Ο ΚΑΛΟΜΟΙΡΗΣ για το θάνατο του ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ-18 Μαρτίου 1936

"Προσωπογραφία Βενιζέλου", Γ. Γουναρόπουλου

"Ο προκείμενος νεκρός ήτο ένας αληθινός άνδρας, με θάρρος μεγάλο, με αυτοπεποίθησιν και δι' εαυτόν και δια τον λαόν, τον οποίον εκλήθη να κυβερνήση. Ίσως έκαμε πολλά σφάλματα, αλλά ποτέ δεν του επέλειψε το θάρρος, ποτέ δεν υπήρξε μοιρολάτρης, διότι ποτέ δεν περίμενε από την μοίραν να ιδή την χώραν του προηγμένην. Άλλά έθεσε εις την υπηρεσίαν της όλον το πυρ που είχε μέσα του, κάθε δύναμιν ψυχικήν και σωματικήν".

(Το επίγραμμα στον τάφο του  Βενιζέλου-λόγια τα οποία είχε απαγγείλει ο ίδιος ως επιτάφιό του στην Βουλή το 1932)

Ο Μανώλης Καλομοίρης, όπως όλοι γνωρίζουμε,  θαύμαζε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, θεωρώντας τον ακρογωνιαίο λίθο της ευημερίας της Ελλάδας.

Ενα από τα έργα του που τού αφιέρωσε ήταν και η όπερά του "Ο Πρωτομάστορας", καθώς  ο συνθέτης  ονόμαζε τον έλληνα πολιτικό: "Πρωτοµάστορα της Μεγάλης Ελλάδας" , ο οποίος µαζί µε τον Κωστή Παλαµά στάθηκε "φάρος της πνευµατικής ζωής", όπως έλεγε ο Καλομοίρης.

Για την ημέρα θανάτου του Βενιζέλου υπάρχει η μαρτυρία:

"Το απόγευμα της 18ης Μαρτίου 1936, η γυναίκα του Καλομοίρη, Χαρίκλεια, βρήκε τον άνδρα της να γράφει μουσική στο πιάνο και τα μάτια του να τρέχουν δάκρυα. 
Τον ρώτησε γιατί έκλαιγε και εκείνος, συντετριμμένος, της απάντησε: "Μόλις πέθανε ο Βενιζέλος και προσπαθώ να γράψω ένα πένθιμο εμβατήριο για να θρηνήσω τον Πρωτομάστορα της Μεγάλης Ελλάδας".

Η παρτιτούρα που είχε μπροστά του ο Καλομοίρης ήταν από το "Συμφωνικό τρίπτυχο".

Το έργο κυριαρχείται από ηρωικά και λυρικά στοιχεία.

1. Ξεκινά με το "Πρελούδιο" με ελεγειακή διάθεση και επιρροές από την δημοτική παράδοση και τα  μοιρολόγια. Με πλούσια ενορχήστρωση και τα βασικά θέματα εκτελεσμένα από κόρνο και  φλάουτο, δημιουργείται βουκολική, αλλά μελαγχολική  ατμόσφαιρα.

2. Το "Ιντερλούδιο", που ακολουθεί  είναι ένα πένθιμο εμβατήριο με διάχυτο το ελληνικό στοιχείο, αργό και επιβλητικό και με επική διάθεση.

3. Το φινάλε, ένα "Ποστλούδιο" συνιστά ανασκόπηση των προηγουμένων θεμάτων με εναλλαγή του μεγαλειώδους και του πένθιμου,  επιστεγάζοντας με μνημειώδη διάθεση την ανάμνηση της Μεγάλης Ιδέας του Ελληνισμού(e-grammes.gr)

Μ. ΚΑΛΟΜΟΙΡΗΣ : "Συμφωνικό Τρίπτυχο-Finale", ΚOA-Βύρων Φιδετζής