ΜΟΤΣΑΡΤ: «La ci darem la mano-Don Giovanni»

Kαι πριν εκπνεύσει η μέρα θα ήταν ανίερο να μην αναφερθώ, έστω και λίγο σε μια ιδιοφυία της μουσικής, ένα παιδί θαύμα, ένα βιρτουόζο του βιολιού και του τσέμπαλου από πολύ μικρή ηλικία, ένα καλλιτέχνη με αξιοθαύμαστη εσωτερική ακοή και μνήμη(φυσικά όλοι γνωρίζουμε την καταγραφή του πολυφωνικού Miserere του Αλλέγκρι για πεντάφωνη διπλή χορωδία σε ηλικία 12 ετών), του μουσικού που συνέθετε από τα πέντε του κι επειδή δε γνώριζε θεωρία της μουσικής, έπαιζε τις δημιουργίες του στο πιάνο και τις κατέγραφε ο πατέρας του!!

Πριν εκπνεύσει η μέρα, λοιπόν θα σας χαιρετίσω με μια ουράνια, Μοτσάρτια μελωδία, αφού ο εμπνευστής της Β.Α.Μότσαρτ έφυγε σαν σήμερα 5 Δεκέμβρη του 1791.

(Μακροσκελής σε ακροάσεις η δημοσίευση, αλλά μπορείτε να πάρετε μια μικρή γεύση από κάθε κοινοποίηση, καθώς η μελωδία είναι η ίδια, απλά δοσμένη με ιδιαίτερο τρόπο από κάθε καλλιτέχνη…)

www.wurlitzerbruck.com

Το ντουετίνο «La ci darem la mano» ακούγεται στην πρώτη πράξη της πολυαγαπημένης όπερας του Μότσαρτ «Ντον Τζοβάννι» , όπου ο διάσημος καρδιοκατακτητής προσπαθεί να αποπλανήσει τη νεαρή και χαριτωμένη Zerlina…,με κείνη να διχάζεται ανάμεσα στην πίστη στον αρραβωνιαστικό της και τη φλόγα του έρωτα, που σιγοκαίει μπρος της!

Το ακούμε σε μια ιδιαίτερη παραγωγή με τον Κλαούντιο Αμπάντο στο πόντιουμ και στο ρόλο του Δον Ζουάν τον αμφιλεγόμενο από πολλούς, Ruggero Raimondi, όμως τον βρίσκω ταιριαστό στο ρόλο με το βαθύ τίμπρο του και την υποκριτική του δεινότητα, για την οποία άλλωστε πολλοί έχουν τοποθετηθεί επαινετικά.
Πολύπλευρο ταλέντο, αφού με το συγκεκριμένο μελόδραμα έχει επίσης δοκιμαστεί και ως σκηνοθέτης, παίρνοντας διθυραμβικές κριτικές.
Στο ρόλο της Zerlina η ντροπαλή Marie McLaughlin, αγαπημένη και προστατευομένη του Sir Neville Marriner, με τον οποίο έχει ηχογραφήσει το έργο.

ΜΟΤΣΑΡΤ-ΜΠΕΤΟΒΕΝ

Το μουσικό μοτίβο του ντουέτου ενθουσιάζει κάθε ακροατή, ακόμα και του  μουσικού χώρου, που πάνω του γράφουν πλήθος παραλλαγών.
Ο Μπετόβεν το 1795 εμπνεύστηκε από το θαυμάσιο ντουετίνο και έγραψε τις ομώνυμες Παραλλαγές του σε ΝΤΟ μείζονα για δύο όμποε και αγγλικό κόρνο:

ΜΟΤΣΑΡΤ: ΠΑΓΚΑΝΙΝΙ-ΜΠΕΡΛΙΟΖ-ΛΙΣΤ

«J'adore Μozart», ομολογεί ο Μπερλιόζ, όταν το 1828 παρακολούθησε οκτώ παραστάσεις του Don Giovanni στο Théâtre Lyrique, και δηλώνει:

«Κάλυψα το πρόσωπό μου και έκλαιγα σαν μικρό παιδί». 

Ετσι, γραφει τις «Παραλλαγές για κιθάρα» πάνω στο θέμα του Μότσαρτ, που δυστυχώς έχουν χαθεί.

Είχε προηγηθεί ο Παγκανίνι ενώ ο Λιστ στο έργο του «Reminiscences de Don Juan-Aναμνήσεις από τον Δον Ζουάν» εμφανίζει επίσης το θέμα του ντουέτου, που το ακούμε από τον καναδό Marc Andre Hamelin, που προσωπικά τον προτιμώ στο συγκεκριμένο για την εκφραστική του τόλμη.

(Το θέμα αρχίζει στο 4:01):

ΜΟΤΣΑΡΤ-ΣΟΠΕΝ

Ένα χρόνο νωρίτερα, το 1827 και σε ηλικία 17 ετών ο  Σοπέν γράφει το πρώτο ορχηστρικό του έργο (ασυνήθιστο για ένα συνθέτη καθαρά του πιάνου), με το οποίο φανερώνει το θαυμασμό του για τον Μότσαρτ, συναίσθημα, που του εμφύσησε ο πρώτος δάσκαλός του στο πιάνο στην Πολωνία.
Ο Σοπέν επιλέγει απλά να επικεντρωθεί στην αθωότητα και το ρομαντισμό του ντουέτου.

Don Juan-Zerlina από εικονογράφηση του 1914 

            http://kids.britannica.com/

Το έργο ξεκινά με μια εισαγωγή με αραιά τα μελωδικά

στοιχεία του περίφημου "La ci darem la mano".

Ακολουθεί μια μάλλον απλή απόδοση του θέματος από το

πιάνο (διακρίνεται διαυγώς στο 5:46).

Οι παραλλαγές που ακολουθούν δεν υστερούν σε χρώμα, κέφι

και ενέργεια, ώσπου το έργο ολοκληρώνεται με το θέμα να

παίρνει η ορχήστρα, προσφέροντας μια άλλη άποψη, που δίνει

ανάσα στο ρυθμό και διέξοδο χαλάρωσης.

<<Chopin - Variations on "Là ci darem la mano">>

Claudio Arrau -London Philharmonic Orchestra

MOZART-DANZI για κλαρινέτο

Αξίζει να αναφέρουμε και την εκδοχή του μοτίβου για «κλαρινέτο και ορχήστρα» του γερμανού Franz Danzi, ο οποίος σε μικρή ηλικία είχε γνωρίσει τον Μότσαρτ, όταν ο Βόλφγκαγκ εγκωμίασε το διάσημο τσελίστα πατέρα του για το παίξιμό του στην πρεμιέρα του «Ιδομενέα».

Ο θαυμασμός του για το μεγάλο δάσκαλο απ’το Σάλτσμπουργκ διογκώθηκε και αυτή η γνωριμία έμελλε να μετουσιωθεί μουσικά, χρόνια αργότερα στο έργο του « Arias from Operas Mozart».

Franz Danzi: «Fantasy for Clarinete» 

ΜΟΥΣΙΚΗ και ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ:

Ο Φρανκ Σινάτρα στην ρομαντική κωμωδία  «Συνέβη στο Μπρούκλιν» του 1947 τραγουδά με τη συμπρωταγωνίστριά του, Kathryn Grayson το διάσημο ντουετίνο:

Kαι τελειώνουμε με μια ΠΑΡΩΔΙΑ από τις κούκλες του «The Muppet show»:

[Η ανάρτηση αποτελεί περίληψη μια εργασίας μου, που παρουσιάστηκε στα πλαίσια διημέρου συνεδρίου Εκπ/κών Μουσικής Δ/θμιας Εκπ/σης το 1991]