδύματα Λαγνεία, δείχνει στον Ηρακλή τον εύκολο δρόμο των απολαύσεων.
Δίπλα της δύο μάσκες-σύμβολα της εξαπάτησης που την συνοδεύουν, ενώ στ’αριστερά του ήρωα η σεμνή Αρετή υποδεικνύει τον δύσκολο, ανηφορικό δρόμο.

Η επιλογή μας, ελεύθερη, φίλοι μου…δεν είναι εκβιαστικό το δίλημμα…
Ας διασταυρωθούν οι σκέψεις κι η απόφαση παίρνεται με ωριμότητα…

Η μουσική μου πρόταση αφοπλίζει το νου από τους επιβλαβείς εθισμούς του…

Η "Alcide al Bivio –Ηρακλής στο σταυροδρόμι"  είναι μια μονόπρακτη όπερα του Γιόχαν Άντολφ Χάσσε σε λιμπρέτο του Μεταστάζιο, αφιερωμένη στον Ιωσήφ της Αυστρίας και την Ιζαμπέλα της Πάρμας, για τον εορτασμό των γάμων τους.

Η μονόπρακτη όπερα πρωτοπαρουσιάστηκε στο Grosse Redoutensaal της Βιέννης στις 8 Οκτωβρίου 1760, πρώτη σε μια σειρά από τρεις οπερες "σέρια", ειδικά γραμμένες για την γαμήλια τελετή, της οποίας οι εορτασμοί κρατησαν τρεις ημέρες.

Μεταστάζιο και Χάσσε μεγαλούργησαν συμπράττοντας, κάνοντας τους ειδικούς να μιλούν για το "έτερο μισό" τους ενός στον άλλο, και να συγκρίνουν τη σχεση τους με κείνη του "ανδρόγυνου γένους" που αναφέρει ο Πλάτωνας στο "Συμπόσιό" του, επισημαίνοντας: "διαθέτουν εξίσου τα ίδια χαρακτηριστικά αληθινής ιδιοφυΐας, γεύσης και κρίσης... έτσι η καθαρότητα και η ακρίβεια, είναι αδιαχώριστοι σύντροφοι και των δύο.."

Ο Χάσσε, είναι "il caro Sassone-ο αγαπημένος Σάξωνας", όπως τον αποκαλούσαν τιμητικά.
Δέχτηκε για το έργο του διθυραμβικές κριτικές, διακρίθηκε κυρίως για τον λυρισμό του και την αίσθηση της μελωδίας, όπως επίσης επαινέθηκε για τα λαμπρά χορωδιακά του.

Από το έργο προτείνω να ακούσουμε το κουαρτέτο "La ragione, se dà legge agli affetti-H σύνεση κατακτά τα πάθη"...

Λίγο μετά την απόφαση του Ηρακλή να ακολουθήσει την Αρετή, όλοι τραγουδούν:
"Όπου η σύνεση κατακτά τα πάθη, η απόλαυση υποκλίνεται στην αρετή…Εκεί κατοικεί η ειρήνη, η γαλήνη, η αλήθεια, η πραγματική ευδαιμονία!"
H σκηνή ολοκληρώνεται με τη χορωδία να ψάλλει το θρίαμβο της πραγματικής απόλαυσης.

Ερμηνεύει σε όργανα εποχής η La Stagione Orchetra και διευθύνει ο Michael Schneider.

 Hasse : "Alcide al Bivio": Quartetto: La ragione, se dà legge agli affetti / 

To θριαμβευτικό χορωδιακό στο (2:56)