(Στη μνήμη του Μωρίς Ραβέλ, που έφυγε σαν σήμερα 28 Δεκέμβρη του 1937)
Στο μεγάλο βιβλίο της φαντασίας κάθε παιδιού ή ενήλικα υπάρχει μια σκηνή, όπου μία γιαγιά, τριγυρισμένη από τα εγγόνια της δίπλα στο τζάκι αφηγείται παραμύθια.
Όλοι, άλλοι λίγο, άλλοι πολύ έχουμε βιώσει στην πραγματικότητα μια τέτοια σκηνή...
Έτσι...Τα ξύλα μπήκαν στο τζάκι κι η φωτιά λαμπάδιασε!!!Για κοπιάστε...
Το 1910 ο Ravel συνέθεσε ένα από τα πιο αγαπητά έργα, τη συλλογή των πέντε παιδικών κομματιών, που γνωρίζουμε με τον τίτλο: «Η Μάνα μου η Χήνα».
Αρχικά γραμμένο για πιάνο για τέσσερα χέρια, για δύο νέους μαθητές πιάνου, τη Μιμή και το Ζαν, παιδιά ενός ζευγαριού φίλων του συνθέτη.
Άγαμος και άτεκνος, ο Ραβέλ λάτρευε τα παιδιά και τον κόσμο της φαντασίας τους.
Αργότερα το έργο ενορχηστρώθηκε και μεταγράφηκε για σόλο πιάνο ή διασκευάστηκε για μπαλέτο.
Μια σύνθεση τρυφερά βελούδινη, που ενέπνευσε στον Ραβέλ ο παραμυθόκοσμος του 17ου αι.
Συγκεκριμένα, μία συλλογή έξι παραμυθιών του Σαρλ Περρώ που κυκλοφόρησαν το 1697, εμπνευσμένα από παραδοσιακά παραμύθια, στα οποία η Μάνα Χήνα, ως δημοφιλής χαρακτήρας της λαϊκής μυθοπλασίας, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο.
Ως φιγούρα, παραπέμπει στην γκουβερνάντα, στη γυναίκα εκείνη που, αφηγούμενη ιστορίες στα παιδιά, γίνεται η ίδια κομμάτι της προφορικής παράδοσης.
Η ορχηστρική εκδοχή περιλαμβάνει πέντε παραμυθένιους μουσικούς πίνακες.
Σήμερα, προτείνω να επικεντρωθούμε στην ιστορία της «Ασχημούλας, πριγκίπισσας των παγόδων»
[Παγόδες, στα κινέζικα παραμύθια ήταν μικροσκοπικά ανθρωπάκια από πορσελάνη και κρύσταλλο, ιέρειες και ιερείς του ομώνυμου βασιλείου.
Μάλιστα, στη Γαλλία του 18ου αι. παρατηρείται ένα είδος πορσελάνινης διακόσμησης με μικρές
κινέζικες φιγούρες με αλλόκοτο πρόσωπο και κινούμενο κεφάλι, με το όνομα παγόδες]
Αποτελεί το τρίτο μέρος του έργου, με γαλλικό τίτλο: «Laideronnette, Imperatrice des Pagodes».
Ο Ραβέλ γράφει στην αρχή της κίνησης αυτής:
Η Ασχημούλα ήταν μια πολύ όμορφη κινέζα πριγκίπισσα, την οποία καταράστηκε μια κακιά μάγισσα και τη μεταμόρφωσε σε μικροσκοπική δράκαινα με πολύ άσχημη όψη. Επειδή η Ασχημούλα ντρεπόταν για την εμφάνισή της, κρύφτηκε σε ένα μακρινό κάστρο.
Μια μέρα, συνάντησε ένα εξίσου άσχημο Πράσινο Φίδι, το οποίο ήταν στην πραγματικότητα ένας ωραίος πρίγκιπας που τον είχε, και αυτόν, καταραστεί η κακιά μάγισσα.
Μαζί άρχισαν να περιπλανώνται για πολλά χρόνια, σε διάφορους τόπους.
