Φέλιξ Μέντελσον: μουσική σύνθεση έναντι νόστιμων στρούντελ...

Θα διαπραγματευόσαταν τη συνταγή της σπεσιαλιτέ σας για μια μουσική σύνθεση;

Αγαπημένοι φίλοι, κρίσεως η ερώτηση και ενδεχομένως παραπλανητική.

Μπορεί η μουσική να μην έχει -έστω φαινομενικά- σχέση με την κουζίνα, όμως οι συνθέτες έχουν άμεση σχέση με αυτό που τούς τρέφει, γιατί είναι άνθρωποι...
Έτσι λοιπόν, το να ανακαλύπτουμε διατροφικές συνήθειες  και προτιμήσεις τους είναι σαν να ανοίγουμε μια πόρτα που βγάζει στον πιο οικείο, στον πιο καθημερινό χώρο ύπαρξής τους...
Ο Ροσίνι -όπως έχουμε ξαναγράψει- υπήρξε εκκεντρικός γαστρολάτρης! Τον περιγράφουν "τεράστιο, που τρώει όσο τρεις δράκοι!"Ο μικρός Μότσαρτ λάτρευε τα κνέντελ συκωτιού, ενώ ο ουρανίσκος του Μπετόβεν ευφραινόταν από τα ψητά στρείδια!

Όμως, σήμερα την τιμητική του έχει ο Φέλιξ Μέντελσον, καθώς γεννήθηκε 3 του Φλέβαρη 1809!
Πολυτάλαντη, καλλιτεχνική προσωπικότητα!Συνθέτης, βιρτουόζος, πιανίστας και βιολιστής, υπήρξε ένα παιδί- θαύμα, "ένας άλλος Μότσαρτ", όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο Γκαίτε, που τον είχε γνωρίσει μικρό παιδάκι.

Σήμερα σκέφτηκα να σάς παρουσιάσω συνθέσεις του για κλαρινέτο, που γράφτηκαν -όπως διασώζουν αναφορές φίλων του- προκειμένου ο αγαπημένος μας συνθέτης να γευτεί πεντανόστιμες λιχουδιές.

Έχουμε λοιπόν και λέμε…

Η βαθιά φιλία μεταξύ Μέντελσον και των διάσημων κλαρινετιστών  της εποχής του, Μπέρμαν, πατέρα και γιου, δεν χτίστηκε μόνο πάνω στα κοινά μουσικά τους ενδιαφέροντα μα και την αριστοτεχνική επιδεξιότητα των δεύτερων στην μαγειρική-ζαχαροπλαστική.

Τα Χριστούγεννα του 1832, που οι δυο βιρτουόζοι του κλαρινέτου βρέθηκαν στο Βερολίνο για μια σειρά παραστάσεων, ο νεαρός Μέντελσον τους προσκάλεσε σπίτι του για μια μουσική βραδιά.
Οι Μπέρμανς πρότειναν να τους γράψει ένα ντουέτο για κλαρινέτο  με συνοδεία πιάνου και κείνοι θα τον αντάμειβαν με ένα πρωτότυπο στρούντελ με γλυκό τυρί.
O Μέντελσον λάτρευε τα στρούντελ, σπεσιαλιτέ της Βαυαρίας κι έτσι συμφώνησε στη μεταξύ τους διαπραγμάτευση!
Με την παρασκευή του λαχταριστού Rahmstrudel, προέκυψε και το Concert Ν.1, op.113 σε Φα μείζονα.
Η ανταλλαγή στρούντελ-μουσικής είχε τόσο μεγάλη επιτυχία και ικανοποίησε και τα δύο μέρη τόσο, που επαναλήφθηκε λίγες εβδομάδες αργότερα, αυτή τη φορά με τις περίφημες γερμανικές ψωμένιες μπουκίτσες dumplings, αμοιβή για το Concert Νο. 2, Op. 114 σε ρε ελάσσονα.

Ο ίδιος ο Καρλ Μπέρμαν καταγράφει στο ημερολόγιό του:
"...όταν έφτασα στο σπίτι του Μέντελσον,  εκείνος μού έβαλε το σκούφο μαγειρικής στο κεφάλι αμέσως, μού έδεσε την ποδιά και μού έδωσε ανά χείρας την κουτάλα μαγειρέματος! Έπειτα πήγε στη σάλα κι έκατσε στο πληκτρολόγιο...Έτοιμος να ανακατεύει τα μουσικά υλικά, να ζυμώνει, να αλατοπιπερώνει, να δημιουργεί -λες- μια πικάντικη σάλτσα!
Όταν η συνταγή μας ετοιμάστηκε, εγώ και ο πατέρας δοκιμάσαμε και τη μουσική σπεσιαλιτέ του Φέλιξ.... Κάναμε κάποιες μικρές τεχνικές αλλαγές για το κλαρινέτο, όμως ο πατέρας και εγώ ήμασταν αληθινά γοητευμένοι με τη σύνθεσή του, αν και κείνος ισχυριζόταν ότι τα στρούντελ και οι ψωμένιες μπουκίτσες ήταν περισσότερο "νόστιμες" από τη δική του δημιουργία"!



Τα έργα πήραν χιουμοριστικά το όνομα: "Rahmstrudel concert".

Ο θρύλος θέλει τις συνθέσεις να γράφτηκαν σε όση ώρα έκαναν οι σεφ-βιρτουόζοι να παρασκευάσουν τις δημιουργίες τους.

Και τα δύο είναι εξαιρετικά έργα που αναδεικνύουν μοναδικά τις δυνατότητες των δύο οργάνων από την οικογένεια κλαρινέτων, που έπαιζαν οι ταλαντούχοι σεφ-κλαρινετίστες Heinrich και Karl Baermann.

Οι δύο συνθέσεις αποτελούν τις μοναδικές για μπασέτ κλαρινέτο του Μέντελσον και μαρτυρούν το εκλεπτυσμένο ύφος του δημιουργού τους και -ας μού επιτραπεί- μια επιρροή από Μότσαρτ στο ύφος, με χαρμόσυνους ή παιχνιδιάρικους, πάντα όμως ευγενικούς τόνους.
Τα ακούμε με συνοδεία ορχήστρας:

Mendelssohn: Konzertstücke op. 113 - 114, for clarinet, basset horn and piano: