"Γιόζεφ Χάυντν και Κροατικές επιδράσεις"

Έγραψε πάνω από 1200 έργα, ανάμεσά τους 104 Συμφωνίες και 84 Κουαρτέτα.
Μεγάλη η συνεισφορά του γεννημένου σαν σήμερα, 31 Μαρτίου (γι'άλλους 1 Απριλίου) 1732, Γιόζεφ Χάυντν σε αυτές τις μορφές σύνθεσης.

Όλοι γνωρίζουμε πως ο Γιόζεφ Χάυντν διετέλεσε αρχιμουσικός του πρίγκηπα Εστερχάζυ στην Ουγγαρία επί 30ετία. Όταν ο πρίγκηπας πέθανε, ξεκίνησε μια μεγάλη περιοδεία στο Λονδίνο η οποία κράτησε σχεδόν δυο χρόνια.

Εκεί έγραψε και δώδεκα συμφωνίες, που γι’αυτό το λόγο τιτλοφορούνται "Συμφωνίες του Λονδίνου" και συγκαταλέγονται στα πιο σημαντικά έργα του Χάυντν.

Ο Χάυντν, δικαίως, λοιπόν θεωρείται "Πατέρας της Συμφωνίας και του Κουαρτέτου"!



Πρώτη, σημερινή μου πρόταση είναι το Φινάλε από τη Νο 104, που γράφτηκε το 1795 και οι μουσικοερευνητές εντοπίζουν σε αυτό έντονο Κροατικό χρώμα!

Παρότι ο Χάυντν ουδέποτε είχε επισκεφτεί την Κροατία, τα Αυστροουγγρικά σύνορα στα οποία έζησε τόσα χρόνια συγκέντρωναν πλήθος μεγάλου αριθμού ανθρώπων αυτής της εθνικότητας, που η λαϊκή τους μουσική θα είχε επιδράσει στο συνθέτη.
Το τέταρτο µέρος είναι σε µορφή σονάτας, µε γρήγορη ρυθµική αγωγή, ενώ εµπεριέχονται λαϊκοχορευτικά στοιχεία.


Πράγματι, το αρχικό θέμα του, σε τολμηρή αρμονική επεξεργασία, ακολουθεί τα μοτίβα από το παραδοσιακό "Oj, Jelena, Jelena, jabuka zelena", το οποίο μπορείτε να ακούσετε παρακάτω, όπως και το φινάλε της Συμφωνίας στη συνέχεια, και εύκολα θα κάνετε την ηχητική σύγκριση.

Λαϊκό τραγούδι: "Oj, Jelena":

Η παρτιτούρα με το μοτίβο, που αποδεικνύει που αποδεικνύει την Κροατική μελωδική σχέση με το έργο.

Μέρος Συμφωνίας

Haydn: Symphony No.104. Mov. 4. Finale - Spiritoso:

Επίσης Κροατική επιρροή συναντάμε και στο "Κουαρτέτο του Αυτοκράτορα", Οp. 76 No.3.
Πήρε το όνομά του επειδή ο Χάυντν χρησιμοποίησε στο 2ο μέρος του ως βασικό θέμα παραλλαγών, ένα τραγούδι που είχε συνθέσει προς τιμήν του αυτοκράτορα Φραγκίσκου Κάιζερ: "Cott erhalte Franz den Kaiser-Ο Θεός έσωσε τον αυτοκράτορα Φράνσις" και είχε τεράστια ανταπόκριση από το κοινό.
Το τραγούδι αυτό ακούγεται μέχρι σήμερα, καθώς αποτελεί τον Εθνικό ύμνο της Γερμανίας, με το όνομα "Deutschlandlied" και οι αναλυτές υποστηρίζουν πως "πατάει" σε μοτίβο από Κροατικό λαϊκό τραγούδι και συγκεκριμένα, το "Stal se jesem v jutro rano":

Η παρτιτούρα με το σχετικό μοτίβο

Και για σύγκριση το 2ο μέρος "Poco adagio, cantabile" του "Emperor Quartet"σε ΝΤΟ μείζονα: