Sunday, 6 September 2020

"Περίπατος δύο ερωτευμένων με ποίηση και μουσική"



[Στη μνήμη του Tristan l’ Hermite, που έφυγε σαν σήμερα 7 Σεπτέμβρη 1655 από φυματίωση]

Πρόκειται για τον François l'Hermite, γάλλο ποιητή, θεατρικό συγγραφέα και μυθιστοριογράφο, που καθιέρωσε το ψευδώνυμο Τριστάνος ο Ερημίτης, από τη σκοτεινή φιγούρα ενός στρατιωτικού στην Αυλή του Λουδοβίκου του 11ου, γιατί και ο ποιητής μας στην εφηβεία του σκότωσε τον αντίπαλό του σε μονομαχία, οπότε αναγκάστηκε να φύγει σε άλλους τόπους για να σωθεί από το θάνατο.
Ο ευαίσθητος και μελαγχολικός ποιητής του 18ου αι. ταξίδεψε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και κατάφερε να διακριθεί και να γίνει αργότερα μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.
Η τεχνική του σκιαγραφεί την εικόνα του ρομαντικού, ευαίσθητου ποιητή, που πρέσβευε τεχνική τελειότητα και ιδιαίτερα απλότητα και καθαρότητα στο λεξιλόγιο και το στίχο, απ' όπου αναδύεται το θαύμα της έμπνευσης και του προσωπικού λυρισμού.


Υποδεχόμαστε τη νέα εβδομάδα με κάποια αποσπάσματα από τα ποιήματά του: "Περίπατος δύο ερωτευμένων":


La cascade | Art UK
"Deux amants promenade dans le parc" ή "La cascade",
 attributed to Jean- Antoine Watteau
(από: .artuk)
"Μην τ’ αρνιέσαι, ακριβή μου Κλυμένη
περιμένοντας να’ρθει το δείλι
σ’ικετεύω στης κρήνης τα χείλη
ας βρεθούμε οι δυο καθισμένοι
Του Ζεφύρου τ’ακούς το μαράζι;
Της αγάπης κι αν νοιώθει την έννοια
τη θωριά σου την τριανταφυλλένια
δεν λυγά τ’απαλό του το νάζι
Η ανάσα του η ευωδιασμένη
το αργό μας το διάβα μυρώνει
γιασεμιού μυρωδιά ανακατώνει
στην πνοή σου από μόσχο βγαλμένη.

Τρέμω, την όψη σου κοιτώντας ν'αρμενίζει
στην παθιασμένη αντάρα των καημών μου
μην κι η ορμή των αναστεναγμών μου
δω μες στ’ ασίγαστα νερά να τη βυθίζει.
Αυτό τ’ολέθριο ναυάγιο φοβίσου
μη σπέρνεις πια με τόση ελευθερία
κι απλοχεριά σ’αβέβαια στοιχεία
τους θησαυρούς της Φύσης που’ ν’ δικοί σου
Δώρο γλυκό η καρδιά σου θα μου δώσει
ν’ανυψωθώ σαν άγγελος στ’ αστέρια!
Φέρε να πιω μες στ’ άσπρα σου τα χέρια
απ’το νερό το χιόνι τους πριν λιώσει.


("Του Έρωτα και της Αγάπης", επιμ. Στρατής Πασχάλης, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 69-70)



Tα ποιήματα προέρχονται από το βιβλίο "Les Amours" του Tristane L’ Hermite, που δημοσιεύθηκε το 1638. Ο Τριστάν, ένας μελαγχολικός καλλιτέχνης της "νοσταλγίας", στο παραπάνω πιο δημοφιλές από τα ποιήματά του μεταφέρει το πάθος του για το ονειρικό και το μυστηριώδες του έρωτα και της νύχτας.

Ο Kλωντ Ντεμπισί συνέθεσε μια σουίτα για φωνή και πιάνο βασισμένη σε αποσπάσματα των 3 ποιημάτων που έχουν τους υπότιτλους:
File:Claude Debussy 1900.jpeg - Wikimedia Commons
1. Μετά τη σκοτεινή σπηλιά
2. Πιστέψτε τη συμβουλή μου, αγαπητή Κλυμένη
3. Τρέμω όταν βλέπω το πρόσωπό σας


Η σουίτα γράφτηκε την περίοδο 1904 -1910, και ο συνθέτης την αφιέρωσε στη σύζυγό του, Έμμα Μπαρντάκ.
Απλές στη δομή και το ύφος τους οι συνθέσεις, διακρίνονται για την λεπτότητα και την κομψότητα της μελωδικής γραμμής τους, που μεταφέρει ολάκερη τη γλυκύτητα των ερωτικών λόγων του Τριστάνου του Ερημίτη…
Γοητευτικές μελωδίες με τάσεις στοχασμού από τον γάλλο συνθέτη, που μαρτυρούν την επιθυμία του στροφής -τη δεδομένη περίοδο- στον κλασικισμό με πινελιές ίσως από συνθέτες παρελθοντικών περιόδων, που γνώρισε και μελέτησε φοιτητής στη Ρώμη, όπως οι Παλεστρίνα και Ορλάντο ντι Λάσσο.

Claude Debussy: "Le promenoir des deux amants". 
Τα ακούμε από την Ίρμα Κολάση:





Oι γαλλόφωνοι μπορείτε να απολαύσετε τα ποιήματα ολοκληρωμένα εδώ.






No comments:

Post a Comment