Φίλιπ Γκλας: Σονάτα για βιολί και πιάνο

"Philip Glass Portrait", Luis Alvarez Roure

Mπήκε στη μουσική σε μια περίοδο μεταβατική, που κυριαρχούσε ο δωδεκαφθογγισμός του Σαίνμπεργκ. Όμως οι συνθέτες ένιωθαν να βρίσκονται σε αδιέξοδο, και μεγάλο ποσοστό ακροατών μισούσε το είδος αυτό...

Ο γεννημένος σαν σήμερα, 31 Γενάρη 1937 Φίλιπ Γκλας προσπαθεί να βρει νέο δρόμο, με κατανοητές αρμονίες στον ακροατή, αλλά συγχρόνως να ανοίγει νέες προοπτικές...

 

Ο ίδιος σχολιάζοντας, δικαιολογεί την αποστασιοποίησή του από την πολυπλοκότητα του σύγχρονού του μοντερνισμού:

"Υπήρχε μία γενιά, μια δεκαετία πριν από μένα, ο Ξενάκης, ο Στοκχάουζεν, ο Μπουλέζ, που δημιουργούσαν εξαιρετικά. Έτσι, δεν έβλεπα λόγο να γραφεί άλλο τέτοια μουσική. Δουλεύοντας με τον Ραβί Σανκάρ είδα πως υπήρχε κι άλλος δρόμος, εκείνος της οργάνωσης της μουσικής, όχι γύρω από τη δομή, αλλά γύρω από ρυθμικές ιδέες. Σκέφτηκα πως ο ρυθμός δεν θα' πρεπε να είναι απλά διακοσμητικός, αλλά η δομική βάση της μουσικής".

Έτσι, ελαχιστοποίησε το μουσικό του υλικό με τη χρήση της επανάληψης. Χρησιμοποίησε μία σειρά σύντομων μελωδικών μοτίβων που επαναλαμβάνονταν, δημιουργώντας τη χαρακτηριστική "έμμονη συνωδία". Αυτό δηλαδή που οδήγησε στον ορισμό του μινιμαλισμού.

Ένα έργο, που στηρίζεται στους επαναλαμβανόμενους ρυθμούς είναι  η "Σονάτα για βιολί και πιάνο", που συνέθεσε το 2008 μετά από παραγγελία του αρχιτέκτονα Martin Murray για να τιμήσει τα 70α γενέθλια της γυναίκας του, Lucy.(philipglass)

Η Σονάτα πρωτοπαρουσιάστηκε από τους Maria Bachmann στο βιολί και  Jon Klibanoff στο πιάνο  στο Whitaker Center της Πενσυλβάνια.

Στο έργο αυτό ο συνθέτης εμπνέεται φανερά από τις σονάτες των κλασικών, καθώς σαν παιδί και έφηβος  άκουγε πολλές ώρες με τον πατέρα του, ιδιοκτήτη δισκοπωλείου στη Βαλτιμόρη, σονάτες για βιολί και πιάνο των Μπραμς, Φωρέ και Φρανκ...
Ο Γκλας παραδέχεται πως: "αναμνήσεις με ακροάσεις αυτών των έργων ανασύρθηκαν απευθείας όταν κλήθηκα να γράψω το έργο".

Η τριμερής σονάτα ακολουθεί την παραδοσιακή φόρμα σονάτας, με  κλασικές επιρροές από τους αγαπημένους "μεγάλους δασκάλους". Η ήρεμη μελωδικότητα του βιολιού και η μυστηριακή, γεμάτη -συχνά- συγκοπές, πιανιστική συνοδεία, η μετατροπική επεξεργασία που γίνεται αρωγός στην εναλλαγή διαθέσεων, το τελικό μοτίβο με νύξεις ανιούσας χρωματικής και ήρεμη κατάληξη, μπορεί να παραπέμπουν στα αντίστοιχα ακούσματα της εφηβείας του, η σονάτα όμως φέρει  την αδιαμφισβήτητη προσέγγιση και τον ήχο του μινιμαλιστή δημιουργού, την αύρα της διαισθητικής μουσικής του.

Philip Glass: "Sonata for Violin and Piano", mov. I:

Philip Glass: "Sonata for Violin and Piano", mov. II:

Philip Glass: "Sonata for Violin and Piano", mov. III:

Για τον Φίλιπ Γκλας υπάρχουν πολλά κείμενα στο μπλογκ. Περιηγηθείτε!