Τελικά, ναυάγησαν και οι δυο στο νησί των Παγόδων, του οποίου οι κάτοικοι ήταν μικροσκοπικά ανθρωπάκια από πορσελάνη και κρύσταλλο.
Οι παγόδες ανακήρυξαν βασίλισσά τους την Ασχημούλα.
Στο τέλος τα μάγια λύνονται και η πριγκίπισσα και ο πρίγκιπας παίρνουν την πραγματική τους μορφή.
Στο έργο αυτό ο Ραβέλ δημιουργεί μια Oriental αίσθηση, μια ανατολίτικη εξωτική ατμόσφαιρα με τη χρήση στοιχείων από την ορχήστρα Γκαμελάν και δη πεντατονικών μελωδιών, κάτι που παρατηρούμε από την έναρξη, όπου ένα γρήγορο κι ανάλαφρο θέμα εκτελείται βασισμένο στην πεντάφθογγη κλίμακα της Άπω Ανατολής.
Διάλεξα να το ακούσουμε από ορχήστρα και σε μια υπέροχη οπτικοποιημένη εκδοχή του παραμυθιού, που ελπίζω να απολαύσετε με τον ενθουσιασμό και την έξαρση ενός μικρού παιδιού, που αρέσκεται να βαδίζει σε παραμυθόκοσμους…
Η φωνή της «Μάνας Χήνας», κουβάρι από φανταστικές ιστορίες, κόκκινη κλωστή, που ξετυλίγει το όνειρο, την ελπίδα και κάθε τι απρόβλεπτο...
Δεν σας ρωτάω αν σας άρεσε...Kαι σε ποιόν δεν αρέσουν τα παραμύθια, άλλωστε;
Η καθημερινότητα δύσκολη κι η καρδιά αναζητά το όνειρο, την ελπίδα, συνειδητά στο ολιγόλεπτο παραμυθι...
Εξάλλου ο Ραβέλ ήταν ένας ανεξάντλητος παραμυθάς, αφού συχνά κατασκεύαζε δικές του ιστορίες και τις έλεγε στα παιδιά των φίλων του, διατηρώντας έτσι καθόλη τη διάρκεια της ζωής του την ικανότητα να βλέπει τον κόσμο με τα μάτια ενός παιδιού...
 |
| [Εξώφυλλο από την έκδοση των Παραμυθιών του 1697] |
Καθώς διανύουμε τις τελευταίες νύχτες του χρόνου σάς καλησπερίζω με παραμυθοτάξιδο για μικρούς και μεγάλους, που ακόμα ονειρεύονται...
Στο μεγάλο βιβλίο της φαντασίας κάθε παιδιού ή ενήλικα υπάρχει μια σκηνή, όπου μία γιαγιά, τριγυρισμένη από τα εγγόνια της δίπλα στο τζάκι αφηγείται παραμύθια.
Όλοι, άλλοι λίγο, άλλοι πολύ έχουμε βιώσει στην πραγματικότητα μια τέτοια σκηνή...
Έτσι...Τα ξύλα μπήκαν στο τζάκι κι η φωτιά λαμπάδιασε!!!Για κοπιάστε...
Το 1910 ο Ravel συνέθεσε ένα από τα πιο αγαπητά έργα, τη συλλογή των πέντε παιδικών κομματιών, που γνωρίζουμε με τον τίτλο: «Η Μάνα μου η Χήνα».
Αρχικά γραμμένο για πιάνο για τέσσερα χέρια, για δύο νέους μαθητές πιάνου, τη Μιμή και το Ζαν, παιδιά ενός ζευγαριού φίλων του συνθέτη.
Άγαμος και άτεκνος, ο Ραβέλ λάτρευε τα παιδιά και τον κόσμο της φαντασίας τους.
Αργότερα το έργο ενορχηστρώθηκε και μεταγράφηκε για σόλο πιάνο ή διασκευάστηκε για μπαλέτο.
Μια σύνθεση τρυφερά βελούδινη, που ενέπνευσε στον Ραβέλ ο παραμυθόκοσμος του 17ου αι.
Συγκεκριμένα, μία συλλογή έξι παραμυθιών του Σαρλ Περρώ που κυκλοφόρησαν το 1697, εμπνευσμένα από παραδοσιακά παραμύθια, στα οποία η Μάνα Χήνα, ως δημοφιλής χαρακτήρας της λαϊκής μυθοπλασίας, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο.
Ως φιγούρα, παραπέμπει στην γκουβερνάντα, στη γυναίκα εκείνη που, αφηγούμενη ιστορίες στα παιδιά, γίνεται η ίδια κομμάτι της προφορικής παράδοσης.
Η ορχηστρική εκδοχή περιλαμβάνει πέντε παραμυθένιους μουσικούς πίνακες.
 |
| "Miniature : Ρorcelain Chinese Ρagodine" |
Σήμερα, προτείνω να επικεντρωθούμε στην ιστορία της «Ασχημούλας, πριγκίπισσας των παγόδων»
[Παγόδες, στα κινέζικα παραμύθια ήταν μικροσκοπικά ανθρωπάκια από πορσελάνη και κρύσταλλο, ιέρειες και ιερείς του ομώνυμου βασιλείου.
Μάλιστα, στη Γαλλία του 18ου αι. παρατηρείται ένα είδος πορσελάνινης διακόσμησης με μικρές
κινέζικες φιγούρες με αλλόκοτο πρόσωπο και κινούμενο κεφάλι, με το όνομα παγόδες]
***
Αποτελεί το τρίτο μέρος του έργου, με γαλλικό τίτλο: «Laideronnette, Imperatrice des Pagodes».
Ο Ραβέλ γράφει στην αρχή της κίνησης αυτής:
«Ενώ η μικρή άσχημη πριγκίπισσα παίρνει το μπάνιο της,
οι μικροί ιερείς και ιέρειες (παγόδες) τής τραγουδούν και εκτελούν διάφορα μουσικά όργανα,
ανάλογα με το μικροσκοπικό τους μέγεθος:
όμποε και λαούτα κατασκευασμένα από τσόφλια καρυδιών,
βιόλες από φλούδες αμυγδάλων κ.ά.»
ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ:
Μια μέρα, συνάντησε ένα εξίσου άσχημο Πράσινο Φίδι, το οποίο ήταν στην πραγματικότητα ένας ωραίος πρίγκιπας που τον είχε, και αυτόν, καταραστεί η κακιά μάγισσα.
Μαζί άρχισαν να περιπλανώνται για πολλά χρόνια, σε διάφορους τόπους.
Τελικά, ναυάγησαν και οι δυο στο νησί των Παγόδων, του οποίου οι κάτοικοι ήταν μικροσκοπικά ανθρωπάκια από πορσελάνη και κρύσταλλο.
Οι παγόδες ανακήρυξαν βασίλισσά τους την Ασχημούλα.
Στο τέλος τα μάγια λύνονται και η πριγκίπισσα και ο πρίγκιπας παίρνουν την πραγματική τους μορφή.
*****
Διάλεξα να το ακούσουμε από ορχήστρα και σε μια υπέροχη οπτικοποιημένη εκδοχή του παραμυθιού, που ελπίζω να απολαύσετε με τον ενθουσιασμό και την έξαρση ενός μικρού παιδιού, που αρέσκεται να βαδίζει σε παραμυθόκοσμους…
Η φωνή της «Μάνας Χήνας», κουβάρι από φανταστικές ιστορίες, κόκκινη κλωστή, που ξετυλίγει το όνειρο, την ελπίδα και κάθε τι απρόβλεπτο...
Για πιάνο με τέσσερα χέρια με Martha Argerich και Nelson Freire:
Η καθημερινότητα δύσκολη κι η καρδιά αναζητά το όνειρο, την ελπίδα, συνειδητά στο ολιγόλεπτο παραμυθι...
Εξάλλου ο Ραβέλ ήταν ένας ανεξάντλητος παραμυθάς, αφού συχνά κατασκεύαζε δικές του ιστορίες και τις έλεγε στα παιδιά των φίλων του, διατηρώντας έτσι καθόλη τη διάρκεια της ζωής του την ικανότητα να βλέπει τον κόσμο με τα μάτια ενός παιδιού...
υπέροχη ανάρτηση!
ReplyDelete